Maxmudov Shuxrat Abdulazizovichning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): “O‘zbek tilida leksik presuppozisiyaning ifodalanishi”, 10.00.01 – O‘zbek tili (filologiya fanlari). 
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2020.1.PhD/Fil1087.
Ilmiy rahbarning familiyasi, ismi, sharifi, ilmiy darajasi va unvoni: Lutfullaeva Durdona Esonovna, filologiya fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Namangan davlat universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Qo‘qon davlat pedagogika instituti, PhD.03/04.06.2021.Fil.132.01. 
Rasmiy opponentlar: Jamoliddinova Dilnoza Mirxojiddinovna, filologiya fanlari doktori; Burxanov Zaydullaxon Bakirovich, filologiya fanlari nomzodi. 
Etakchi tashkilot: Andijon davlat universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi o‘zbek tilida leksik presuppozisiyaning ifodalanishi, leksik birliklarning jumla tarkibida yuzaga chiquvchi presuppozitiv ma’no xususiyatlarini ochib berishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
o‘zbek tilida presuppozisiya ifodalovchi  ot, fe’l, sifat xarakteridagi leksik birliklar aniqlanib, ularning gapda yuzaga chiquvchi assertiv va presuppozision ma’nolari ochib berilgan; 
o‘zbek tilida leksik birliklarning lug‘aviy ma’nosi chegara semalari hamda ko‘chma ma’nolari orqali leksik presuppozisiyaning ifodalanishi dalillangan;
nutq jarayonida lug‘aviy birliklarning antonimik, sinonimik hamda uyadoshlik xususiyati  orqali leksik presuppozisiyalarga yo‘l ochilishi dalillangan;
leksik birliklar presuppozisiyasining har qanday gapni mazmunan murakkablashtirishi hamda nutqiy tejamlilikka imkon yaratishi asoslangan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. O‘zbek tili leksik birliklarining presuppozision tadqiqi yuzasidan olingan ilmiy natijalar asosida:
o‘zbek tilida leksik birliklarning lug‘aviy ma’nosi, chegara semalari va ko‘chma ma’nosiga asoslangan presuppozision xususiyatlari, ularning gapning semantik-sintaktik tuzilishidagi o‘rni bo‘yicha chiqarilgan xulosalardan FA-F1-GOOZ raqamli “Hozirgi qoraqalpoq tilida funksional so‘z yasalishi” mavzusidagi fundamental loyihada belgilangan vazifalarni bajarishda foydalanilgan (O‘zRFA QQB Qoraqalpoq gumanitar fanlar ilmiy-tadqiqot institutining 2021 yildagi 17/01-son ma’lumotnomasi). Natijada mazkur loyiha so‘z yasalishida lug‘aviy ma’noning o‘rni bo‘yicha yangi ilmiy-nazariy ma’lumotlar bilan boyitilgan;
o‘zbek tilida presuppozisiyaga ishora qiluvchi lug‘aviy birliklarning antonimik, sinonimik ma’nolari haqidagi xulosalardan FA-A1-GOOZ raqamli “Qoraqalpoq naql-maqollari lingvistik tadqiqot obekti sifatida” mavzusidagi  ilmiy-amaliy loyihada belgilangan vazifalarni bajarishda foydalanilgan (O‘zRFA QQB Qoraqalpoq gumanitar fanlar ilmiy-tadqiqot institutining 17.01/06-son ma’lumotnomasi). Natijada mazkur loyiha naql-maqollarda qo‘llangan leksik birliklar semantikasiga oid yangi ilmiy-nazariy ma’lumotlar bilan boyitilgan;
leksik birliklar presuppozisiyasining har qanday gapni mazmunan murakkablashtirishi hamda nutqiy tejamlilikka imkon yaratishi, o‘zbek tilida lug‘aviy birliklarning yashirin axborotga ishora qilishi va gapni mazmunan murakkablashtirishi haqidagi ma’lumotlardan Navoiy viloyat teleradiokompaniyasining 2020-2021 yillar davomida efirga uzatilgan “Til – millat ko‘zgusi”, “Moziyga nazar” ko‘rsatuvlari hamda “Dolzarb mavzu”, “Munosabat”  eshittirishlarining ssenariylarini tayyorlashda foydalanilgan (Navoiy viloyat teleradiokompaniyasining 2021 yil 30 noyabrdagi 01-02-190-son ma’lumotnomasi). Natijada ushbu teleko‘rsatuvlar mazmuni til birliklaridagi ma’no nozikliklarining ifodalanishiga doir  ilmiy-nazariy qarashlar bilan boyitilgan.