Sayt test rejimida ishlamoqda

Қаландарова Мафтуна Мажитовнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон


I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Колорадо қўнғизи (Leptinotarsa decemlineata Say.)нинг энтомопатоген замбуруғлари ва уларни қўллаш усулларини ишлаб чиқиш”, 06.01.09 – «Ўсимликларни ҳимоя қилиш» (қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.4.PhD/Qx386.
Илмий раҳбар: Анорбаев Азимжон Раимқулович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат аграр университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат аграр университети, PhD.05/04.03.2022.Qx.13.03.
Расмий оппонентлар: Ҳайтмуратов Арслонбек Файзуллаевич, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори; Холдоров Мирхалил Ўразбекович, биология фанлари номзоди.
Етакчи ташкилот: Ўсимликлар генетик ресурслари илмий-тадқиқот институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Тошкент ва Самарқанд вилоятлари шароитида картошка экинининг хавфли зараркунандаси колорадо қўнғизининг касаллик қўзғатувчи энтомопатоген замбуруғларини аниқлаш ва уларни колорадо қўнғизига қарши қўллаш усулларини такомиллаштириш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор Тошкент ва Самарқанд вилоятларининг картошка агробиоценозида колорадо қўнғизидан 13 та энтомопатоген замбуруғ штаммлари ажратиб олинган;
соф культуралари ажратиб олинган энтомопатоген замбуруғларнинг колорадо қўнғизига нисбатан патогенлик ҳамда вирулентлик хусусиятлари баҳоланган;
ажратиб олинган замбуруғ турлари картошкали агар озиқа муҳитида юқори даражада, Чапек-агар ва сусло-агар озиқа муҳитларида яхши ўсганлиги аниқланган;
энтомопатоген замбуруғлардан колорадо қўнғизига қарши вирулентлик хусусияти юқори бўлган Beauveria bassiana ВТқ-28 штамми танлаб олинган;
вирулентлиги юқори бўлган Beauveria bassiana ВТқ-28 штаммини колорадо қўнғизига қарши 2×108 мл титр мақбул меъёри этиб белгиланган;
Биослип БВ 3,0 л/га ва Биослип БТ 1,5 кг/га микробиологик препаратларини колорадо қўнғизининг етук зотларига қарши қўлланилганда 60,5; 63,6% , личинкаларига 78,7; 82,7% биологик самарадорлиги аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Картошка экилган майдонларда колорадо қўнғизи (Leptinotarsa decemlineata Say.)нинг энтомопатоген замбуруғлари ва уларни қўллаш усулларини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида: 
энтомопатоген замбуруғларнинг колорадо қўнғизига қарши юқори самарадор Beauveria bassiana ВТқ-28 штамми танланган ва Тошкент вилояти Юқори Чирчиқ тумани “Фарадис хирмони” фермер хўжалигининг 2,5 га картошка майдонида жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2020 йил 02 ноябрдаги 02/025-3582-сон маълумотномаси). Натижада картошка экинида колорадо қўнғизига қарши биологик усулнинг самарадорлиги 75,9 % ни ташкил этган;
колорадо қўнғизига қарши Самарқанд вилояти Жомбой туманида 44,5 га майдонга «Биослип БТ» ва «Биослип БВ» биопрепаратлари жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2020 йил 02 ноябрдаги 02/025-3582-сон маълумотномаси). Натижада «Биослип БТ» (Bacillus thuringiensis) 82,7% ва «Биослип БВ» (Beauveria bassiana) 78,7 % гача биологик самарадорликка эришилган ва ўртача 1,0 га майдондан қўшимча 4,0 тонна ва 3,2 тонна картошка ҳосили олишга эришилган;
картошка экинида колорадо қўнғизи личинкаларига қарши «Биослип БТ» ва «Биослип БВ» препаратлари Самарқанд ва Тошкент вилояти картошка экилган майдонларида жами 76,0 га майдонида жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2020 йил 02 ноябрдаги 02/025-3582-сон маълумотномаси). Натижада «Биослип БТ» препарати қўлланилганда рентабеллик 280,0 % ни, «Биослип БВ» препарати қўлланилганда 270,0 % ни ташкил этган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish