Науризбаев Аллияр Осербаевичнинг
фалсафа доктори (РhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Кенг қамровли мола-текислагич учун из юмшаткичларнинг параметрларини асослаш», 05.07.01 – Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация машиналари. Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация ишларини механизациялаш (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.2.PhD/T2318.
Илмий раҳбар: Тўхтақўзиев Абдусалим, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қишлоқ хўжалигини механизациялаш илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қишлоқ хўжалигини механизациялаш илмий-тадқиқот институти, DSc.05/13.05.2020.T.112.01.
Расмий оппонентлар: Норчаев Даврон Рустамович, техника фанлари доктори, катта илмий ходим; Мансуров Мухторжон Тохиржонович, техника фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Қишлоқ хўжалиги техникаси ва технологияларини сертификатлаш ва синаш маркази.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади кенг камровли мола-текислагичга из юмшаткич ишлаб чиқиш ва унинг параметрларини асослаш орқали ерларни экишга тайёрлаш сифатини оширишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
из юмшаткичнинг конструктив схемаси мола-текислагич транспорт ҳолатидан иш ҳолатига ўтказилганда ёки трактордан узилганда унинг оғирлик кучи из юмшаткичларга келиб тушмаслик шартини ҳисобга олинган ҳолда ишлаб чиқилган;
из юмшаткичлар ишчи қисмларининг тупроқ билан таъсирлашиш жараёнлари ва параметрларини аниқлаш имконини берадиган аналитик боғланишлар трактор ғилдиракларидан ҳосил бўлган изларга тўлиқ ишлов берилиши мезонлари асосида чиқарилган;
кенг қамровли мола-текислагичга ўрнатилган текислагичнинг параметрлари дала юзасидаги нотекисликларни талаблар даражасида текисланиши шартидан аниқланган.
из юмшаткичлар параметрларининг мақбул қийматлари уларнинг агротехник ва энергетик иш кўрсаткичларини баҳоловчи регрессия тенгламаларини биргаликда ечиш орқали аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Кенг қамровли мола-текислагич из юмшаткичларининг параметрларини асослаш бўйича олинган натижалар асосида:
из юмшаткичлар билан жиҳозланган кенг қамровли мола-текислагичга Интеллектуал мулк агентлигининг фойдали моделга патенти олинган («Мола-текислагич», FAP 01774 - 2022 й.). Натижада иш сифати ва унуми юқори ҳамда энергия-ресурстежамкор мола-текислагичнинг конструктив схемасини ишлаб чиқиш имкони яратилган;
из юмшаткичлар билан жиҳозланган кенг қамровли мола-текислагичга дастлабки талаблар ва техник топшириқ ишлаб чиқилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2022 йил 3-августдаги 07/24-04/5229 - сон маълумотномаси). Натижада майин ва талаб даражасида зичланган тупроқ қатламини ҳосил қилиш имконини берадиган из юмшаткичлар билан жиҳозланган кенг қамровли мола-текислагич яратилган;
ишлаб чиқилган из юмшаткичлар билан жиҳозланган кенг қамровли мола-текислагичнинг тажриба нусхаси Тошкент вилояти Янгийўл туманидаги фермер хўжаликлари ва Қуйичирчиқ туманидаги «REAL AGRO COTTON» унитар корхонасида жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг
2022 йил 3-августдаги 07/24-04/5229 - сон маълумотномаси). Натижада ерларни экишга тайёрлашда меҳнат сарфи 19,92 фоизга ва ҳар бир гектар майдонга сарфланадиган эксплуатацион харажатлар 13,71 фоизга камайган;
из юмшаткичлар билан жиҳозланган кенг қамровли мола-текислагичнинг саноат нусхасини ишлаб чиқиш ва тайёрлаш учун унинг лойиҳа-конструкторлик ҳужжатлари (дастлабки талаблар, техник топшириқ ва чизмалар) «BMKB-Agromash» AJ да лойиҳалаш жараёнига жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2022 йил 3-августдаги 07/24-04/5229 - сон маълумотномаси). Натижада асосланган параметрларга эга бўлган из юмшаткичлар билан жиҳозланган кенг қамровли мола-текислагични ишлаб чиқариш имкони яратилган.
