Sayt test rejimida ishlamoqda


Усмонов Жасурбек Мўминалиевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Иккиламчи алюминий хом ашёси чиқиндиларидан кукун металлургияси усулида машина деталларини олиш технологиясини ишлаб чиқиш”, 05.02.01–“Машинасозликда материалшунослик. Қуймачилик. Металларга термик ва босим остида ишлов бериш. Қора, рангли ва ноёб металлар металлургияси. Камёб, нодир ва радиоактив элементлар технологияси” ихтисослиги.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.2.PhD/Т1594.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат техника университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат техника университети, DSc.03/30.12.2019.Т.03.04.
Илмий раҳбар: Норхуджаев Файзулла Рамазанович, техника фанлари доктори, профессор.
Расмий оппонентлар: Абдуллаев Фатхулла Сагдуллаевич, техника фанлари доктори, профессор, Шазимов Анортой Ўлжабаевич, техника фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Андижон машинасозлик институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади иккиламчи алюминий асосли чиқиндиларни қайта ишлаб, алюминий кукуни асосида юқори механик ва эксплуатацион  хоссаларга эга бўлган конструкцион материаллар олиш технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
иккиламчи алюминий чиқиндиларини интенсив майдалаш усулида алюминий кукунларини олиш технологияси тегирмон барабанига ортилган шарлар, барабандаги бўшлиқ ва майдаланаётган алюминий чиқиндиси ҳажмларининг мутаносиблиги асосида ишлаб чиқилган;
оғир юкланишлар шароитлари учун 10...16% гача Al2O3 ва ZrO2 дан ташкил топган алюминий кукуни асосидаги дисперс мустаҳкамланган материалнинг кимёвий таркиби ишлаб чиқилган;
ўрта юкламали эксплуатацион шароитлар учун алюминий асосидаги Al-Cu-Zn кукунларидан конструкцион материаллар олиш учун кимёвий таркиб ишлаб чиқилган;
алюминий асосли турли ўлчамга эга бўлган гайкаларни қиздириб пишириш печининг вакуум даражасини 2...2,5 марта ва қиздириш ҳароратини 1,2...1,3 марта камайтириш орқали ишлаб чиқаришдаги энергия сарфини 1,2...1,3 марта камайтиришга эришилган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Иккиламчи алюминий чиқиндисини қайта ишлаб алюминий кукуни асосли материалларнинг янги таркиби ва улардан конструкцион деталлар олиш технологиясини ишлаб чиқиш бўйича олинган натижалар асосида:
иккиламчи алюминий чиқиндиларини интенсив майдалаш усулида алюминий кукунларини олиш технологияси “Олмалиқ KMK” қошидаги “Нодир металлар ва қаттиқ қотишмалар ишлаб чиқариш бўйича илмий ишлаб чиқариш бирлашмаси”га жорий этилган (“Olmaliq KMK” AJ 2021 йил 06 декабрь №ХА-009498 сонли маълумотномаси). Натижада заррача ўлчами 10...40 мкм бўлган алюминий кукунларини олиш имконига эришилган;
оғир юкланишлар шароитлари учун 10...16% гача Al2O3 ва ZrO2 дан ташкил топган алюминий кукуни асосидаги дисперс мустаҳкамланган материалнинг таркиби “Олмалиқ KMK” қошидаги “Нодир металлар ва қаттиқ қотишмалар ишлаб чиқариш бўйича илмий ишлаб чиқариш бирлашмаси”га жорий этилган (“Olmaliq KMK” AJ 2021 йил 06 декабрь №ХА-009498 сонли маълумотномаси). Натижада материалнинг юкланишларни кўтариш даражаси 1,3...1,5 баробар ортган;
алюминий кукуни асосидаги Al-Cu-Zn қотишмасидан конструкцион материаллар учун турли ўлчамга эга бўлган гайкалар “Олмалиқ KMK” қошидаги “Нодир металлар ва қаттиқ қотишмалар ишлаб чиқариш бўйича илмий ишлаб чиқариш бирлашмаси”га жорий этилган (“Olmaliq KMK” AJ 2021 йил 06 декабр №ХА-009498 сонли маълумотномаси). Натижада  алюминий асосли турли ўлчамга эга бўлган гайкаларни қиздириб пишириш печининг вакуум даражасини 2...2,5 марта ва қиздириш ҳароратини 1,2...1,3 марта камайтириш орқали ишлаб чиқаришдаги энергия сарфини 1,2...1,3 марта камайтиришга эришилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish