Sayt test rejimida ishlamoqda

Тоштемиров Умарали Тўлқин ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Кон лаҳимларини ўтишда бурғилаш-портлатиш ишларининг самарадорлигини ошириш»,  04.00.10 – Геотехнология (очиқ, ер ости ва қурилиш) (техника фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.2.PhD/Т673.
Илмий раҳбар: Акбаров Тахиржан Гулямович, техника фанлари номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат техника университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети, DSc.17/04.06.2021.T.06.02.
Расмий оппонентлар: Умаров Фарходбек Яркулович, техника фанлари доктори; Меликулов Абдусаттор Джаббарович, техника фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: «Ўзбеккўмир» АЖ.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ер ости горизонтал кон лаҳимларини ўтиш самарадорлигини оширишни таъминловчи бурғилаш-портлатиш ишларининг оптимал кўрсаткичларини танлаш ва асослашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
саноат портловчи моддаларининг энергетик хусусиятларини ҳамда тоғ жинсларининг физик-механик хоссалари ва портлатиладиган блок кўрсаткичларига боғлиқ холда сиқилган муҳитда пирамидасимон шаклдаги шпур зарядларининг портлаши таъсирида кон массивининг майдаланиш зонаси аниқланган;
бурғилаш-портлатиш ишлари сифатини пасайтирмасдан портлатиш ишларининг юқори самарадорлигини ва кон ишларининг жадаллигини таъминлаш имконини берувчи компенсация шпурли пирамидасимон ўйиқни ковжой юзаси бўйлаб жойлаштириш бўйича бурғилаш-портлатиш ишлари паспортининг технологик схемаси ишлаб чиқилган;
зарядланмайдиган шпур диаметрига, тоғ жинсларининг майдаланиш коэффициенти ва зарядланган шпурларнинг диаметрига боғлиқ ҳолда компенсация ва зарядланувчи шпурлар орасидаги масофанинг ўзгариши аниқланган ва бунинг асосида муҳандислик формуласи ишлаб чиқилган;
горизонтал кон лаҳимларини ўтишда бурғилаш-портлатиш ишлари кўрсаткичларини ҳисоблаш алгоритми ишлаб чиқилган ва кон лаҳимларини ўтишда кон массасини парчалаш ва ўйиқ бўшлиғидаги ўйиқ ҳосил қилувчи шпур зарядларининг ишлашини ҳисобга олган ҳолда ўйиқ бўшлиғини ҳосил қилиш ва ўйиқ бўшлиғида майдаланган тоғ жинсларини чиқариб олиш учун портлатиш усулларининг таснифи ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Ер ости горизонтал кон лаҳимларини ўтишда бурғилаш-портлатиш ишлари самарадорлигини ошириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
бурғилаш-портлатиш ишлари паспортини лойиҳалашда ковжой юзасида компенсация шпурли пирамидасимон ўйиқ ҳосил қилишда шпурларни жойлаштиришнинг ҳисоб-график усули «Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖнинг «Ковулди» конида амалиётга жорий этилган («Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖнинг 2021 йил 5 октябрдаги 57-05-686-сон маълумотномаси). Натижада, портловчи модда умумий сарфини одатдаги сарфга нисбатан 7,2 % гача камайтириш имконини берган;
компенсация шпурли пирамидасимон ўйиқ «Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖнинг «Ковулди» конида амалиётга жорий этилган («Олмалиқ кон-металлургия комбинати» АЖнинг 2021 йил 9 ноябрдаги ОУ-188-сон маълумотномаси). Натижада, шпурлардан фойдаланиш коэффициентини 0,75 дан 0,90 гача ошириш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish