Sayt test rejimida ishlamoqda

Аширов Мансур Алланазаровичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Иммобилланган амидо қора ва сульфарсазен органик реагентлари ёрдамида Pb(II) ва Hg(II) ионларини аниқлашнинг сорбцион-спектроскопик усулини ишлаб чиқиш», 02.00.02 - Аналитик кимё (кимё фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.2.PhD/K177.
Илмий раҳбар: Сманова Зулайхо Асаналиевна, кимё фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Хоразм Маъмун академияси. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, PhD.03/30.12.2019.K.02.05. 
Расмий оппонентлар: Султонов Марат Мирзаевич, кимё фанлари доктори, доцент; Кутлимуротова Нигора Хакимовна, кимё фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Умумий ва ноорганик кимё институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: иммобилланган амидо қора ва сульфарсазен органик реагентлари ёрдамида қўрғошин (II) ва симоб (II) ионларини атроф- муҳит объектлари таркибидан аниқлашнинг сорбцион-спектроскопик усулини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ППД-1 ва ППА-1 толаларга амидо қора ва сульфарсазен реагентларини иммобиллаш жараёнида моддалар таркибидаги аналитик фаол сульфо- гуруҳ ва толалардаги амид- гуруҳлари ҳисобига бориши аниқланган;
маҳаллий хомашё асосида ишлаб чиқилган полиакрилонитрилни полиэтиленполиаминли модификацияга 4- ((4- (3- (2-арсано-4-нитрофенил) триаз-2-eнил) фенил) диазенил) бензенсульфонат натрий (САА) ни,  полиэтиленполиаминни дихлорэтанли модификациясига 4-амино-5-гидрокси-3-((E)-(4-нитрофенил) диазенил)-6-((E)-фенилдиазенил) нафталин-2,7-дисульфанат натрий (АҚ) ни иммобилланиш механизми ва мақбул шароитлари топилган; 
қўрғошин (II) ва симоб (II) ионларини иммобилланган амидо қора ва сульфарсазен билан ҳосил қилган комплексларининг мол нисбатлари (1:1) эканлиги ва барқарорлик константалари Pb2+ Кбар = 1.39•107 ва Hg2+ Кбар=1,33•107 аниқланган;
қўрғошин (II) ва симоб (II) ионларини аниқлаш учун иммобилланган амидо қора ва сульфарсазен органик реагентлардан фойдаланиб сорбцион-спектроскопик усул ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: 
Сорбцион-спектроскопик усул ёрдамида табиий шароитда қўрғошин (II) ва симоб (II) ионларининг кичик миқдорларини аниқлаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
қўрғошин (II) ва симоб (II) ионларининг иммобилланган амидо қора ва сульфарсазен органик реагентлари ёрдамида сувли муҳитларда сорбцион-спектроскопик аниқлаш усули «Навоийазот» АЖда амалиётга жорий этилган («Навоийазот» АЖнинг 2021 йил 19 июлдаги 01-8/5296-сон маълумотномаси). Натижада, руда ва шламларни қайта ишлашда қўрғошин (II) ва симоб (II) ионларни аниқлаш сезгирлиги ва экспресслигини ошириш имконини берган;
симоб (II) ионларини ажратиб олиш усули «Ўзбекнефтгаз» АЖда амалиётга жорий этилган. («Муборак газни қайта ишлаш заводи» АЖнинг 2021 йил 23 июлдаги 727/GK-07-сон маълумотномаси). Натижада, чиқинди сувлар таркибида токсик металларнинг, айниқса симобни экспресс аниқлаш имконини берган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish