Sayt test rejimida ishlamoqda

Ахмедова Малика Мухаммадовна
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон


I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Медиадискурс янгиликларида коммуникатив технологияларнинг хусусиятлари (Ўзбекистон ва Россия босма ва тармоқ нашрлари мисолида)”, 10.00.09 – Журналистика (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.1.PhD/Fil283.
Илмий раҳбар: Муминова Патима Иззатуллаевна, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон журналистика ва оммавий коммуникациялар университети, PhD.03/30.12.2019.Fil.14.01.
Расмий оппонентлар: Маматова Якутхон Мухаммаджоновна, филология фанлари доктори; Халилова Азиза Шамухутовна, филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади янгиликлар материалининг  коммуникатив технологиялари, уларнинг лингвистик хусусиятларини босма ва электрон янгиликлар медиадискурсини ташкил этиш усулларини, уларнинг фаолиятини Ўзбекистон ва Россия босма ва тармоқ нашрлари мисолида очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Россия ва Ўзбекистон (рус тилидаги) нашрлардаги журналистик материалларда лингвистик, стилистик ва бошқа хатолар кўпроқ лисоний кесимда учраши, ибораларнинг жаргон, шаблон шаклида берилиши медиа мулоқотда муваффақиятсизликка олиб келиши мумкин бўлган нотўғри нутқ стратегияларидан фойдаланишнинг олдини олишга қаратилганлиги аниқланган; 
журналистик фаолиятда янгиликлар материалларини тайёрлашнинг муаллифлик модаллиги ва ОАВнинг бош стратегияси ва манипулятив таъсирнинг намоён бўлиш шакли сифатида адресатга ишонтириш технологияси ёрдамида таъсир ўтказиш усулларидан мақсадли фойдаланиш зарурати асослаб берилган;
босма ва онлайн нашрларнинг янгиликлар матнлари медиадискурсни ташкил этиши исботланиб, унинг коммуникатив технологик тушунчаси ишлаб чиқилган ва у ўз ичига  лингвистик таъсир усулларини ва журналистлар танлаган коммуникацион стратегия ҳамда тактикалар билан боғлиқ когнитив тузилмаларини қамраб олиши далилланган;
Ўзбекистон ва Россия оммавий ахборот воситаларида босма ва онлайн матнлар ўртасидаги сарлавҳа комлекси коммуникатив фарқлардан иборат ишонтиришнинг асосий глобал стратегияси доирасидаги тактикалар, муаллифнинг субъектив модаллиги, баҳолаш ва бошқа экспрессив ҳамда лингвистик-стилистик воситаларидан фойдаланишга тааллуқли эканлиги исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг амалиётга жорий этилиши. Янгиликлар медиаматнларини таҳлил, тавсиф, таснифлаш йўли билан олинган натижалар  тадқиқотнинг турли босқичларида жорий қилинди ва қўлланди:  
Россия ва Ўзбекистон (рус тилидаги) нашрлардаги журналистик материалларда лингвистик, стилистик ва бошқа хатолар кўпроқ лисоний кесимда учраши, ибораларнинг жаргон, шаблон шаклида берилиши медиа мулоқотда муваффақиятсизликка олиб келиши мумкин бўлган нотўғри нутқ стратегияларидан фойдаланишнинг олдини олишга қаратилган таклифлар ҳамда журналистик фаолиятда янгиликлар материалларини тайёрлашнинг муаллифлик модаллиги ва ОАВнинг бош стратегияси ва манипулятив таъсирнинг намоён бўлиш шакли сифатида адресатга ишонтириш технологияси ёрдамида таъсир ўтказиш усулларидан мақсадли фойдаланиш зарурати юзасидан олинган янгиликлардан “Подробно.уз” Ахборот агентлигида ўтказилган журналистлар касбий маҳоратини ошириш курсларида услубий материал сифатида қўлланилган (“Подробно.уз” Ахборот агентлигининг 2020 йил 2 ноябрдаги 27-сон маълумотномаси). Мазкур курслар онлайн нашрнинг янгиликлар матнини яратиш жараёнидаги мавжуд камчиликларни бартараф этиш, контент сифатини ошириш ва ахборий жанрларда журналистлар махорати сайқалланишига хизмат қилган; 
босма ва онлайн нашрларнинг янгиликлар матнлари медиадискурсни ташкил этиши исботланиб, унинг коммуникатив технологик тушунчаси ишлаб чиқилган ва у ўз ичига  лингвистик таъсир усулларини ва журналистлар танлаган коммуникацион стратегия ҳамда тактикалар билан боғлиқ когнитив тузилмаларини қамраб олиши далилланганлигига оид хулоса ва таклифлардан “Ўзбекистонда хорижий тиллар” илмий-методик электрон журнали ва интернет-портал ходимлари учун ўтказилган “Янгиликлар ёзишда замонавий ёндашувлар” мавзусидаги семинарнинг материалларини яратишда фойдаланилган (“Ўзбекистонда хорижий тиллар” интернет-портали ва илмий-методик электрон журналининг 2020 йил 10 декабрдаги 38-сон маълумотномаси);
Ўзбекистон ва Россия оммавий ахборот воситаларида босма ва онлайн матнлар ўртасидаги сарлавҳа комлекси коммуникатив фарқлардан иборат ишонтиришнинг асосий глобал стратегияси доирасидаги тактикалар, муаллифнинг субъектив модаллиги, баҳолаш ва бошқа экспрессив ҳамда лингвистик-стилистик воситаларидан фойдаланишга тааллуқли эканлиги хусусидаги тавсиялар “Правда Востока” нашрининг анъанавий ва электрон кўринишларини шакллантиришда фойдаланилган (“Правда Востока” газетасининг2022 йил 17 январдаги 03-сон маълумотномаси).  Натижалар журналистлар профессионал фаолияти ва нашрнинг веб-сайтида ахборот материаллар сифатига ижобий таъсир кўрсатган, нашр янгиликларининг лисоний аппаратини бойитишга ва атамаларни  эҳтиёткорлик ва юқори  савия билан танлашга хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish