Sayt test rejimida ishlamoqda

Куртиева Шадиенинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Пубертат даврда нейровегетатив бузилишлар: патогенез, клиника, даволаш ва профилактика», 14.00.13 – Неврология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.3.DSc/Tib600.
Илмий раҳбар: Гафуров Бахтияр Гафурович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тиббиёт ходимларини касбий малакасини ривожлатиш маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази, DSc.04/30.12.2019.Tib.31.01.
Расмий оппонентлар: Маджидова Яқутхон Набиевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Джурабекова Азиза Тахировна, тиббиет фанлари доктори, профессор; Раимова Малика Мухамеджановна, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот номи: Озарбайжон врачлар малакасини ошириш институти.
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ўсмирларда тананинг автоном регуляцияси хусусиятларини аниқлаш, ВДС билан огриган усмирларни даволаш ва реабилитация бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ўсмирлик даврида ВДСда вегетатив нерв тизимининг марказий тузилмалари ва сегментар бўлимларининг функционал бузилишлари полисистемлиги билан перинатал давридаги нерв тизимининг шикастланиши орасида боғлиқлик аниқланган;
ВДС бўлган ўсмирларда тета-ритм ҳосил қилишнинг септо-гипокампал механизми натижасида ВНТ марказий тузилмаларининг дисфункцияси сабабли супрасегментал даражада таламо-кортикал синхронизацияси ривожланиши аниқланган;
ВДС бўлган ўсмирларда юрак ритмини вегетатив таъминлаш мувозанати бузилиши хисобига перинатал даврида нерв тизимини шикастланиши юрак ритмининг ўзгарувчанлик параметрларига кўра (SDNN; RMSSD; Мо; АМо; SI; НF; LF; VLF),  вегетатив реактивлик (ВР) ва адаптив-компенсатор механизмларнинг зўриқиши хамда узоқ вақт сақланиши исботланган;
пубертат даврдаги нейровегетатив бузилишлар натижасидаги эндокрин ўзгаришлар (Т3, ТТГ камаиши, СТ4, Т4 тироид гормонлари, соматотропин, пролактин, кортизол кўтарилиши)  иммун тизимнинг дисбалансига (CD3+, CD8+ камайиши, эффектор - CD16+, CD19+, ва регулатор - СД25+ HLA-DR+ хужайталарини кўпайиши, IgG ва моноцит-макрофаг иммунитетининг сусайиши)га таъсири аниқланган;
илк бор ўсмирлардаги нейровегетатив бузилишларда дори-дармонли ва дори-дармонсиз инвазив бўлмаган инновацион БАК терапия қўллаш билан давога ёндашув такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
ВДС мавжуд бўлган ўсмирларда вегетатив ўзгаришларни диагностикасини оптималлаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ВДС мавжуд бўлган ўсмирларда вегетатив ўзгаришларни диагностикасини оптималлаштириш бўйича олинган илмий тадқиқот натижалари асосида ишлаб чиқилган "Кардиоинтервалография ўсмирларда нейровегетатив регуляциясини бузилишларини ташхислаш усули сифатида" номли услубий тавсияномаси тасдиқланган. (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 13 декабрдаги 8н-з/544-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома ВДС билан оғриган ўсмирларда нейровегетатив ўзгаришларни эрта ва самарали ташхислаш ва функционал ўзгаришларни сурункали соматик касалликларига ўтиш хавфини прогнозлаш технологиясини оптималлаштириш имконини берган;
ВДС мавжуд бўлган ўсмирларда вегетатив ўзгаришларни даволашни такомиллаштириш бўйича олинган илмий тадқиқот натижалари асосида ишлаб чиқилган “Нейровегетатив регуляцияси жараени бузилган ўсмирларда биоакустик коррекцияси орқали реабилитация усули" номли услубий тавсияномаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 13 декабрдаги 8н-з/544-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома вегетатив дистония синдромидаўсмирларни замонавий самарали инновацион усулда даволаш, шунингдек, нейровегетатив узгаришлар кучайиши ва сурункали соматик кассалликларига угирилишини олдини олиш чораларини кўриш имконини берган;
ВДСни ўсмирларда эрта ташхислаш мезонларини қўллаш ва замонавий даволаш тамойилларини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Бухоро вилояти Когон шаҳар шифохонаси, Тошкент шаҳар Мирзо Улуғбек тумани тиббиёт бирлашмаси марказий поликлиникаси, Фарғона вилояти болалар кўп тармоқли тиббиёт маркази поликлиникаси, Фарғона вилояти Ўзбекистон тумани, туман болалар кўп тармоқли тиббиёт маркази амалиётларига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022 йил 23 апрелдаги 08-10906-сон маълумотномаси). Олинган тадқиқот натижаларининг клиник амалиётга жорий қилиниши ўсмирларда ВДСни эрта босқичларида ташхислашва замонавий даволаш тамойилларини такомиллаштириш, ешларни хает сифатини яхшилаш, уларни психологик ва ижтимоий мослашув қобилиятини мустахкамлаш ва нихоят, сурункали касалликлар ривожланиш хавфини камайтириш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish