Ташханова Дилрабо Искандаровнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Чала туғилган чақалоқлар ретинопатиясини эрта ташҳислашнинг янги усулларини оптималлаштириш ва узоқ муддатли натижаларни таҳлил қилиш йўллари», 14.00.08–Офтальмология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.1.PhD/Tib752.
Илмий раҳбар: Каримова Муяссар Хамитовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Республика ихтисослаштирилган кўз микрохирургияси илмий-амалий тиббиёт маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Республика ихтисослаштирилган кўз микрохирургияси илмий-амалий тиббиёт маркази ҳузуридаги илмий даражалар берувчи DSc.04/30.01.2020.Tib.105.01.
Расмий оппонентлар: Маккаева Сакинат Магомедовна (Россия Федерацияси), тиббиёт фанлари доктори, профессор; Бузруков Ботир Тулкунович, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: акад. С.Н. Федоров номидаги “Кўз микрохирургияси” тармоқлараро илмий-техник комплекси Москва филиали.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: чала туғилган чақалоқлар ретинопатиясини эрта ташҳислашнинг янги усулларини оптималлаштириш ва узоқ муддатли натижаларни таҳлил қилиш йўлларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
гестацион еши ва тана вазнига қараб чала тугилган чакалоклар ретинопатияси  чала тугилган чақалоқлар орасида 22,2% ни ташкил этган ва касалланишнинг гестацион еши ва тана вазнига қараб тескари пропорционал боғлиқлиги исботланган; 
чала туғилган чақалоқлар кўрув аъзосининг барча қисмлари етук эмаслиги, уларнинг функционал ривожланишдан оркада колиши аниқланган ва ушбу ўзгаришларнинг гестацион ешига боғлиқлиги исботланган;
чала туғилган чақалоқлар ретинопатияси ривожланиши учун асосий хавф омиллари тугилишдаги кичик гестацион ёш ва вазн камлиги, яъни чақалоқ етилмаганлиги исботланган. Бундан ташқари, бу болалар оғир соматик ва акушерлик-гинекологик анамнезга эга бўлган энг юқори хавф гуруҳидаги аёллардан туғилганлиги ҳамда ушбу патологияга эга болаларда полиорган етишмовчилиги борлиги исботланган;  
чала тугилган чакалоклар ретинопатияси  бўлган болаларда VEGFA гени C634G полиморфизмининг прогностик аҳамиятини ўрганиш натижасида VEGFA гени  rs2010963 полиморфизмининг C/G va G/G функционал жиҳатдан ноқулай генотиплари чала туғилган чақалоқлар ретинопатиясига мойил бўлган генетик омил эканлиги исботланган;
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Оғир ҳолатдаги янги туғилган чақалоқларни ташҳислаш, даволаш ва реабилитация қилишни такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
чала туғилган чақалоқлар ретинопатияси бўлган болалар қонидаги нейроспецифик ўзгаришлар бўйича олиб борилган тадқиқотнинг илмий натижалари асосида ишлаб чиқилган «Чала туғилган чақалоқлар ретинопатияси бўлган болалар қонидаги нейроспецифик енолаза прогностик аҳамияти» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 20 июлдаги 8н-р/231-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома муддатидан олдин туғилган чақалоқлар орасида кўрув аъзоси ретинопатиясини прогнозлаш ва касалликни камайтириш имконини берган.
чала туғилган чақалоқлар ретинопатияси бўлган болалар қонидаги VEGFA генининг C634G полиморфизми бўйича олиб борилган тадқиқотнинг илмий натижалари асосида ишлаб чиқилган «Чала туғилган чақалоқлар ретинопатияси бўлган болалар қонидаги VEGFA генининг C634G полиморфизми прогностик аҳамияти» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 20 июлдаги 8н-р/232-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома чала туғилган чақалоқлар ретинопатиясини прогнозлаш, даволаш ва асоратлари сонини камайтириш имконини берган.
чала туғилган чақалоқлар ретинопатиясини эрта ташҳислаш ва натижаларни таҳлил қилиш бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан Республика ихтисослаштирилган педиатрия илмий-амалий тиббиёт маркази ҳамда Тошкент шаҳар 2-нчи туғруқ комплекси амалиётларига жорий қилинган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 22 октябрдаги 8н-з/376-сон маълумотномаси). Олинган натижалар чала туғилган чақалоқлар ретинопатияси билан касалланиш ҳолатларини аниқлаш ва эрта ташҳислаш, муддатидан олдин туғилган чақалоқлар орасида кўрув аъзосининг асоратлари сонини камайтириш ҳамда беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилаш имконини берган.