Sayt test rejimida ishlamoqda

Абдуяминова Зиёдахон Джахангировнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Болалар эпилепсиясидаги интеллект/тараққиёт бузилишларининг клиник-генетик жихатлари», 14.00.13 – Неврология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.PhD/Tib914.
Илмий раҳбар: Шамансуров Шаанвар Шамуратович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази, DSc.04/30.12.2019 Tib.31.01.
Расмий оппонентлар: Садикова Гулчехра Кабуловна, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Рахимбаева Гульнара Саттаровна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Самарканд давлат тиббиёт университети.
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади болаларда эпилепсия ва интеллектуал/ривожланиш бузилишларнинг клиник неврологик, молекуляр генетик хусусиятларини аниқлаш, ташхислаш мезонларини оптималлаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор SCN1A, SCN2A генлар мутант худудларини кодлайдиган олигонуклеотидларнинг кетма-кетлиги генларнинг патологик экспрессиясига сабаб бўлиб, эпилепсия ва интеллектуал ривожланиш касалликларини эрта ташхислаш предиктори эканлиги исботланган;
эпилепсия ва интеллектуал ривожланиш касалликлари билан оғриган болаларда SCN1A, SCN2A генлари мутацияси натижасида ионга боғлиқ каналларнинг бузилиши касаллик кечишининг асосий прогностик маркери эканлиги аниқланган;
SCN1А, SCN2А генларнинг мутацияси билан кечувчи эпилепсияда гўдакларда етилмаган марказий асаб тизимининг анатомо-физиологик хусусиятлари ҳисобига касаллик эрта ёшида бошланиши, психомотор ривожланишда регрессия ва антиконвулсант терапияга резистентлик борлиги асосланган;
эпилепсия ва интеллектуал ривожланиш касалликлари билан оғриган болаларда давога индивидуал ёндашув имкониятини берувчи SCN1A, SCN2A генларнинг мутациясида натрийга боғлиқ каналларини блокловчи таъсири аниқланган.  
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Болалардаги эпилепсия ва интеллектуал ривожланиш бузилишларининг клиник ва молекуляр генетик хусусиятлари бўйича олинган натижаларга асосланиб: 
болаларда турли генезли эпилепсия диагностикаси ва даволаш бўйича олиб борилган тадқиқотнинг илмий натижалари асосида ишлаб чиқилган «Болаларда эпилепсия ва интеллектуал ривожланиш бузилишларини ташхислашнинг замонавий ёндашувлари» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022йил 14 мартдаги 8н-з/133-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома натижалари болалардаги хар бир индивидуал холатда хуружларнинг патогенетик механизмларни аниқлаш ва самарали даволаш тартибини тизимли ташкиллаштириш имконини берган;
эпилепсиянинг генетик шакллари ва интеллектуал ривожланиш бузилишлари билан оғриган беморларга ташхис қўйиш ва даволашни оптималлаштириш чора-тадбирлари бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Тошкент шаҳридаги Болалар миллий тиббиёт маркази ва Республика ихтисослаштирилган гематология илмий-амалий тиббиёт марказининг амалиётларига жорий қилинган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022 йил 13 майдаги 08-12706-сон маълумотномаси). Тадқиқот натижалари болалардаги эпилепсия, интеллектуал ривожланиш бузилишларининг генетик турларини тўғри ташхислаш, ўз вақтида ва тўғри  тиббий ёрдам кўрсатиш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish