Бобокалонов Одилшоҳ Остоновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Француз ва ўзбек тиллари шифобахш ўсимликлар терминосистемасининг лингвомаданий ва лингвокогнитив хусусиятлари», 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.2.PhD/Fil1796.
Илмий раҳбар: Жўраева Малоҳат Муҳаммадовна, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Бухоро давлат университети, DSc.03/04.06.2021.Fil.72.03.
Расмий оппонентлар: Ширинова Раима Ҳакимовна, филология фанлари доктори, профессор; Қодирова Фазилат Шукуровна, филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат чет тиллар институти.    
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади француз ва ўзбек тилларида шифобахш ўсимликлар терминологиясининг прагмалингвистик, лингвомаданий ва лингвокогнитив хусусиятларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
француз ва ўзбек тиллари шифобахш ўсимликлар терминосистемасининг лингвокультурологик, коммуникатив-когнитив хусусиятлари, функционал-концептуал белгиларини чоғиштириш орқали тиббий терминолексик бирликларнинг тил лексик тизими ва соҳавий терминосистемаларда намоён бўладиган уч хил – морфологик, синтактик ва семантик йўл билан ясалувчи универсал ҳамда эксплицит ва имплицит ифода шаклидаги дифференциал жиҳатларини кўрсатувчи чегаралари аниқланган;
ноқардош тиллар доирасида шифобахш ўсимликлар атамалари концептосфераси терминолексик, семасиологик, фразеологик бирликлар доирасида ифодаланишининг луғавий, лингвомаданий, лингвокогнитив жиҳатларини қиёслаш натижасида уларнинг ботаник компонентларига нисбатан пайдо бўлувчи мотивемаларнинг структур-семантик хусусиятлари далилланган;
шифобахш ўсимликлар номлари иккала тил дискурси жараёнида воқеланадиган терминологиянинг ёндош, полисемик, омоним лисоний бирликлар билан ифодаланиши ҳамда шу йўсинда функционал-семантик категория билан уйғунлашуви исботланган;  
фитоним, флороним қаторида лингвистик тизимга “фармакофитоним” ва “шифонема” терминларини илмий истеъмолда шифобахш ўсимликлар олами мажмуасини ўзида акс эттирадиган тушунча йўқлиги ва бу тушунчани ифодаловчи мотивнинг мавжудлик даражаси, частотаси аниқланганлиги сабабли тиббий-луғавий атама сифатида илмий муомалага киритиш зарурлиги асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Француз ва ўзбек тиллари шифобахш ўсимликлар терминосистемасининг лингвомаданий ва лингвокогнитив хусусиятларини тадқиқ қилиш жараёнида эришилган илмий натижалар асосида:
ноқардош тиллар доирасида шифобахш ўсимликлар атамалари концептосфераси терминолексик, семасиологик, фразеологик бирликлар доирасида ифодаланишининг луғавий, лингвомаданий, лингвокогнитив жиҳатларини қиёслаш натижасида уларнинг ботаник компонентларига нисбатан пайдо бўлувчи мотивемаларнинг структур-семантик хусусиятлари билан боғлиқ илмий хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институтида бажарилган ФАФ1-ОО5 “Қорақалпоқ фольклоршунослиги ва адабиётшунослиги тарихини тадқиқ этиш” (2017-2020 йй.) мавзусидаги фундаментал илмий лойиҳада белгиланган вазифаларни бажаришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фаноар академияси Қорақалпоғистон бўлимининг 2021 йил 3 декабрдаги 17.01/294-сон маълумотномаси). Натижада мазкур луғатни яратиш жараёнида табиатдаги шифобахш ўсимликлар терминологиясининг миллий-маданий, прагмалингвистик ва лингвокогнитив хусусиятлари, терминларнинг француз ва ўзбек тилларидаги муштараклик ва ўзига хосликларини ўрганиш имкониятлари кенгайган;
шифобахш ўсимликлар номлари иккала тил дискурси жараёнида воқеланадиган терминологиянинг ёндош, полисемик, омоним лисоний бирликлар билан ифодаланиши ҳамда шу йўсинда функционал-семантик категория билан уйғунлашувига дахлдор хулосалар, таклиф ва тавсияларидан Бухоро давлат университетида Европа Комиссиясининг Эрасмус+дастури доирасида амалга оширилган “BioEcUz – Ўзбекистонда барқарор биоиқтисодиёт бўйича янги магистратура дастурлари” лойиҳаси доирасида  8 та махсус курс бўйича хорижий ҳамкорлар томонидан тақдим этилган инглиз ва француз тилидаги материалларнинг ўзбек тилига ўгирилишида, тарғибот материаллари ишлаб чиқишда, биологик хилмахиллик, озиқ-овқат хавфсизлиги, биологик озуқа сифатида шифобахш ўсимлик мавусига оид лексемаларда шифобахш ўсимлик терминологиясининг шаклланишида фойдаланилган (Бухоро давлат университетининг 2021 йил 10 ноябрдаги 05-1462-сон маълумотномаси). Натижада соҳа терминларининг тизимлаштирилиши, лексикографик изоҳларининг такомили, ўзлашма ва байналминал терминларнинг миллий тилларда барқарорлашув механизмларини таъминлашга эришилган;
фитоним, флороним қаторида лингвистик тизимга “фармакофитоним” ва “шифонема” терминларини илмий истеъмолда шифобахш ўсимликлар олами мажмуасини ўзида акс эттирадиган тушунча йўқлиги ва бу тушунчани ифодаловчи мотивнинг мавжудлик даражаси, частотаси аниқланганлиги сабабли тиббий-луғавий атама сифатида илмий муомалага киритиш зарурлигига доир хулосалардан Бухоро вилоят телерадиокомпаниясининг “Ассалом, Бухоро”, “Саккизинчи мўъжиза”, “Адабий муҳит”, “Жаҳон тамаддуни дурдоналари”, “Асрларнинг асраганлари” теледастурларида эфирга узатилган кўрсатувлар, шунингдек, “Мулоқот ва мунозара”, “Қадриятлар қадим бешиги” радиоэшиттиришлари сценарийларини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси Бухоро вилоят телерадиокомпаниясининг 2021 йил 15 февралдаги 1/324-сон маълумотномаси). Натижада ушбу телекўрсатувлар учун тайёрланган материалларнинг мазмуни мукамаллаштирилиб, илмий далилларга бой бўлишига, кўрсатувнинг илмий-оммабоплигини таъминлашга эришилган.