Назарова Гулбаҳор Азимжон қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “ХХ аср охири ХХI аср бошлари мисолидаги ўзлашма сўзларнинг лингвомаданий жиҳатлари”, 10.00.11  – Тил назарияси. Амалий ва компютер лингвистикаси (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.4.PhD/Fil666.
Илмий раҳбарнинг фамилияси, исми, шарифи, илмий даражаси ва унвони: Расулова Махфуза Инамовна, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қўқон давлат педагогика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Қўқон давлат педагогика институти, PhD.03/04.06.2021.Fil.132.01.
Расмий оппонентлар: Қурбонова Муҳаббат Матёқубовна, филология фанлари доктори, профессор; Раҳимов Ғанишер Худойқулович, филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Андижон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ўзбек тилида инглиз тилидан ўзлашган сўзларни очиб бериш ҳамда уларнинг ХХ аср охири -  ХХI  аср бошларида ўзбек адабий тилида тутган ўрни ва ролини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ўзлашган сўзлар тараққиётининг ҳозирги босқичида содир бўлаётган муайян бир ўзлашманинг нутқ жараёнида ёндош маънога эга бўлиши каби полисемантик жараёнлар лексик аспектда очиб берилган;
тилимизга ўзлашган инглизча ўзлашма сўзларнинг ижтимоий-сиёсий, илм-фан, иқтисодий, маданий-маърифий ва спорт соҳаларининг семантик майдони аниқланиб, мазкур соҳалар доирасига кирувчи турли сўзлашув соҳаларида тўлиқ калка, ярим калька ҳамда оғзаки, тўғридан-тўғри ва график каби сўз ўзлаштириш шакллари далилланган;
ХХ аср охири - ХХI аср бошларида тил адабий меъёрларига таъсир қилувчи фан-техника тараққиётидаги тилдан ташқарида бўлган нолисоний омиллар ижтимоий-психологик, эквивалент бирлик орқали аниқланган;
тилларнинг ҳозирги ҳолати ва ўзлашма сўзлар таъсирида унда содир бўлаётган ўзлашган сўзларнинг лингвомаданий жиҳатлар оғзаки ва ёзма нутқ шакллари орқали асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзлашма сўзлар ва уларнинг маъно тараққиётини таҳлили нутқдаги вазифаларини тадқиқ қилиш жараёнида ишлаб чиқилган таклифлар асосида:
ўзлашган сўзлар  ривожланишининг ҳозирги босқичида содир бўлаётган полисемантик жараёнлар лексик аспектда  очиб бериш ва тилимизга ўзлашган инглизча ўзлашма сўзларни ижтимоий-сиёсий, илм-фан, иқтисодий, маданий-маърифий ва спорт соҳалари каби мавзуий гуруҳларига ажратиб ўрганиш ҳамда беш соҳа доирасига кирувчи турли  сўзлашув соҳаларида сўз ўзлаштириш турлари ва шакллари бўйича чиқарилган хулосалардан ФА-Ф1-ГООЗ рақамли “Ҳозирги қорақалпоқ тилида функционал сўз ясалиши” фундаментал лойиҳада белгиланган вазифаларни бажаришда фойдаланилган (ЎзРФА ҚҚБ Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институти 2021 йил 19 декабрдаги 17.01/32-сон маълумотномаси). Натижада мазкур лойиҳа янги илмий-назарий маълумотлар билан бойитилган;
ХХ аср охири ва ХХI  аср бошларида тил адабий меъёрларига таъсир қилувчи нолисоний омиллардан ҳамда ўзлашган сўзлар  ривожланишининг ҳозирги босқичида содир бўлаётган семантик жараёнлар лексик аспектда  очиб бериш ва тилларнинг ҳозирги ҳолати ва ўзлашма сўзлар таъсирида унда содир бўлаётган  лингвомаданий жиҳатлар оғзаки ва ёзма нутқ турлари бўйича чиқарилган хулосалардан ФА-Ф1-ГОО2 рақамли “Қорақалпоқ нақл-мақоллари лингвистик тадқиқот обекти сифатида” фундаментал ва илмий-амалий лойиҳаларида фойдаланилган (ЎзРФА ҚҚБ Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институти 2021 йил 19 декабрдаги 17.01/33-сон маълумотномаси). Натижада мазкур лойиҳа янги илмий-назарий маълумотлар билан бойитилган;
ўзлашган сўзлар  ривожланишининг ҳозирги босқичида содир бўлаётган полисемантик жараёнлар лексик аспектда очиб бериш ва тилларнинг ҳозирги ҳолати ва ўзлашма сўзлар таъсирида унда содир бўлаётган  лингвомаданий жиҳатлар оғзаки ва ёзма нутқ турлари бўйича чиқарилган хулосалардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “O‘zbekiston” телерадиоканали ДУК "Маданий-маърифий ва бадиий эшиттиришлар” муҳарририяти томонидан тайёрланган “Бедорлик”, “Адабий жараён”, “Таълим ва тараққиёт”  радиоэшиттиришларининг 2020-21 йиллардаги сонларда сценарийларини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг 2021 йил 20 майдаги 04-25-768-сон маълумотномаси). Натижада ушбу радиоэшиттиришлар мазмуни тил бирликларидаги маъно нозикликларининг ифодаланишига доир  илмий қарашлар билан бойитилган.