Toshboev Furqat Eshboevichning

falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.

Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Ustrushona chorvadorlarining antik davr madaniyati)», 07.00.06–Arxeologiya.

Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2017.2.PhD/Tar82.

Ilmiy rahbar: Matboboev Boqijon Xoshimovich,tarix fanlari doktori, professor

Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Fanlar akademiyasi Arxeologik tadqiqotlar instituti.

IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Arxeologik tadqiqotlar instituti, DSC.27.06.2017.Tar.45.01.

 Rasmiy opponentlar: Asqarov Ahmadali Asqarovich, tarix fanlari doktori, professor, akademik;Odilov Shuxrat Teshaboevich, tarix fanlari nomzodi.

Yetakchi tashkilot: Guliston davlat universiteti.

Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.

II. Tadqiqotning maqsadi: Ustrushona hududida o‘rganilgan mozorqo‘rg‘onlar materiallari asosida mazkur mintaqa chorvadorlarning antik davr tarixini yoritishdan iborat.

III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:

antik davr mozorqo‘rg‘onlari ichki tuzilishiga ko‘ra katakomba, ayvonli lahat, yorma va o‘ra go‘rlardan iborat ekanligi isbotlangan;

Ustrushonaga antik davrda Evrosiyo dashtlaridan ko‘plab qabilalarning kirib kelshi sabablari aniqlanib, mahalliy aholi madaniyatiga yangi etnik guruhlarning ta’sir ko‘rsatganligi ochib berilgan;

 mozorqo‘rg‘onlardagi arxeologik manbalarning bir tomondan Qovunchi madaniyati bilan bog‘liqligi, ikkinchi tomondan Sug‘d va Farg‘ona madaniyati hamda Evrosiyo dasht qabilalari bilan aloqadorligi aniqlangan;

topilgan moddiy madaniyat namunalari asosida Ustrushona chorvador aholisi ijtimoiy siyosiy hayotida katta o‘zgarishlar kechganligi, davlatchilik asoslari shakllanganligi asoslab berilgan.

IV.Tadqiqot natijalarning joriy qilinishi:

Ushbu ilmiy tadqiqot natijalaridan «Jizzax viloyatida ekoturizmni rivojlantirish» mavzusidagi davlat grantining «Jizzax viloyatidagi tarixiy yodgorliklar» deb nomlangan qismini tayyorlashdaa foydalanilgan (Fan va texnologiyalar agentligining 2017 yil 25 sentyabrdagi FTA-02-10/727-son ma’lumotnomasi) Natijada ushbu o‘rganilgan yodgorliklar bo‘ylab  turistik va ma’rifiy sayohatlar tashkil etish imkonini bergan;

tadqiqot jarayonida topilgan moddiy madaniyat namunalari (kulolchilik buyumlari, jang qurollari, zeb-ziynat buyumlari hamda uy-ro‘zg‘or buyumlari) doimiy saqlash uchun Jizzax viloyat O‘lkashunoslik muzeyiga topshirilgan va ular muzey ekspozisiyalarida o‘z aksini topgan (Madaniyat vazirligining 2017 yil 9 oktyabrdagi 01-11-08-4817-son ma’lumotnomasi). O‘rganligan mozorqo‘rg‘onlar Jizzax va Sirdaryo viloyatlari arxeologik yodgorliklar majmuasiga kiritilgan. Bunda yodgorliklarning joylashuvi va saqlanishini zamonaviy texnologiyalar yordamida xaritaga tushirildi hamda ularni davlat himoyasiga olish tavsiya etildi. Natijada Ustrushonadagi tarixiy yodgorliklar soni oshdi va ularning geografik joylashuviga aniqliklar kiritildi.