Sayt test rejimida ishlamoqda

Чи Дао Жианинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбек гуруҳ талабалари томонидан хитой тили функционал сўзларининг ўрганилишида интерференцияни бартараф этиш методикаси”, 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (хитой тили) (педагогика фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.4.PhD/Ped2906.
Илмий раҳбар: Хашимова Сабохат Абдуллаевна, филология фанлари доктори (DSc), доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат шарқшунослик университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллар университети,  DSc.03/30.12.2019.Fil/Ped.27.01.
Расмий оппонентлар: Маматкулов Хуршид Абдурашидович, педагогика фанлари доктори; Шaсаидова Лола Шaмаксудовна, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD). 
Етакчи ташкилот:  Самарқанд давлат чет тиллар институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ўзбек талабаларининг хитой функционал сўзларини қўллашда юзага келадиган интерференцияни бартараф этиш методикасини такомиллаштиришдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
икки тиллилик шароитида хитой тилининг функционал сўзларидан фойдаланишда тушиб қолдириш, нотўғри бириктириш, нотўғри транформация каби хатолар типологиясини аниқлаш орқали талабаларнинг хитойча функционал сўзларни қўллаш имкониятини такомиллаштиришга қаратилган машқлар тизими яратилган; 
ўзбек тилида сўзлашувчилар нутқида юзага келадиган хатолар хитой тили лексика сатҳининг тез-тез қўлланиладиган функционал сўзлар – равишлар, кўмакчилар ва ёрдамчи сўзлардан фойдаланишда юзага келиши далилланган;  
хитой тилидаги функционал сўзларни ўқитишнинг умумий тамойиллари ва усуллари ҳамда экспериментал натижалар асосида ўзбек тилида сўзлашувчиларнинг хитой функционал сўзлари сатҳидаги хатоларини бартараф этишига қаратилган  контрастли-когнитив мулоқот усуллар мажмуи аниқланган;
илк бор ўзбек тилида сўзлашувчиларнинг хитой тили нутқидаги функционал сўзларнинг интерференциясини бартараф этишда университет талабаларининг билими даражасини HSK 4 дастури асосида такомиллаштиришга қаратилган тавсиялар ишлаб чиқилган. 
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбек талабаларининг хитой тилидаги нутқида қўлланган фаол функционал сўзлар интерференциясини бартараф этишга қаратилган натижалардан:
икки тиллилик шароитида хитой тилининг функционал сўзларидан фойдаланишда тушиб қолдириш, нотўғри бирииктириш, нотўғри транформация каби хатолар типологиясини аниқлаш орқали талабаларнинг хитойча функционал сўзларни қўллаш имкониятини такомиллаштиришга қаратилган илмий-назарий натижаларидан Тошкент давлат шарқшунослик университети қошидаги Конфуций ўзбек-хитой институтида амалий машғулотларда фаол фойдаланилиб, хусусан, луғавий хатоларни тузатиш, хитой тилининг луғавий меъёрларига риоя қилиш масалаларини ҳал қилиш учун ўрганиш натижалари асосида тақдим этилган контрастив-когнитив мулоқот усуллари қўлланилган (Ўзбек-Хитой Конфуций институтининг 2021 йил 6 ноябрдаги 95-сон маълумотномаси). Натижада тақдим этилган материаллар талабаларнинг тўғри хитой нутқини ривожлантиришга, тўғри ёзма нутққа риоя қилишга, шунингдек, стандартлаштирилган хитой тилидан фойдаланишга хизмат қилган;
ўзбек талабаларининг хитой тилидаги нутқида кўп кузатилган лексик интерференцияга оид илмий-назарий натижалардан Хитой Халқ Республикасининг Лэшан педагогика университетида  бажарилган JG2018-2-ZF-10-  рақамли «国际 教育 专业 实训 模式 探索 与 实践» - «Халқаро таълим мутахассисликлари учун таълим олиш моделлар таҳлили» мавзуидаги илмий лойиҳасида фойдаланилган (Хитой Халқ Республикаси, Лэшан университетининг 2020 йил 28 декабрьдаги 12-26-сон маълумотномаси). Натижада тақдим этилган материал таълим мазмунини бойитишга, хитой тили фонетика ва лексикасининг ўзига хос хусусиятларини таҳлил қилишга хизмат қилган;
ўзбек тилида сўзлашувчиларнинг хитой тили нутқидаги функционал сўзларнинг интерференциясини бартараф этишда университет талабаларининг билими даражасини HSK 4 дастури асосида такомиллаштиришга қаратилган тавсиялардан Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясининг “Ўзбекистон” давлат унитар корхонаси кўрсатувларида фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон” ДУКнинг 2021 йил 6 декабрдаги 04-25-1813-сон). Натижада тақдим этилган материаллар ушбу эшиттиришлар учун тайёрланган материалларнинг таъсирчан бўлишига ва илмийлигини оширишга хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish