Sayt test rejimida ishlamoqda

Самадова Наргиза Муҳиддиновнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар: Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): “Алихонтўра Соғунийнинг Ўзбекистон ва Шарқий Туркистон ижтимоий-сиёсий жараёнларидаги ўрни”, 07.00.01 – Ўзбекистон тарихи (тарих фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.4.PhD/Tar227.
Илмий раҳбар: Чориев Ахмад Хуваевич, тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши давлат университети. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қарши давлат университети, PhD.03/27.02.2021.Tar.70.05.
Расмий оппонентлар: Қобулов Эшболта Атамуратович, тарих фанлари доктори, профессор; Ҳаитов Шодмон Ахмадович, тарих фанлари доктори, профессор. 
Етакчи ташкилот: Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Алихон тўра Соғунийнинг Шарқий Туркистон ижтимоий-сиёсий жараёнларидаги ўрни ва фаолиятини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
XIX аср охири - ХХ аср бошларидаги юртимиздаги сиёсий вазиятларда Алихон тўра Соғунийнинг ривожланишнинг демократик тамойилларини қарор топтириш тарафдори бўлганлиги, совет ва Хитой ҳукуматларининг олиб борган камсонли миллатларга нисбатан зўравонлик сиёсати натижасида инқилобнинг барбод бўлиши ҳамда, унинг уйғур халқи тақдиридаги аянчли оқибатлари далилланган; 
Совет даврида Алихон тўра Соғуний томонидан ёзилган “Тарихи Муҳаммадий”, “Туркистон қайғуси”, “Шифо-ул илал” (“Касалликлар давоси”), «Девони Соғуний» (шеърий тўплам) асарларида инсонпарварлик,, халқпарварлик ва маърифатпарварлик ғоялари сиёсий, илмий-маърифий муҳитни янада ривожлантиришга туртки бўлганлиги исботланган; 
Шарқий Туркистон инқилоби, мустақил Шарқий Туркистон жумҳурияти ва миллий армиясининг тузилишида ҳамда босқинчиларга қарши қозонилган ғалабаларда Алихон тўра Соғунийнинг ижтимоий, ҳарбий ва сиёсий фаолияти асосланган; 
ўз даврининг улуғ сиймоларидан бири, ислом уламоси, “Шарқий Туркистонни озод қилиш” яширин ташкилоти аъзоларидан бири Алихон тўра Соғунийнинг шажараси тузилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Алихон тўра Соғунийнинг Ўзбекистон ва Шарқий Туркистон ижтимоий-сиёсий жараёнидаги ўрни мавзусига доир олинган илмий натижалар ва амалий таклифлар асосида XIX аср охири XX аср бошларидаги вазиятларда Алихон тўра Соғунийнинг ривожланишнинг демократик тамойилларини қарор топтириш тарафдори бўлганлигига оид илмий натижалардан:
 “Соҳибқирон юлдузи” илмий журналида турли буклетлар ва мақолалар тайёрлашда, мустақиллик йилларида ижтимоий-иқтисодий ҳаётда амалга оширилган ислоҳотлар жамиятда миллий ва диний қадриятларни асраб-авайлаш, дунё илм-фани ва маданияти ривожига улкан ҳисса қўшган аждодларимизнинг бебаҳо меросини холисона ўрганишга замин яратганлиги Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси ҳузуридаги Жамоат фонди томонидан И-56-10/37-рақамли “Маданий мерос-олий қадрият” мавзусидаги инновацион лойиҳада фойдаланилган (Халқаро Амир Темур хайрия жамоат фонди Қашқадарё вилоят муассасасининг 2021 йил 17 декабрдаги 27-сон маълумотномаси). Натижада Алихон тўра Шокирхон тўра ўғли Соғунийнинг Ўзбекистон ва Шарқий Туркистон ижтимоий-сиёсий жараёндаги ўрнини илмий муомалага киритиш, демократик тамойилларни қарор топтириш борасидаги маълумотларни билиб олиш имконини берган;
Ўзбекистон ва Шарқий Туркистондаги XIX аср охири XX аср бошларидаги Алихон тўра Соғунийнинг фаолияти, юртимиздаги ўша давр сиёсий воқеалар ҳақидаги маълумотлардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “O‘zbekiston tarixi” телеканалининг “Тақдимот” кўрсатувининг сценарийларини ишлаб чиқишда фойдаланилган (O‘zbekiston tarixi телеканалининг 2021 йил 22 сентябрдаги 01-40-1768-сон маълумотномаси). Тақдим этилган материаллар асосида XIX аср охири - XX аср бошларидаги юртимиздаги сиёсий вазият, Алихон тўра Соғунийнинг ҳаёти ва фаолияти, унинг Шарқий Туркистон ижтимоий-сиёсий жараёнларидаги ўрнига оид илмий-назарий хулосалар чиқариш имконини берган;
мустабид совет тузуми даврида Алихон тўра Соғунийнинг “Тарихи Муҳаммадий”, “Туркистон қайғуси”, “Шифо-ул илал” каби асрларидаги маърифатпарварлик ғоялари илмий натижаларидан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг “O’zbekiston tarixi” телеканалининг “Буюк юрт алломалари” кўрсатуви сценарийсини шакллантиришда фойдаланилган (“O’zbekiston tarixi” телеканалининг 2022 йил 16 февралдаги 01-06-394-сон далолатномаси). Илмий натижаларининг қўлланилиши Алихон тўра Соғунийнинг асарлари маърифатпарварлик ғоялари илмий-маърифий муҳитини ривожлантиришга туртки бўлганлиги бўйича аниқ хулосалар чиқариш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish