Sayt test rejimida ishlamoqda

Омонов Шерзод Бахтиёр ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Вертикал шахта атрофидаги тоғ жинслари турғунлиги ва уни мустаҳкамлаш математик модели (Устойчивость горных пород вмещающих вертикальную шахту и математическая модель ее крепи)», 01.02.03 – “Грунтлар ва тоғ жинслари механикаси” (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.1.PhD/Т2176.
Илмий раҳбарнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Халмурадов Рустам Ибрагимович, Самарқанд давлат университети Ректори, профессор, техника фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Шароф Рашидов номидаги Самарқанд давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, DSc.03/30.12.2019.FM/T.02.09
Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони:
Ишанходжаев Абдурахман Асемович: техника фанлари доктори, профессор.
Якубов Муқимжон: техника фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот номи: -Наманган давлат муҳандислик-қурилиш институти.
Диссертация йўналиши: Назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотларнинг мақсади қазилма атрофи тоғ жинслари турғунлигини баҳолаш ва олдиндан аниқлаш усулларини ишлаб чиқиш; чуқурлик бўйича тоғ босими ўзгаришларни ҳисобга олган ҳолда вертикал қазилма деворлари учун анкер-сочмабетон комбинацияланган мустаҳкамлагич параметрларини ҳисоблашнинг математик моделини яратиш; олинган натижаларни Ўзбекистон тоғ-кон геологик шароитларда ковланадиган вертикал қазилмалар деворларини мустаҳкамлашда қўллаш бўйича тавсиялар ишлаб чиқиш.
III. Диссертация тадқиқотнинг илмий янгилиги –
кичик вертикал шахта деворларининг анкер-сочмабетон мустаҳкамлагичи физик-механик параметрларини оптималлаштириш ҳисобига, унинг тоғ босимига қаршилик кўрсатиш самарадорлигини оширувчи  математик модель яратилган;
доиравий кўндаланг кесимли вертикал шахтани ўраб турувчи массивнинг, тоғ босимининг чуқурлик бўйича ошиб бориши ҳисобига юзага келувчи, хавфли кучланган-деформацияланган ҳолатининг олдини олиш алгоритми ишлаб чиқилган;
қазилма деворлари мустаҳкамлигини  таъминлаш бўйича анкер-сочма-бетон мустаҳкамлагич параметрларини, тоғ жинсларининг қатламланиш бурчаги ва тоғ босими таъсирларини ҳисобга олувчи формулалар воситасида, аниқлаш асосланган;
қазилма деворидан  0,6-0,7метр масофадаги жинслар массивида табиий кучланган-деформацияланган ҳолат юз бериши ва мос равишда  ўпирилган жинслар зонаси радиуси қаралаётган кесим чуқурлигига боғлиқсиз равишда, қазилма сиртидан 0,5 - 0,6 метрдан ошмаслиги аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Вертикал тоғ қазилмаси деворининг анкер-сочмабетон мустаҳкамлагичи устиворлиги ва иқтисодий самарадорлигини ошириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
чуқур котлованлар атрофидаги грунтлар массивидаги  кучланиш компоненталарини ҳисоблаш формулаларидан фойдаланиб бузилган структуралар ва ўпирилишлар зоналари ўлчамларини аниқлаш “Қишлоққурилишлойиҳа” МЧЖда (Ўзбекистон Республикаси Қурилиш вазирлигининг 2022 йил 11 январдаги 09-06/285-сон маълумотномаси) амалга оширилди. Натижада мустаҳкамлама конструкцияси оғирлигини 3% га камайтириш ва сарф материалларини 4-5% тежаш имконини берган;
ўпирилишлар зонаси ўлчамларини аниқлаш, ўпирилишлар олдини олиш учун қазилма деворига қалинлиги 2-3см гача бўлган сочмабетон мустаҳкамлагич қўллаш "Геофундаментпроект" МЧЖда (Ўзбекистон Республикаси Қурилиш вазирлигининг 2022 йил 11 январдаги 09-06/285-сон маълумотномаси)  амалиётга жорий етилди. Натижада бу мустаҳкамлама конструкциясининг юк кўтариш қобилияти 4-5% га ошишига ва қазилма деворларини мустаҳкамлаш учун сарфланадиган материалларни 5% гача тежаш имконини берган;
массивнинг турғунлик шартлари асосида кучланишлар майдони ҳисоби, грунтлар бузилган структураси зонаси радиусининг статик ва динамик юклар таъсири ҳисобга олинган ҳисобий қийматлари ҳамда қазилма деворларининг ўпирилган зоналарини қоплаш учун сочмабетонни мустаҳкамлагич конструкцияси билан бирга қўллаш "UniverProStile" МЧЖда амалиётга жорий этилган(Ўзбекистон Республикаси Қурилиш вазирлигининг 2022 йил 11 январдаги 09-06/285-сон маълумотномаси). Натижада сарф материаллари 9-11% тежалган, мустаҳкамлаш конструкцияси оғирлиги 14% га камайган ва юк кўтариш қобилиятининг ошишига 10-12% ни ташкил этган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish