Sayt test rejimida ishlamoqda

Қўзиева Саҳобат Ўктамовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Туркистон тоғ тизмасида тарқалган Тобулғининг (Spiraea hypericifolia L.) морфо-биологик хусусиятлари ва ценопопуляциялари», 03.00.05 – Ботаника (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.4.PhD/В306.
Илмий раҳбар: Имомова Дилфуза Аноровна, биология фанлари номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Жиззах давлат педагогика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, PhD.03/30.12.2019.B.02.08.
Расмий оппонентлар: Рахимова Тошхон Тўймухаммедовна, биология фанлари доктори, профессор; Келдиёров Худоёр Атамуродович, биология фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Гулистон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Туркистон тизмасида тарқалган Spiraea hypericifolia L. турининг морфо-биологик хусусиятлари ва ценопопуляцияларининг ҳолатини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Туркистон тоғ тизмасида тарқалган Spiraea hypericifolia L. турининг турли экологик-фитоценотик шароитларда 9 та ценопопуляцияси аниқланган;
Spiraea hypericifolia L. турининг морфо-биологияси ва турли муддатларда сақланган уруғларининг унувчанлиги аниқланган;
ценопопуляцияларнинг онтогенетик структуралари ҳамда ёш типлари очиб берилган;
табиий шароитда Spiraea hypericifolia L. турининг вегетатив органларини анатомик тузилиши очиб берилган;
ценопопуляцияларнинг тарқалишини бўйича ГАТ харитаси тузилган ва турни муҳофаза қилиш чора-тадбирлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Туркистон тоғ тизмасида тарқалган Spiraea hypericifolia L. турини тадқиқ этиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Тобулғи (Spiraea L.) туркумининг манзарали ўсимлик сифатида фойдаланиладиган турлари плантацияларини яратиш, турнинг генофондини сақлаб қолиш мақсадида Зомин қўриқхонасининг буфер зоналарида quasi in situ шароитида уларнинг тирик коллекциясини яратиш бўйича ишлаб чиқилган тавсиялар Жиззах вилояти Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш бошқармаси фаолиятига жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Экология ва атроф муҳитни мухофаза килиш давлат қўмитасининг 2021 йил 18 июндаги 03-02/8-674-сон маълумотномаси). Натижада, S. hypericifolia турининг тарқалиш ареаллари, камайиб бориш сабаблари аниқланиб, турни муҳофаза қилиш чора-тадбирларини ишлаб чиқиш имконини берган;
Туркистон тоғ тизмасида S. hypericifolia иштирок этган ўсимлик жамоалари таркибида жами 42 оила 125 туркумга мансуб 159 турдаги ўсимликлар аниқланиб, юксак ўсимликларнинг рўйҳати шакллантирилиб, S. hypericifolia турининг тарқалиш ареали акс эттирилган ГАТ хариталари тузилиб, турнинг тарқалиши ва ресурс имкониятлари бўйича ишлаб чиқилган тавсиялар Жиззах вилояти Ўрмон хўжалиги бошқармаси фаолиятига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Ўрмон хўжалиги давлат қўмитасининг 2021 йил 24 июндаги 04/21-2665-сон маълумотномаси). Натижада, Spiraea hypericifolia турининг тарқалган ареалларини, камайиб бориш сабабларини аниқлаш ва муҳофаза қилиш чора-тадбирлари ишлаб чиқиш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish