Sayt test rejimida ishlamoqda

Сапаров Акмал Абдурахмановичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Марказий Қизилқум фосфоритлари ва нитрат кислота асосида ўғитли преципитат олиш технологияси», 02.00.13 – Ноорганик моддалар ва улар асосидаги материаллар технологияси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.3.PhD/T3008.
Илмий раҳбар: Султонов Боходир Элбекович, техника фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассасалар номи: Жиззах давлат педагогика университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Наманган муҳандислик-технология институти, PhD.03/30.12.2019.K/T.66.02.
Расмий оппонентлар: Тураев Зокиржон, техника фанлари доктори, доцент; Эркаев Актам Улашевич, техника фанлари доктори, профессор. 
Етакчи ташкилот: Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: паст сифатли МҚ фосфорит уни (ФУ) ва фосфорли чиқинди бўлган ММ ни нитрат кислотаси билан қайта ишлаб озуқа компоненти юқори бўлган самарали ўғитли преципитатлар олишнинг ресурстежамкор технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ФУ ва ММ ларни нитрат кислотаси билан парчалашда кислотанинг турли хил меъёрлари ва концентрацияларда парчаланиш жараёнлари асосланган;
турли хил фосфоритлардан ўғитли преципитатлар олишнинг мақбул катталиклари ҳамда ўғитли преципитатларни сифат кўрсатгичлари чўктирувчиларнинг (NH3, Ca(OH)2 ва CaCO3) табиати ва миқдорларига боғлиқлиги аниқланган; 
нитратфосфат кислотали суспензияларни фазаларга ажратиш жараёнларига таъсир этувчи омиллар  ва жараённинг мақбул шароитлари аниқланган;
кальций нитратни ўғитли преципитатлардан ажратишда ишлатиладиган сувнинг миқдори ва ҳароратларини таъсири аниқланган ҳамда мақбул катталикларида ўғитли преципитатлар таркибидаги кальций нитрат миқдорларини энг кам бўлиши асосланган;
илк марта ҳар хил усулларда  олинган ўғитли преципитатларни физик-кимёвий ва товар хоссалари ҳамда замонавий физик-кимёвий усулларда уларни туз ва элемент таркиблари аниқланган;
фосфат хом ашёларидан эримайдиган қолдиқларни ажратмаган ва ажратган ҳолда ўғитли преципитатлар олиш жараёнларини асосий технологик катталиклари аниқланган;
ФУ ва ММ каби фосфор тутган хом ашёлардан ўғитли преципитатлар олишнинг материал оқими, иқтисодий самарадорлиги ҳисобланган ва технологик схемаси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: 
Мамлакатимизда мавжуд бўлган МҚ фосфоритларидан (ММ ва ФУ) тўғридан-тўғри ҳамда ЭҚ ларни ажратиб олинган ҳолда самарали концентрланган ўғитли преципитатлар олиш технологиясини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
чиқинди фосфат хомашёси (ММ) нитрат кислота ёрдамида парчалаб тўғридан-тўғри ўғитли преципитат олиш технологияси “Elektrokimyozavod” QK AJ қошидаги “ELKIMYO SUPERFOS” МЧЖнинг “2023-2024 йилларда амалиётга жорий этиш бўйича истиқболли ишланмалар рўйхати”га киритилган (“Elektrokimyozavod” QK AJнинг 2022 йил 14 февралдаги 43-сон маълумотномаси). Натижада, таркибида Р2О5 нинг нисбий ўзлашувчан миқдори юқори бўлган ҳамда қишлоқ хўжалиги талабларига мос келадиган ўғитли преципитат-24 навли оддий фосфорли ўғит олиш имконини беради;
ММ асосида ЭҚларни ажратиб олинган ҳолда самарали концентрланган ўғитли преципитатлар олиш технологияси “Elektrokimyozavod” QK AJ қошидаги “ELKIMYO SUPERFOS” МЧЖнинг “2023-2024 йилларда амалиётга жорий этиш бўйича истиқболли ишланмалар рўйхати”га киритилган (“Elektrokimyozavod” QK AJнинг 2022 йил 14 февралдаги 43-сон маълумотномаси). Натижада, қишлоқ хўжалиги талабларига мос келадиган Р2О5 нинг нисбий ўзлашувчан миқдори юқори бўлган ва самарадор концентрланган ўғитли преципитат-33 навли ўғит олиш имконини беради.

Yangiliklarga obuna bo‘lish