Saatova Nodira Ziyaevnaning

falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.

Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Tuz korroziyasi ta’siriga uchragan avtomobil` yo‘llari ko‘priklarining temirbetonli oraliq qurilmasi qoldiq resursi», 05.09.02–Asoslar, poydevorlar, er osti inshootlari. Ko‘priklar va transport tonnellari. Yo‘llar, metropolitenlar (texnika fanlari).

Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2017.1.PhD/T125.

Ilmiy rahbar: Ishanxodjaev Abduraxmon Asimovich, texnika fanlari doktori, professor.

Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Toshkent avtomobil` yo‘llarini loyihalash, qurish va ekspluatatsiyasi instituti.

IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Toshkent avtomobil` yo‘llarini loyihalash, qurish va eksplutatsiyasi instituti, Toshkent shahridagi Turin politexnika universiteti, DSc.27.06.2017.T.09.01.

Rasmiy opponentlar: Mamajanov Raximjon Kurbanovich, texnika fanlari doktori, professor; Nizomov Shuxrat Rashidovich, texnika fanlari nomzodi, professor.

Yetakchi tashkilot: Toshkent temir yo‘l muhandislari instituti.

Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.

II. Tadqiqotning maqsadi: avtoyo‘l ko‘priklarioraliq qurilmalari resursini aniqlash usullarini beton va armatura korroziyasi ta’sirini hisobga olgan holda takomillashtirishdan iborat.

III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:

betonning tuzdan korroziyalanishini miqdoriy baholash usuli ishlab chiqilgan;

oraliq qurilmalarning yuk ko‘tarish qobiliyatini, beton va armaturaning tuzdan korroziyalanishini aniqlash usullari ishlab chiqilgan;

vaqt o‘tishi bilan beton va armaturadagi korroziya jarayonlarini ifodalash bog‘liqliklari ishlab chiqilgan;

ekspluatatsiyadagi avtoyo‘l ko‘priklari temirbeton oraliq qurilmalarning qoldiq resursini hisoblash usuli ishlab chiqilgan.

IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.

Tuz korroziyasiga uchragan avtoyo‘l ko‘priklari temirbeton oraliq qurilmalari qoldiq resursini aniqlash bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida:

transport inshootlarining beton va armaturaning tuzdan korroziyalanishini hisobga olgan holda resursini aniqlash usullari O‘zbekiston Respublikasi Avtomobil` yo‘llari Davlat qo‘mitasi tomonidan avtomobil` yo‘llari ko‘priklari beton va armaturasini korroziyadan himoyalash jarayonlariga joriy etilgan (O‘zbekiston Respublikasi Avtomobil` yo‘llari Davlat qo‘mitasining 2017 yil 26 oktyabrdagi 08/3408-2955-son ma’lumotnomasi). Ilmiy natijaning amaliyotda qo‘llanilishi ekspluatatsiya jarayonida ko‘prik elementlari korroziyadan himoyalash natijasida 15–20% xizmat muddatini uzaytirish hamda ko‘prik oraliq qurilmalarini hisoblash uslublarini takomillashtirish imkonini bergan;

betonning tuzdan korroziyalanishini miqdoriy baholash, oraliq qurilmalarning yuk ko‘tarish qobiliyatini, vaqt o‘tishi bilan beton va armaturadagi korroziya jarayonlarini hisoblash uslublari O‘zbekiston Respublikasi Avtomobil` yo‘llari Davlat qo‘mitasida avtomobil` yo‘llari ko‘priklari mustahkamligi va resursini oshirish jarayonlariga joriy etilgan (O‘zbekiston Respublikasi avtomobil` yo‘llari Davlat qo‘mitasining 2017 yil 26 oktyabrdagi 08/3408-2955-son ma’lumotnomasi). Ilmiy natijaning amaliyotda qo‘llanilishi ekspluatatsiya jarayonida ko‘prik elementlari xizmat muddatini 15–20% uzaytirish hamda ko‘prik oraliq qurilmalarini hisoblash uslublarini takomillashtirish imkonini bergan;

avtoyo‘l ko‘priklarioraliq qurilmalari resursini aniqlash usullari IQN 111-16 raqamli “Avtomobil` yo‘llaridagi transport inshootlarining beton va temirbeton konstruksiyalarini emirilishdan (atmosfera, sho‘r grunt va er osti suvlarining ta’siridan) himoyalash bo‘yicha yo‘riqnoma”, IQN 110-16 raqamli “Ko‘prik tayanchlari, oqimni yo‘naltiruvchi dambalar va traversalar oldida mahalliy yuvilishlarni hisoblash bo‘yicha texnik ko‘rsatmalar”, IQN 112-16 raqamli “Me’yoridan ortiq og‘ir yuklarni ko‘prik inshootlaridan o‘tkazish tartibi bo‘yicha yo‘riqnoma”larga kiritilgan va ular bugungi kunda amaliyotda ko‘priklar xizmat muddatini uzaytirish hamda ko‘prik oraliq qurilmalarini hisoblash uslublarini takomillashtirishga xizmat qilmoqda.