Sayt test rejimida ishlamoqda

Салаев Ихтиёр Бахтиёровичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон 

I. Умумиймаълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: Хоразм воҳасида уй-жой қурилиши билан боғлиқ анъанавий ва трансформацион жараёнлар (XIX-XX асрлар), 07.00.07 – Этнография, этнология ва антропология (тарих фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.1.PhD/Tar275.
Илмий раҳбарининг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Исҳоқов Мирсодиқ Мирсултонович, тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Урганч давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Урганч давлат университети, PhD.03/30.06.2021.Tar.55.05.
Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Бўриев Очил, тарих фанлари номзоди, профессор; Баллиева Руза, тарих фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот номи: Ўзбекистон миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Хоразм воҳасида уй-жой қурилиши билан боғлиқ анъаналар, урф-одат ва маросимлар мазмун-моҳиятини, улардаги трансформацион жараёнлар тенденцияларини этнологик ва ижтимоий антропологик сатҳларда очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
уй-жой қурилиш жараёни ва янги хонадонга кўчиб кириш билан боғлиқ ирим-сирим, урф-одат ва маросимлар, жумладан, “Қозиқ қоқди”, “Чархавик қаъда”, “Жой тўйи” ва “Уста потя” (фотиҳа) каби унитила бошланган маросимларнинг тарихий ментал асослари, мазмун-моҳияти, бошқа ҳудудлардаги ҳолатлар билан муштарак жиҳатлари далилланган;
уй-жой қурилиши учун жой танлаш масаласи, воҳанинг иқлим шароити, заминнинг ўзига хос хусусияти, танлашга маъқул ёки номаъқул омиллар этнологияси аниқланиб, ушбу анъаналарнинг бошқа минтақаларга ўхшамайдиган тарихий сабаблари ва амалдаги ҳолати ўртасида кечган жиҳатлар воҳа аҳолиси турмуш маданиятидаги ўзгаришлар фонида улкан трансформацион ҳолатларни бошдан кечиргани очиб берилган;
XIX-XX асрлардаги Хоразм воҳаси уй-жой қурилиши билан боғлиқ жараёнлардаги анъанавийлик ва модерн аломатлари, трансформациялашув ҳолатлари, мустамлака даври қурилиш ишларида кузатилган европача ва маҳаллий технологиялар аралашуви, совет даври қурилиш стандартларида миллий анъаналарнинг йўққа чиқиши, миллий-маданий жиҳатдан ўзига хос, ўхшаш ва фарқли томонлари очиб берилган; 
Xоразм воҳаси аҳолиси уй-жой қурилиши генезисидан бошлаб, барча босқичлар тарихшунослиги асосланиб, хронологик чегара доирасида соҳада кечган жадал трасформацион жараёнларнинг асосий тенденциялари ва йўналишлари очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Мавзуга доир олиб борилган тадқиқотлар юзасидан ишлаб чиқилган илмий хулосалар ва таклифлар асосида:
Xоразм воҳаси аҳолиси уй-жой қурилиши генезисидан бошлаб, барча босқичлар тарихшунослиги танқидий таҳлил этилиб, диссертация хронологик чегаралари доирасида соҳада кечган жадал трасформацион жараёнларнинг асосий тенденциялари ва йўналишлари кўрсатиб берилган илмий хулоса, амалий таклиф ва тавсиялардан воҳада уй-жой қурилиши билан боғлиқ урф-одат ва маросимлар, шунингдек, турар жой иншоотларининг таркибини функционал ўрганиш асосидаги хулосалар Халқаро “Олтин мерос” хайрия жамоат фонди томонидан янги маълумотларни олиш ва умумлаштириш ишларида фойдаланилган (Халқаро “Олтин мерос” хайрия жамоат фондининг 2021 йил 9 сентябрдаги 01-23-16-сон маълумотномаси). Бу натижалар маданий меросни сақлаш, аҳоли ўртасида номоддий ва моддий маданиятга бўлган муносабатни янада юксалтириш, уларни келажак авлодга етказиш ва миллий меросни кенг миқёсда тарғиб қилишда муҳим манбавий асос бўлиб хизмат қилган;
XIX-XX асрлардаги Хоразм воҳаси уй-жой қурилиши билан боғлиқ жараёнлардаги анъанавийлик ва модерн аломатлари, трансформациялашув ҳолатлари, мустамлака даври қурилиш ишларида кузатилган европача ва маҳаллий технологиялар аралашуви, совет даври қурилиш стандартларида миллий анъаналарнинг йўққа чиқиши, миллий-маданий ўзига хос, ўхшаш ва фарқли томонларни очиб берувчи маълумотлардан “Ўзбекистон тарихи” телеканали “Ибтидо” номли кўрсатувининг “Меъморчиликнинг шаклланиш тарихидан” мавзусидаги махсус сони учун сценарий тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясининг 2021 йил 2 ноябрдаги 01-10-1706-сон маълумотномаси). Натижада фактологик маълумотларга бой, илмий-назарий асосланган ва илмий-маърифий савияси юқори телекўрсатув ташкил этилган.
уй-жой қурилиш жараёни ва янги хонадонга кўчиб кириш билан боғлиқ ирим-сирим, урф-одат ва маросимлар, жумладан, “Қозиқ қоқди”, “Чархавик қаъда”, “Жой тўйи” ва “Уста потя” (фотиҳа) каби унитила бошланган маросимларнинг тарихий ментал асослари, мазмун-моҳияти, бошқа ҳудудлардаги ҳолатлар билан ўхшаш ва фарқли хусусиятлари ҳамда муштарак жиҳатлари тўғрисидаги илмий маълумотлардан Ўзбeкистон Рeспубликаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитасининг миллатлараро муносабатлар соҳасидаги турли маданий-маърифий тадбирлар ва семинарлар ташкил этишда фойдаланилган (Ўзбeкистон Рeспубликаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитасининг 2021 йил 27 декабрдаги 14-07-2371-сон маълумотномаси). Мазкур маълумотлар Ўзбекистонда турли миллат ва элатлар миллий маданияти, анъана ва маросимларни кенг тарғиб этишга асос бўлган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish