Sayt test rejimida ishlamoqda

Очилов Элбек Олимовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон 

I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “15-16 ёшли курашчиларда рақибни ўнг ва чап томонлама кўтариб ташлаш билан боғлиқ анаэроб чидамкорликни ривожлантириш методикаси”, 13.00.04 – Жисмоний тарбия ва спорт машғулотлари назарияси ва методикаси (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.4.PhD/Ped2028.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети, DSc.03/30.12. 2019.Ped 28.01.
Илмий раҳбар: Мирзанов Шерзод Сирлибаевич, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Расмий оппонентлар: Алламуратов Шухратилла Иноятович, биология фанлари доктори, доцент; Бакиев Зафар Абдушукурович,  педагогика фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Чирчиқ давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ўзбек кураши билан шуғулланувчи 15-16 ёшли курашчиларда рақибни ўнг ва чап томонлама кўтариб ташлашга мўлжалланган анаэроб чидамкорликни баҳолаш ҳамда ривожлантириш методикасини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
15-16 ёшли курашчиларнинг рақибни икки томонга ошириб ташлашдаги юкламаларда ассиметрик фарқни аниқлаш асосида ноқулай томонга рақибни мувозанатдан чиқариш ёлғон ҳужум, мураккаб комбинация вариантларини мусобақа шароитида моделлаштириш ҳисобига симметрлаш имконияти кенгайтирилган;
15-16 ёшли курашчиларнинг анаэроб чидамкорлигини ривожлантириш учун субкритик ва критик тезликда бажариладиган машқларни бажаришда дам олиш интервалларини таъсир этиш йўналишидан келиб чиқиб юрак қисқариш сони (функционал кўрсатгичлар бўйича) машғулот юкламасини физиологик бошқариш ҳисобига жисмоний тайёргарлик кўрсаткичлари такомиллаштирилган;
турли вазн тоифасига мансуб 15-16 ёшли курашчиларнинг рақибни ўнг ва чап томонлама кўтариб ташлаш самарадорлигини оширишга йўналтирилган (жисмоний ва функционал тайёргарлигига қараб) анаэроб чидамкорлиги ривожлантиришга қаратилган ҳафталик микроциклларни ишлаб чиқиш ҳисобига махсус иш қобилияти оширилган;
15-16 ёшли курашчиларда анаэроб чидамкорликни ривожлантириш учун куч чидамкорлигини оширувчи юқори шиддатда ташқи юклама билан бажариладиган машқлар арқонга тирмашиб чиқишда белга қўшимча оғирлик боғлаш каби машғулотларни киритиш ҳисобига мусобақаларда ғалаба қозониш имконияти кенгайтирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 15-16 ёшли курашчилар мисолида ўтказилган жорий тадқиқотлар ва педагогик тажриба натижалари асосида: 
15-16 ёшли курашчиларнинг рақибни икки томонга ошириб ташлашдаги юкламаларда ассиметрик фарқни аниқлаш асосида ноқулай томонга мусобақа шароитида усулларни қўллаш бўйича таклиф ва тавсиялар “Кураш турлари назарияси ва услубияти” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 9 февралдаги 133-сон буйруғи асосан 133-099 рақамли гувоҳнома). Натижада курашчиларнинг рақибни ўнг ва чап томонлама кўтариб ташлаш қобилияти 5,6% га ошишига эришилган;
15-16 ёшли курашчиларнинг анаэроб чидамкорлигини ривожлантириш учун субкритик ва критик тезликда бажариладиган машқларни бажаришда дам олиш интервалларини (функционал кўрсатгичлар бўйича) бошқариш бўйича таклифлар, Ўзбекистон кураш федерациясиясида шуғулланувчилар билан олиб борилган машғулот жараёнига тадбиқ қилинган (Ўзбекистон Республикаси туризм ва спорт вазирлигининг 2021 йил 16 июндаги 03-17-2/2701-сон маълумотномаси ва Ўзбекистон кураш федерациясининг 2021 йил 28 апрелдаги 14-сон далолатномаси). Натижада рақибни ўнг ва чап томонлама кўтариб ташлаш сони ўртасида мавжуд бўлган ассимметрик фарқ ўқув йили бошида 2,4 мартага, ўқув йили якунига келиб 0,3 мартага қисқаришига эришилган; 
турли вазн тоифасига мансуб 15-16 ёшли курашчиларнинг рақибни ўнг ва чап томонлама кўтариб ташлаш самарадорлигини оширишга йўналтирилган ҳафталик микроциклни қўллаш бўйича таклифлар анъанавий машғулотларда жисмоний ва функционал тайёргарлигини аниқлаш бўйича таклифлар “Кураш турлари назарияси ва услубияти” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 9 феврал 133-сон буйруғи, 133-099 рақамли гувоҳнома). Натижада 10 сония ичида ўнг елкадан ошириб ташлаш сони 14,52%, чап елкадан эса 20,59% га, рақибни 10 марта ўнг елкадан ошириб ташлаш вақти 11,89%га, чап елкадан ошириб ташлаш вақти 19,63% га яхшиланган;
курашчилар рақибни ўнг ва чап томонлама кўтариб ташлаш усулларини симметрик тартибда шакллантиришга имкон яратувчи анаэроб чидамкорликни ривожлантиришга мўлжалланган махсус машқлар мажмуаси Ўзбекистон кураш федерацияси томонидан 15-16 ёшли курашчиларнинг машғулот жараёнига тадбиқ қилинган (Ўзбекистон Республикаси туризм ва спорт вазирлигининг 2021 йил 16 июдаги 03-17-2/2701-сон маълумотномаси, Ўзбекистон кураш федерациясининг 2021 йил 28 апрелдаги 13-сон далолатномаси). Натижада курашчиларнинг ўнг ва чап томонлама кўтариб ташлаш усулини симметрик шаклланиши 7,6% га ошишига эришилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish