Sayt test rejimida ishlamoqda

Шаисламова Мукамбар Саидивалиевнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ичак паразитозларининг тери аллергик касалликлари этиопатогенезидаги аҳамияти» 14.00.36 – Аллергология ва иммунология; 14.00.10 – Юқумли касалликлар (тиббиёт фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/Tib715.
Илмий раҳбар: Залялиева Марям Валиахмедовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Осипова Светлана Олеговна, тиббиёт фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Республика ихтисослаштирилган эпидемиология, микробиология, юқумли ва паразитар касалликлар илмий амалий тиббиёт маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Иммунология ва инсон геномикаси институти ҳузуридаги DSc.02/30.12.2019.Tib.50.01 рақамли кенгаш асосидаги бир марталик илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Зиёдуллаев Шухрат Худайбердиевич, тиббиёт фанлари доктори, Шоджалилова Мукаррам Салимжановна, тиббиёт фанлари доктори. 
Етакчи ташкилот: Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: ичак паразитозларининг тери аллергик касалликлари (АД, ССҚ ва ЎҚ) этиопатогенезидаги аҳамиятини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор АД, ССҚ ва ЎҚ беморларда касалликни клиник кечиши патоген ичак паразитлари (A. lumbricoides, E. vermicularis, H. nana ва G. lamblia) билан зарарланганлик даражаси юқорилиги ва аллергик жараён биомаркерлари (IgE ва ИЛ-4) миқдорларининг кескин ортишига  боғлиқлиги исботланган;
илк бор АД ва ССҚ беморлар ичак протистофаунаси таркибида Blastocystis sp. аниқланиши аллергик жараённи қўзғатувчи қўшимча триггер бўлиб, АД кечишини оғирлаштириши, умумий зардоб IgE, яллиғланишга қарши (ИЛ-4) ва яллиғланишга хос цитокинлар миқдорининг ортиши (ИЛ-1β, ФНО-α, ИЛ-6) ва СРО ортиши хамда овқат аллергенларига гиперсенсенсибилизациясига олиб келиши асосланган;
илк бор АД, ССҚ ва ЎҚ беморлар организмидан ичак паразитлари ва Blastоcystis sp. элиминацияси уларнинг SCORAD ва UAS7 тизими бўйича клиник холати стабиллашувига ҳамда аллергик жараён биомаркерлари (IgE ва ИЛ-4) миқдорларини меъёр даражаларигача пасайиши аниқланган;
илк бор ёндош бластоцистоз, лямблиоз, гименолепидоз ва аскаридоз билан кечувчи АД, ССҚ ва ЎҚ беморларида касалликнинг клиник кечиши даражаси оғирлиги иммунитетнинг гуморал бўғинидаги IgE, IgM ва IgG иммуноглобулинлар миқдорлари ортиши, IgА миқдори пасайишига тўғри пропорционал боғлиқлиги аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
ичак паразитозларининг тери аллергик касалликлари этиопатогенезидаги аҳамиятини аниқлаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ичак паразитозлари ва Blastocystis sp. ни беморлар иммунологик ва аллергологик ҳолатига таъсирини аниқлаш бўйича илмий натижалари асосида ишлаб чиқилган «Ичак паразитозлари, жумладан бластоцистозни текшириш ва даволаш билан аллергодерматозларни даволашни самарадорлигини ошириш усуллари» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 30 ноябрдаги 8н-д/231-сон маълумотномаси). Илмий натижаларни жорий қилиниши АД, ССҚ ва ЎҚ билан хасталанган беморлар касаллик кечишига салбий кўрсатаётган ичак паразитозлари ва бластоцистозни эрта аниқлаш хамда ўз вақтида даволаш чора-тадбирларини қўллашга хизмат қилган;
ичак паразитозлари ва Blastocystis sp. ни тери аллергик касалликлари этиопатогенезидаги аҳамиятини аниқлаш бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Тошкент шахар №3 болалар клиник шифохонаси ва “IDEAL PROF PLUS” клиникаси амалий фаолиятига жорий қилинган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022 йил 25 апрелдаги 08-11023-сон маълумотномаси). Илмий натижаларнинг клиник амалиётга жорий этилиши АД, ССҚ ва ЎҚ билан хасталанган беморларни олиб боришни оптималлаштириш, касаллик асоратларини камайтириш хамда тўғри даволаш тактикасини қўллаш ҳисобига иқтисодий самарадорликка эришишга имкон яратган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish