Ғаппаров Шокир Ҳасановичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Тойланган озиқаларни майдалайдиган қурилманинг параметрлари ва иш режимларини асослаш”, 05.07.01–Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация машиналари. Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация ишларини механизациялаш (техника фанлари бўйича).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.3.PhD/Т3004
Илмий раҳбар: Астанақулов Комил Дуллиевич, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: “Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти” Миллий тадқиқот университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: “Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти” Миллий тадқиқот университети, DSс.03/30.12.2019.Т.10.01
Расмий оппонентлар: Тўхтақўзиев Абдусалим, техника фанлари доктори, профессор; Эшдавлатов Эшпўлат Узоқович, техника фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: “БМКБ-Агромаш” АЖ.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: кичик чорвачилик хўжаликларида тойланган озиқаларни кам сарф-ҳаражатлар билан белгиланган талаблар даражасида майдалаб берадиган қурилмани ишлаб чиқиш ҳамда унинг параметрлари ва иш режимларини асослашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
тойланган озиқаларни бўлакларга ажратиб, майдалаш камерасига тақсимлаб узатадиган битерлар ва озиқаларни майдалашда пичоқларининг жойлашиш ўрни ва ҳолати ўзгарадиган майдалаш роторига эга майдалагич қурилма ишлаб чиқилди;
қурилма узатиш новининг кенглиги озиқа прессининг тиқилмасдан эркин ҳаракатланишини, узунлиги эса битта озиқа прессининг ипи кесилгандан сўнг узайишини ҳисобга олган ҳолда нов устида тўлиқ сиғиб туриши таъминланиши асосида аниқланди;
таъминлагич битер планкалари сони ва айланишлар сони тойланган озиқадан майдалагич иш унумига мос миқдорда бўлакларни ажратиб, уларни майдалаш аппаратига узатиш шартидан асосланди;
майдалагич ротор пичоқлари узунлиги таъминлаш битерлари томонидан вақт бирлиги ичида майдалашга узатилаётган бўлак узунлигидан кам бўлмаслигини, ротор айланишлар сони эса дағал озиқа пояларининг қаршилигини ҳисобга олган ҳолда ротор пичоғининг пояларни қирқиб ўтиши учун етарли тезлигини таъминлаш асосида аниқланди.
Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Тойланган озиқаларни майдалайдиган қурилманинг параметрлари ва иш режимларини асослаш бўйича олинган натижалар асосида:
кичик чорвачилик хўжаликлари учун тойланган озиқаларни майдалаш қурилмасига дастлабки талаблар тасдиқланган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 15 декабрдаги 02/023-5079-сон маълумотномаси). Натижада, тойланган озиқаларни майдалайдиган иш сифати юқори, энергия-ресурстежамкор қурилманинг конструкциясини ишлаб чиқиш имконияти яратилган
тойланган озиқаларни майдалаш қурилмаси Наманган вилояти Уйчи тумани, Сурхондарё вилояти Бойсун тумани ва Тошкент вилояти Зангиота тумани фермер ва кичик хўжаликларида жорий этилган Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил
15 декабрдаги 02/023-5079-сон маълумотномаси). Натижада мавжуд қурилмаларга нисбатан фойдаланишдаги тўғридан-тўғри харажатлар 1,3 мартагача камайишига эришилган;
чорва молларига тойланган озиқаларни майдалаб берадиган қурилмани ўзлаштириш учун лойиҳа-конструкторлик хужжатлари (техникавий шартлар ва чизмалар) «BMKB-Аgromash» АЖда лойиҳалаш жараёнига жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 15 декабрдаги 02/023-5079-сон маълумотномаси). Натижада, тойланган озиқаларни талаб этилган кичик ўлчамда майдалаб берадиган, кам металл ва материал ҳажмдорликка эга қурилмани ишлаб чиқариш имконияти яратилган.