Sayt test rejimida ishlamoqda

Рахимов Хусниддин Нурбобоевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Нефт-газ саноатида ишлатилган этаноламинларни ҳоссаларини тиклаш ва уларни газ тозалаш жараёнида қайта қўллаш», 02.00.08 - Нефть ва газ кимёси ва технологияси (техника фанлари)
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.2.PhD/T1268.
Илмий раҳбар: Тураев Толиб Бозорович, техника фанлари номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент кимё-технология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент кимё-технология институти, DSc.03/30.12.2019.Т.04.01. 
Расмий оппонентлар: Фозилов Садриддин Файзуллаевич, техника фанлари доктори, профессор; Сайдахмедов Эгамберди Мухторович, техника фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат техника университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: ишлатилган алканоламин эритмаларини самарали регенерациялаш ва қайта фойдаланиш билан табиий газларни тозалаш технологиясини такомиллаштиришдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
табиий газни нордон компонентлардан тозалашда ишлатилган абсорбент - диэтаноламин ишчи эритмаси таркибида органик бирикмалар (N-(оксиэтил)- ва N,N-бис-(оксиэтил)-имидазолидон, трис-(оксиэтил) этилендиамин, N-(оксиэтил)- ва диэтанолпиперазин, N-(оксиэтил)-оксазолидон)нинг ҳосил бўлиши аниқланиб, алканоламинларнинг абсорбция ва десорбция жараёнларининг термик декструкцияланиш маҳсулотлари эканлиги исботланган; 
таркибида термик бардошли тузлар сақлаган аминли ишчи эритмани ионитлар ёрдамида тозалашнинг мақбул шароитлари бегиланиб, оғир металли ионларидан модификацияланган полистирол асосидаги анионитларда самарали тозаланиш асосланган;
ишлатилган ишчи эритмани органик қўшимчалардан термик ва бардошли компонентлардан ионалмашувга асосланган комбинирланган тозалашнинг усуллари тавсия этилиб, физик-эксплуатацион хусусиятлари (қовушқоқлиги 2,8 сПз; сирт таранглиги 71,35 дин/см; абсорбцион ҳажми, 0.044 моль/моль) тикланган абсорбент олинган;
ишлатилган алканоламин эритмаларини самарали регенерациялаш ва қайта фойдаланиш билан табиий газларни тозалашнинг такомиллашган технологияси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: 
Табиий газларни нордон компонентлардан тозалашда фойдаланилган аминли ишчи эритмаларни фаоллигини қайта тиклаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
фойдаланилган диэтаноламиннинг ишчи эритмасини регенерациялаш технологияси Шўртан газ кимё мажмуасида ишлаб чиқариш амалиётига тадбиқ қилинган («Ўзбекнефтгаз» АЖнинг 2022 йил 18 февралдаги 03-17-5/27-сон маълумотномалари). Натижада, фойдаланилган 30 %-ли ишчи эритмани N-(оксиэтил)- ва N,N-бис-(оксиэтил)-имидазолидон, трис-(оксиэтил) этилендиамин, N-(оксиэтил)- ва диэтанолпиперазин, N-(оксиэтил)-оксазолидон ва термик бартошли тузлардан регенерацияланган абсорбентдан қайта фойдаланиш имконини берган;
диэтаноламин ишчи эритмасини регенерациялаш технологияси Шўртан газ кимё мажмуасида ишлаб чиқариш амалиётига тадбиқ қилинган («Ўзбекнефтгаз» АЖнинг 2022 йил 18 февралдаги 03-17-5/27-сон маълумотномалари). Натижада, регенерацияланган диэтаноламин ишчи эритмасидан абсорбент сифатида фойдалиб, агрессив компонентлардан мейёрлар мос тозаланган табиий газ ишлаб чиқариш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish