Шаропова Шахноза Рахматиллоевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Бухоро шаҳар атрофидаги сув ҳавзалари фито-зоопланктонларини ўрганиш, уларни кўпайтириш ва балиқчиликда қўллаш биотехнологияси», 03.00.12 – Биотехнология (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.1.PhD/В572.
Илмий раҳбар: Бўриев Сулаймон Бўриевич, биология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Бухоро давлат университети, PhD.03/30.12.2019.B.72.02.
Расмий оппонентлар: Хўжамшукуров Нортожи Абдихалиқович, биология фанлари доктори, профессор; Жумаев Фарҳод Ҳожиқурбонович, биология фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Бухоро шахри ва атрофидаги сув ҳавзаларида тарқалган фито-зоопланктоннинг доминант турларини кўпайтириш ва балиқчиликда қўллашнинг биотехнологик услубларини ишлаб чиқиш ва янгилашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор Сомонийлар боғидаги кўл, Лаби-ҳовуз, Боло-ҳовуз, Сомонийлар боғи ва Мохи-хоса ҳовузларининг гидрокимёвий таркиби ва унинг мавсумий ўзгарувчан хусусиятлари очиб берилган;
Бухоро шаҳар кўл ва ҳовуз сувликларидаги фитопланктон турларининг таркиби аниқланган;
Сомонийлар боғи кўлида сувликдан Сhlorella vulgaris нинг тоза альгологик ҳужайраси ажратиб олинган ва уни лаборатория шароитида органо-минерал моддалардан тозалаш даражалари илмий асосланган;
Лаби-ҳовузда учрайдиган фитопланктонларнинг 24 тури, Боло-ҳовузда 40 тури, Мохи-хоса ҳовузида 18 тури, Сомоний боғи кўлида 58 тури ва Сомонийлар боғи ҳовузида эса 39 тур учраши аниқланган;
Лаби-ҳовуздаги зоопланктонларнинг 27 тури, Боло-ҳовузнинг 13 тури, Мохи-хоса ҳовузининг сув намуналаридан 15 тури, Сомонийлар боғи ҳовузидан эса 26 тури учраши аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Бухоро шахри атрофидаги сув ҳавзалари фито-зоопланктонларни ўрганиш, уларни кўпайтириш ва балиқчиликда қўллаш биотехнологияси бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Бухоро вилояти ҳовуз балиқчиликка ихтисослаштирилган фермер хўжалигида оқ дўнгпешона балиғининг биомассасини оширишда ҳамда Сhlorella vulgaris ва Lemna minor ни самарадор кўпайтириш бўйича ишлаб чиқилган тавсиялар Бухоро вилояти фермер хўжаликларида амалиётига жорий этилган (Ўзбекистон Фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер эгалари кенгашининг 2021 йил 1 июлдаги 01/03-1814-сон маълумотномаси). Натижада, балиқчилик хавзаларидаги барча тур балиқлар маҳсулдорлиги оширувчи зарурий миқдордаги биомасса олиш, ҳамда фермер хўжаликда етиштириладиган Оқ дўнгпешона балиқларига озиқа сифатида қўлланилган фито-зоопланктон балиқ  маҳсулдорлигини 15 % дан 20 % га ошириш имконини берган;
Бухоро шаҳар ҳудудида жойлашган Сомонийлар боғидаги кўл, Лаби-ҳовуз, Боло-ҳовуз, Сомонийлар боғи ва Мохи-хоса ҳовузларида Сhlorella vulgaris кўпайтириш асосида органо-минерал моддалардан тозалаш бўйича ишлаб чиқилган тавсиялар Бухоро вилоятининг санитария ва эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги бошқармаси фаолиятига жорий қилинган (Ўзбекистон Республика Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги хизматининг 2021 йил 20 декабрдаги 24-8/8318-сон маълумотномаси) Натижада, ховуз ва кўл сувларида фитоплактонлар томонидан нитрит ва нитратларнинг 90% ўзлаштирилиши, генофонд ҳисобланган барча тирик жониворларнинг тур таркиби янгиланиши, патоген флоранинг камайиши имконини берган;
иккиламчи сув манбаларини фитопланктон ва зооплактонлар  ёрдамида биологик йўл билан тозалаш асосида ишлаб чиқилган тавсиялар  Ўзбекистон Республикаси Сув хўжалиги амалиётига жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлигининг 2022 йил 25 мартдаги 03.27/-636-сон маълумотномаси). Натижада, тупроқ ва сув шўрланиш даражаси юқори ҳудудларда табиий усулда (сув ўтлар ёрдамида) минерализация миқдори нормаллашган сув манбааларидан фойдаланиш имконини берган.