Sayt test rejimida ishlamoqda

Жаббор Алишер Мусирмон ўғлининг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон


I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Диний маълумотларни тушунишда шахс когнитив услубларининг ўрни”, 19.00.07 – Дин психологияси (психология фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.2.PhD/P183.
Илмий раҳбар: Эргашев Пўлат Собирович, психология фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон халқаро ислом академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон халқаро ислом академияси, DSc.35/30.12.2019.Isl/Tar/F.57.01.
Расмий оппонентлар: Расулов Абдимўмин Ибрагимович, психология фанлари доктори, профессор (DSc); Турсунов Лутфулла Сайфуллаевич, психология фанлари номзоди, доцент. 
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат шарқшунослик университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади диний мазмундаги маълумотларни тушунишга шахс когнитив услубларининг таъсир хусусиятларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
ақидавий мазмундаги диний маълумотлар орасидан амаллар сарҳисоби ҳақидаги ҳукмларни тушунишда ахборотни конгруэнт (аслига мос) қабул қилиши, батафсил таҳлил ва вазмин ёндашуви ҳисобига рефлексив когнитив услуб етакчилик қилиши далилланган; 
Абу Ҳомид Ғаззолийнинг “Иҳёу улумид-дин” асарида келтирилган тавба билан боғлиқ тушунчалар (пушаймонлик, иқрор) ўртасидаги семантик масофа (тушунчалар моҳиятининг бир-бирига нисбатан узоқ ёки яқин талқин этилиши) орқали шахс типологияси (тавба қилиш орқали ўзини тинчлантирувчи ва эътиқодини сақловчи тоифа)га ажратиш имконини берувчи мезон сифатида қўллаш мумкинлиги асосланган;
билиш соҳасида кўп эътиборни тафсилотлар ва иккинчи даражали белгиларга қаратувчанлик сабабли нафл ибодатлар моҳиятини бир томонлама компенсацияловчи мазмунда тушуниш когнитив майдонга тобеларда устунлик қилиши аниқланган;
тарғиботчилар орасида диний маълумотларни тизимли ва махсус (диний таълим тизимида ўқиш орқали) тушуниш хусусиятларининг юқори даражада шаклланганлигига кўра, шахсда динга бўлган ижобий устувор қараш (динни инсоннинг ахлоқий ва эътиқодий ҳаётини тартибга солувчи механизм сифатида тушуниш устунлиги) исботланган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Диний маълумотларни тушунишда шахс когнитив услубларининг ўрнини ўрганиш бўйича амалга оширилган илмий тадқиқот натижалари асосида:
ақидавий мазмундаги диний маълумотлар орасидан амаллар сарҳисоби ҳақидаги ҳукмларни тушунишда ахборотни конгруэнт (аслига мос) қабул қилиши, батафсил таҳлил ва вазмин ёндашуви ҳисобига рефлексив когнитив услуб етакчилик қилиши далилланганлигига доир илмий натижалар Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2021 йил 26 августдаги ПМ-62-а-сонли буйруғи билан “Ижтимоий психология” модулига киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2021 йил 26 августдаги ПМ-62-а-сон маълумотномаси). Натижада диний маълумотларни тушуниш хусусиятлари шаклланишининг имкониятларини оширишга хизмат қилган;
Абу Ҳомид Ғаззолийнинг “Иҳёу улумид-дин” асарида келтирилган тавба билан боғлиқ тушунчалар (пушаймонлик, иқрор) ўртасидаги семантик масофа (тушунчалар моҳиятининг бир-бирига нисбатан узоқ ёки яқин талқин этилиши) орқали шахс типологияси (тавба қилиш орқали ўзини тинчлантирувчи ва эътиқодини сақловчи тоифа)га ажратиш имконини берувчи мезон сифатида қўллаш мумкинлиги асосланганлигига оид натижалар Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2021 йил 26 августдаги ПМ-62-а-сонли буйруғи билан “Умумий психология” модулига киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2021 йил 26 августдаги ПМ-62-а-сон  маълумотномаси). Натижада диний таълим муассасалари талабаларига кўрсатилган амалий психологик хизмат сифатини оширишга хизмат қилган;
билиш соҳасида кўп эътиборни тафсилотлар ва иккинчи даражали белгиларга қаратувчанлик сабабли нафл ибодатлар моҳиятини бир томонлама компенсацияловчи мазмунда тушуниш когнитив майдонга тобеларда устунлик қилиши аниқланганлиги бўйича таклиф Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2021 йил 26 августдаги ПМ-62-а-сонли  буйруғи билан “Психодиагностика” модулига киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2021 йил 26 августдаги ПМ-62-а-сон маълумотномаси). Натижада диний мазмундаги маълумотларни идрок қилишда шахснинг субъектив психологик омилларини самарали ёндашувлар орқали оширишга хизмат қилган; 
тарғиботчилар орасида диний маълумотларни тизимли ва махсус (диний таълим тизимида ўқиш орқали) тушуниш хусусиятларининг юқори даражада шаклланганлигига кўра, шахсда динга бўлган ижобий устувор қараш (динни инсоннинг ахлоқий ва эътиқодий ҳаётини тартибга солувчи механизм сифатида тушуниш устунлиги) исботланганлиги Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2021 йил 26 августдаги ПМ-62-а-сонли буйруғи билан “Ижтимоий психология” модулига киритилган (Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2021 йил 26 августдаги ПМ-62-а-сон маълумотномаси). Натижада олий таълим муассасалари тизимидаги психологлар, ўқитувчилар ҳамда талабаларнинг диний маълумотларни тушуниш самарадорлигини янада такомиллаштиришга хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish