Sayt test rejimida ishlamoqda

Болтаев Олмос Нажмидиновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Мис ишлаб чиқаришдаги технологик эритмалардан қимматли компонентларни комплекс ажратиб олиш технологияси», 05.02.01 – Машинасозликда материалшунослик. Қуймачилик. Металларга термик ва босим остида ишлов бериш. Қора, рангли ва ноёб металлар металлургияси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.2.PhD/Т719.
Илмий раҳбар: Холиқулов Дониёр Бахтиёрович, техника фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат техника университети Олмалиқ филиали.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети, DSc.17/04.06.2021.T.06.01.
Расмий оппонентлар: Шарафутдинов Улугбек Зиятович, техника фанлари доктори, доцент; Бердияров Бахриддин Тиловкабулович, техника фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Миллий технологик тадқиқотлар университети «МИСиС»нинг Олмалиқ шаҳридаги филиали.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади мис ишлаб чиқариш технологик эритмаларидан қимматли компонентларни комплекс ажратиб олишнинг самарали технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
таркибида металлар бўлган технологик эритмалардан мисни эритманинг pH кўрсаткичига (pH=6,0-6,5) боғлиқ ҳолда кимёвий чўктириш ҳамда никелни эритма таркибида қолдириш жараёнининг қонунияти аниқланган;
чўктиришдан сўнг ҳосил бўлган мис таркибли чўкмани сульфат кислотаси билан танлаб эритиш ва эритмадан мисни темир бўлаги билан оптимал ҳароратда (90℃) цементациялаш йўли билан майда дисперсли мис кукунини олиш жараёнининг самарадорлиги аниқланган;
озонлаш таркибида никель бўлган эритмани темирдан тозалашнинг самарали усули эканлиги, сода эса никелнинг барқарор чўкмасини олиш учун мақбул чўктирувчи реагент эканлиги аниқланган;
«Олмалиқ КМК» АЖ шароитида мисни қўшилган қийматли тайёр маҳсулот (мис кукуни) ажратиб олишни оширишга ва никель оксиди олишга ёрдам берувчи мис ишлаб чиқариш технологик эритмаларини қайта ишлашнинг такомиллаштирилган технологияси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Мис ишлаб чиқариш технологик эритмаларидан қимматли компонентларни комплекс ажратиб олиш технологиясини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
технологик эритмалар таркибидан металларни кимёвий чўктириш усули асосида ишлаб чиқилган технология «Олмалиқ КМК» АЖ мис эритиш заводида жорий этилган («Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖнинг 2022 йил 1 июндаги АА-003997-сон маълумотномаси). Натижада, мисни (гидроксид кўринишида) ажратиб олиш 98,67-99,11 %, никелнинг чўкиши 6,79-9,87 % бўлиш имконини берган;
чўктиришдан кейин ҳосил бўлган мис таркибли чўкмани сульфат кислотаси билан танлаб эритиш ва эритмадан темир бўлаги билан мисни цементациялаш асосида ишлаб чиқилган технология «Олмалиқ КМК» АЖ мис эритиш заводида жорий этилган («Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖнинг 2022 йил 1 июндаги АА-003997-сон маълумотномаси). Натижада, майда дисперсли мис кукуни олиш имконини берган;
мисдан тозаланган эритмадан никелни барқарор чўкмасини олиш асосида ишлаб чиқилган технология «Олмалиқ КМК» АЖ мис эритиш заводида жорий этилган («Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖнинг 2022 йил 1 июндаги АА-003997-сон маълумотномаси). Натижада, қўшимча равишда никель оксидини олиш (ажратиб олиш даражаси 87 %) имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish