Sayt test rejimida ishlamoqda

Ачилова Мавлуда Саъдуллаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтиссослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Қўл меҳнатига ўргатиш орқали ўқувчилар ижодий тафаккурини ривожлантириш технологияси”, 13.00.01.–Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.2.PhD/Ped3325. 
Илмий тадқиқот иши бажарилган муассаса номи: Чирчиқ давлат педагогика университети. 
Илмий раҳбар: Ботирова Шахло Исамиддиновна, педагогика фанлари доктори, доцент.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Чирчиқ давлат педагогика университети, DSc.03/30.04.2021.Ped.82.01. 
Расмий оппонентлар: Абдуллаева Шаҳзода Абдуллаевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Раҳимов Бахтиёр Худойбердиевич, педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Қўқон давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади бошланғич синф ўқувчиларини қўл меҳнатига ўргатиш орқали уларнинг ижодий тафаккурини ривожлантириш технологиясини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
бошланғич синф ўқувчиларининг ижодий тафаккур кўникмаларини ривожлантиришнинг инфотейнмент модификацияси, креатив тафаккур матрицаси, ижодий фикрлаш эволюцияси технологиялари ўқувчиларнинг назарий ва эмпирик, мантиқий ва интуитив билиш кўникмаларини интерфаол машқлар, кейс ва ассисментлар воситасида шакллантириш асосида такомиллаштирилган; 
ўқувчиларда ижодий ва креатив тафаккур кўникмасини ривожлантириш технологиясининг функционал модели универсаллик, изчиллик, нормативлик тамойилларини онг ва тафаккурнинг субстанционал негизларига қадриятли ва рефлексиф виртуал мувофиқлигини таъминлаш асосида такомиллаштирилган;
қўл меҳнатига ўргатишнинг когнитив ва рефлексив кўрсаткичлари синф ва синфдан ташқари уюштириладиган ишларнинг гуруҳли ва якка тартибдаги механизмлари асосида аниқланиб, унинг бошланғич синф ўқувчилари ижодий тафаккур кўникмаларини ривожлантиришда тафаккур фазаларига мувофиқ детерминистик омил эканлиги далилланган;
 ижодий тафаккур кўникмасига эга ўқувчи шахсини тарбиялашдаги миқдор ва сифат кўрсаткичларини такомиллаштиришнинг креативлик мезонлари таълимга дуал ёндашув имкониятлари асосида аниқлаштирилиб, унинг педагогик таъсир механизмлари кросс-маданий таълим имкониятлари орқали такомиллаштирилган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Бошланғич синф ўқувчиларини қўл меҳнатига ўргатиш орқали ижодий тафаккурини ривожлантириш технологияси бўйича илмий натижалар асосида:
инновацион таълим муҳити шароитида ўқувчиларнинг назарий ва эмпирик, мантиқий ва интуитив билиш кўникмаларини қарор топтириш асосида ишлаб чиқилган бошланғич синф ўқувчиларининг ижодий тафаккур кўникмаларини ривожлантириш технологиялари, универсаллик, изчиллик, нормативлик тамойилларини онг ва тафаккурнинг субстанционал негизларига интеграциялаш асосида ишлаб чиқилган  ўқувчиларда ижодий ва креатив тафаккур кўникмасини ривожлантириш технологиясининг функционал модели бўйича таклиф ва хулосалардан Т.Н.Қори-Ниёзий номидаги Ўзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институти Қорақалпоғистон филиалида бажарилган А1-ХТ-0-02997 рақамли “Ёшларни умуминсоний, миллий ва тарихий қадриятлар уйғунлиги асосида маънавий-ахлоқий тарбиялаш муаммолари” мавзусидаги амалий лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Т.Н.Қори-Ниёзий номидаги Ўзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институти Қорақалпоғистон филиалининг 2022 йил 18 майдаги 124-сон маълумотномаси). Натижада, бошланғич таълим ўқувчиларини тарбиялашда ижтимоий фойдали меҳнатнинг роли ва аҳамиятини очиб беришга хизмат қилган;
 синф ва синфдан ташқари уюштириладиган ишларнинг гуруҳли ва якка тартибдаги механизмлари асосида аниқланган ва унинг бошланғич синф ўқувчилари ижодий тафаккур кўникмаларини ривожлантиришда детерминистик омил эканлиги далилланган ўқувчиларни қўл меҳнатига ўргатишнинг педагогик ва методик кўрсаткичлари бўйича назарий хулосалар Т.Н.Қори-Ниёзий номидаги Ўзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институти Қорақалпоғистон филиалида бажарилган ФЗ-2016-09081165532 рақамли “Қорақалпоқ тилининг янги алфавити ва имло қоидаларига мувофиқ она тили ва адабиётини ривожлантириш методикаси” мавзусидаги фундаментал лойиҳа мазмунига сингдирилган (Т.Н.Қори-Ниёзий номидаги Ўзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институти Қорақалпоғистон филиалининг 2022 йил 18 майдаги 124-сон маълумотномаси). Натижада, бошланғич синф ўқувчилари ижодий тафаккурини ривожлантиришда лингвистик омилнинг имкониятларини аниқлаштиришга хизмат қилган;
таълимга дуал ёндашув имкониятлари асосида аниқлаштирилган ижодий тафаккур кўникмасига эга ўқувчи шахсини тарбиялашдаги миқдор ва сифат кўрсаткичларини такомиллаштиришнинг креативлик мезонлари ва унинг педагогик таъсир механизмларини такомиллаштиришга доир тавсиялардан “Мактабгача таълимда тасвирий фаолият” номли ўқув қўлланмани тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022 йил 13 майдаги 166-сонли буйруғи, 166-156-сон рақам билан рўйхатга олинган гувоҳнома). Натижада, ўқувчиларнинг ижодий тафаккур имкониятларини оширишда қўл меҳнати ва тасвирий фаолият уйғунлигини таъминлашга хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish