Sayt test rejimida ishlamoqda

Нарзиев Жасурбек Жўраевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Сув омборлари грунтли тўғонларининг ишончлилик параметрларини ҳисоблашнинг гидравлик усулларини такомиллаштириш”, 05.09.07-“Гидравлика ва муҳандислик гидрологияси” (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.3.PhD/Т3003.
Илмий раҳбарнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони:
Махмудов Илхомжон Эрназарович, техника фанлари доктори, профессор
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ирригация ва сув муаммолари илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ирригация ва сув муаммолари илмий-тадқиқот институти ҳузуридаги илмий даражалар берувчи DSc.41/30.04.2021.T.131.01 рақамли Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Жонқобилов Улуғмурод Умбарович – техника фанлари доктори, профессор, Сайидов Малик Темирович – техника фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Тошкент архитектура-қурилиш институти
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Сув омборлари грунтли тўғонларининг фильтрация оқимлари таъсирида деформацияланишини ҳисоблаш усулларини такомиллаштириш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
тўғон танаси грунти ўзаро кичик каналлар орқали боғланган ғоваклар, берк ғоваклар ва фильтрациядан изоляцияланган ёпиқ ғоваклардан иборат деган гипотеза асосида, тўғон танасидан бўлаётган беқарор фильтрацияда напор градиенти, грунтларнинг сув ўтказиш коэффициенти ва Пекле мезони ўртасидаги боғлиқликнинг гидравлик модели ишлаб чиқилган;
тўғони танасидан бўлаётган беқарор фильтрацияда, Гук қонуни ҳамда Ньютон мезони асосида тўғон грунтининг умумий деформация модулини аниқлаш усули такомиллаштирилган;
сув омбори тўғони танаси ва асосидан бўлаётган ностационар фильтрация шароитида, Гук қонуни ҳамда Пуассон мезони асосида тўғон танаси грунтининг нисбий деформацияланишини ҳисоблаш усули такомиллаштирилган;
Гук қонуни, Буссинеск модели ҳамда Ньютон мезони асосида изотроп грунтлар учун сув омбори тўғони юқори призмасининг вертикал деформацияланишини ифодаловчи математик модель ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Сув омборлари грунтли тўғонларининг  ишончлилик параметрларини ҳисоблашнинг гидравлик усулларини такомиллаштириш бўйича олинган натижалар асосида:
сув омбори  тўғони  ва ундаги гидротехника иншоотларидан ишончли ва ҳавфсиз фойдаланиш меъёрлари Сирдарё-Сўх ирригация тизимлари ҳавза бошқармаси фаолиятига жорий этилди (Сув хўжалиги вазирлигининг 2022 йил 22 июдаги DT65103875 рақамли маълумотномаси). Натижада тўғон хавфсизлигини таъминлаш бўйича йиллик ҳаражатлар 25 фоизга (3,7 млрд. сўм) иқтисод қилинган.
грунтли тўғонлар танасидан бўладиган беқарор фильтрация оқимини ҳисоблашнинг такомиллаштирилган усуллари, сув омбори тўғонини фильтрация оқимлари таъсирида деформацияланишининг такомиллаштирилган гидравлик модели ва сув омбори  тўғони  ва ундаги гидротехника иншоотларидан ишончли ва ҳавфсиз фойдаланиш меъёрлари Фарғона вилояти Сув омборларидан фойдаланиш бошқармаси фаолиятига жорий этилди (Сув хўжалиги вазирлигининг 2022 йил 22 июлдаги DT65103875 рақамли маълумотномаси). Натижада Қўрғонтепа сув омбори сув ресурсларини тежаш имконияти 5-7 фоизга оширилган.
грунтли тўғонлар танасидан бўладиган беқарор фильтрация оқимини ҳисоблашнинг такомиллаштирилган усуллари ҳамда сув омбори тўғонини фильтрация оқимлари таъсирида деформацияланишининг такомиллаштирилган гидравлик моделлари “Гидроборпо-лойиҳа” ХК фаолиятига жорий этилди (Сув хўжалиги вазирлигининг 2022 йил 22 июлдаги DT65103875 рақамли маълумотномаси). Натижада гидротехнитка иншоотларини лойиҳалаш ва қуришда эксплуатация харажатларини 2-3 фоизга қисқартиш  имконияти яратилган. 

Yangiliklarga obuna bo‘lish