Sayt test rejimida ishlamoqda

Хафизова Машхура Аминовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Нолингвистик олий таълим муассасаларида рус тилини ўрганишда ўйин технологияларининг мотивация имкониятларидан фойдаланиш”, 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (рус  тили) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.1.PhD/Ped2005.
Илмий раҳбар: Бакиева Гуландом Ҳисамовна, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат чет тиллар институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат чет тиллар институти, PhD.03/30.12.2019.Fil/Ped.83.01.
Расмий оппонентлар: Лутфуллаев Маҳмуд Хасанович, педагогика фанлари доктори, профессор; Ниязова Насиба Журабековна, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади биринчи босқич талабаларининг ўйин усуллари асосида рус тилида оғзаки нутқни ривожлантириш  методикасини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
нолингвистик олий таълим муассасаларида талабаларни рус тили оғзаки нутқини ривожлантиришда ўйинлардан фойдаланишнинг продуктив ва репродуктив усуллари дидактик жараѐннинг мотивация, ўқувчи фаолияти ва бошқарув компонентлари назариясига устунлик бериш асосида такомиллаштирилган;
нолингвистик олий ўқув муассасаларида ўзбек гуруҳлари талабаларининг рус адабий тили меъёрларини муваффақиятли ўзлаштиришида мотивациянинг сусайиш сабаблари талабаларнинг рус тил фонетик компетенциясига боғлиқлиги асосланган;
мотивацияни ривожлантиришнинг концентрик ѐндашувга асосланган методикаси иерархик равишда талабаларнинг қизиқиши ва ижтимоий-коммуникатив, ўқув фаолияти ҳамда ўз-ўзини ривожлантириш мотивларини ўйин технологиялари орқали стимуллаш асосида такомиллаштирилган;
рус тилида оғзаки нутқни ривожлантиришга қаратилган лисоний, нутқий, маданиятлараро мулоқот каби лингводидактик ўйинлар типологияси моделлаштириш усули орқали такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Коммуникатив компетенцияларни ривожлантириш мақсадида рус тилини ўқитишда ўйин технологияларининг мотивацион имкониятларидан фойдаланиш йўллари бўйича ишлаб чиқилган назарий ва услубий натижалар ҳамда амалий таклифлар қуйидаги лойиҳаларга татбиқ этилган:
рус тилини чет тил сифатида ўқитишда умумтаълимий, умумкасбий, умумтехника фанларини ҳисобга олиш таклифлари бўйича диссертацияда ишлаб чиқилган тавсиялар Европа Иттифоқининг Эрасмус+ 2016-2018 йилларга мўлжалланган 561624-EPP-1-2015-UK--EPPKA2-CBHE-ERASMUS+ CBHE IMEP Дастури асосида ишлаб чиқилган «Ўзбекистонда олий таълимни модернизациялаш ва халқаролаштириш» инновацион тадқиқотлар лойиҳасини амалга оширишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 9 ноябрдаги 2883/30.02.01–сон маълумотномаси). Натижада, ўқувчиларга рус тилини ўқитишнинг методик таъминоти бойитилган ҳамда уларда оғзаки нутқ малакаларининг талаб даражасида оширилишига  эришилган;
чет тили сифатида рус тилида ёзма нутқ компетенциясини шакллантириш бўйича хулосалардан Европа Иттифоқининг 2014-2016 йилларга мўлжалланган Tempus Project 544161- TEMPUS-1-2013-1-UK-TEMPUS-JPCR Aston University DeTEL «Developing the Teaching of European Languages: Modernizing Language Teaching through the development of blended Masters Programmes» лойиҳасида белгиланган вазифаларни бажаришда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 10 сентябрдаги 1866/30.02.01-сон маълумотномаси). Ушбу тавсияларни жорий     этиш натижасида талабаларда умумевропа стандартларига мувофиқ ёзиш кўникмалари ва нутқ компетенциялари мукаммаллашган;   
чет тилини ўқитишда ўйин технологияларининг мотивация имкониятларидан фойдаланиш хусусиятларини тизимли равишда ёритиб бериш билан боғлиқ усуллардан Ф.Ш.Рўзиқулов раҳбарлигида 2014-2015 йилларда амалга оширилган И-204-4-5 рақамли «Инглиз тили мутахассислик предметларидан ахборот-коммуникацион технологиялари асосида виртуал ресурслар яратиш ва ўқув жараёнига жорий этиш» номли инновацион тадқиқот лойиҳасида фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2021 йил 10 сентябрдаги  1867/30.02.01-сон маълумотномаси). Натижада талабаларга рус тилини чет тили сифатида ўқитишнинг ва ўйин технологияларининг мотивацион имкониятларидан фойдаланишнинг услубий таъминоти бойитилиб,  рус тилини ўқитиш жараёнида виртуал ресурслар яратиш ва ўқув жараёнига жорий этиш имкони яратилган;
рус тилини ўқитишнинг педагогик, услубий ва психологик хусусиятларига оид  таҳлилий натижалар ва назарий хулосалардан фойдаланиш учун инновацион, педагогик  ўйин технологияларини қўллаш бўйича  семинар ва амалий машғулотлар Самарқанд вилояти телерадиокомпаниясида «ДИАЛОГ» дастури сценарийсига киритилган ва эфирга узатилган (Самарқанд вилоят телерадиокомпаниясининг 2021 йил 12 августдаги 01-11/431-сонли маълумотномаси). Натижада тингловчиларга касбий лингвистик компетенцияларни муваффақиятли амалга ошириш ҳамда маданиятлараро мулоқот доирасида оммалашган мулоқот ва ўзаро алоқада  ўйин педагогик технологияларидан фойдаланиш ҳақида маълумот берилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish