Sayt test rejimida ishlamoqda

Вохидов Бахриддин Рахмидиновичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Турли хомашёлардан ноёб ва нодир металларни ажратиб олиш технологиясини яратиш ва такомиллаштириш» 02.00.19 – Камёб, нодир ва радиоактив элементлар кимёвий технологияси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.DSc/Т522.
Илмий маслаҳатчи: Хасанов Абдирашид Салиевич, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Умумий ва ноорганик кимё институти, DSc.02/30.12.2019.K/T.35.01.
Расмий оппонентлар: Шарипов Хасан Турапович, техника фанлари доктори, профессор; Шадрунова Ирина Владимировна, техника фанлари доктори, профессор; Толибов Беҳзод Иброҳим ўғли, техника фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Миллий технологик тадқиқотлар университети «МИСиС»нинг Олмалиқ шаҳридаги филиали.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: турли техноген хомашёлардан нодир ва ноёб металларни ажратиб олиш технологиясини ишлаб чиқиш ва такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
кимё-металлургия жараёнларида платиноидларнинг комплекслар ҳосил бўлишининг назарияси ва платина гуруҳи металларининг селектив комплекс чўкмалари чўкишининг кимёвий қонуниятлари асосланган;
 нодир металлар бойитмалари қўшилган ҳолда мис штейнларини конвертерлаш жараёни қонуниятлари асосланган, платиноидларни хомаки мис фазасига ўтиш параметрлари тадқиқ этилган ва нодир металлар бойитмаларини кимёвий технологиялар билан қайта ишлашнинг қиёсий кўрсаткичлари билан таққосланган;
Чодак кон бошқармаси, эритиш тошқоли ва балансдан ташқари руда бойитмаларини 2-4 соат давомида 350-400ºС ҳароратда паст ҳароратли куйдиришнинг оптимал параметрлари аниқланган ва танлаб эритиш жараёнларида қимматбаҳо металларнинг 96% гача максимал эришини таъминлаши исботланган;
 ЧКБ, эритиш тошқоли ва балансдан ташқари руда бойитмаларидан нодир ва ноёб металларни комплекс ажратиб олишнинг такомиллаштирилган технологик ҳамда қурилмаларнинг занжир схемалари ишлаб чиқилган;
 олтин ва кумуш эритмаларидан барча платиноидларни танлаб чўктиришнинг оптимал параметрларини, режимларини аниқлаш билан кумуш ва палладийни нитрат кислота эритмасида, олтин ва платинани шоҳ-ароғи эритмасида селектив танлаб эритишнинг икки босқичли кимёвий технологияси ишлаб чиқилган;
 балансдан ташқари чиқинди рудалардан нодир металларни комплекс ажратиб олишнинг тажриба-саноат синовлари орқали қайта ишлаш технологияси ишлаб чиқилган, ҳамда мис олишнинг технологик жараёнларида платиноидларнинг умумий тақсимланиши асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Техноген хомашёлардан нодир ва ноёб металлар олишнинг такомиллаштирилган технологиясини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ЧКБ бойитмаларидан нодир ва ноёб металларни ажратиб олишнинг такомиллаштирилган технологияси Олмалиқ КМК АЖнинг ОвКАЦ цехида амалиётга жорий қилинган (“ОКМК” АЖнинг 2022 йил 2 августдаги АА-005781-сон маълумотномаси). Натижада, олтин, кумуш, платина ва палладийни ажратиб олиш даражасини 90 % дан ошириш имконини берган;
эритиш тошқолини гравитация усули билан бойитиш, ҳамда бойитмаларни нитрат кислотали ва шоҳ-ароғида танлаб эритишли қайта ишлаш ёрдамида олтин, кумуш, платина ва палладийни ажратиб олиш технологияси Олмалиқ КМК АЖда амалиётга жорий қилинган (“ОКМК” АЖнинг 2022 йил 2 августдаги АА-005781-сон маълумотномаси). Натижада, биринчи босқичда кумуш ва палладийни, иккинчи босқичда олтин ва платинани, қўшимча равишда селен ва теллурни босқичма-босқич ажратиб олиш имконини берган;
 кумуш ва палладий металларини нитрат кислотали эритиш, олтин ва платина металларини шоҳ-ароғида эритишнинг икки босқичли танлаб эритиш технологияси Олмалиқ КМК АЖда амалиётга жорий этилган. (“ОКМК” АЖнинг 2022 йил 2 августдаги АА-005781-сонли маълумотномаси). Натижада, икки босқичли танлаб эритиш технологиясини қўллаш орқали ЧКБ, эритиш тошқоли ва балансдан ташқари рудалар бойитмаларидан нодир металларни, хусусан, платина ва палладийни комплекс ажратиб олиш даражасини 90% дан ошириш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish