Саимназарова Дилноза Абдунеъматовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Талабаларга инглиз тилида матн ўқишни ўргатиш инновацион технологиялари”, 13.00.02-Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.3.DSc /Ped216.
Илмий тадқиқот иши бажарилган муассаса номи: Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университети.
Илмий раҳбар: Жалолов Жамол Жалолович, педагогика фанлари номзоди, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент вилояти Чирчиқ давлат педагогика институти, DSc.03/30.04.2021.Ped.82.01  .
Расмий оппонентлар: Джумабоевна Жамила Шариповна, филология  фанлари доктори, профессор; Рўзметова Мухаббат Шакировна, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат чет тиллар институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади талабаларга инглиз тилида матн ўқишни ўргатишнинг инновацион технологиялари асосида машқлар туркумини яратишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
табиий фанлар ва қишлоқ хўжалиги йўналишлари талабаларига инглиз тилида матн ўқишни ўргатиш жараёнида маданиятлараро мулоқотда эркин фаолият юритадиган коммуникант ва когнизант шахсининг ривожланишига таъсир этувчи лингвомаданий, метакоммуникатив, метакогнитив каби омиллари аниқланган;
чет тилда илмий матнларни тушуниш билан боғлиқ лисоний, нутқий ва структуравий қийинчиликларни бартараф этишнинг когнитив принциплари она тилини ўзлаштириш психофизиологияси тамойилларига асосланган инновацион ёндашувга мувофиқ ва психолингвистика, нейролингвистика фанлари интеграцияси асосида ишлаб чиқилган;
талабаларнинг чет тилида соҳавий матнларни ўқиш, маданиятга оид ахборотни касбга оид ахборотдан ажратиш малакаларининг матн олди таянч терминологик лексикасини ўргатиш ва матн танлаш каби лингводидактик принциплар асосида ўқитишда ривожланиши исботланган;
ҳикоя (storytelling) баён қилиш усулларини илмий матнни идрок этиш ва тушунишга адаптациялаш технологиясини ишлаб чиқиш орқали инглиз тилида соҳавий матн ўқишни ўрганиш мотивациясининг ривожланишига эришилган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Талабаларга инглиз тилида матн ўқишни ўргатиш инновацион технологияларига доир эришилган илмий натижалар асосида:
табиий фанлар ва қишлоқ хўжалиги йўналишлари талабаларига инглиз тилида матн ўқишни ўргатиш жараёнида маданиятлараро мулоқотда эркин фаолият юритадиган коммуникант ва когнизант шахсининг ривожланишига таъсир этувчи лингвомаданий, мета-коммуниктив, мета-когнитив каби омилларни аниқлашга оид таклифлар A-1-197 рақамли “Инглиз тили ва немис тилларини ўрганиш бўйича ўқув услубий модуллардан фойдаланиш ва уларни такомиллаштиришнинг назарий ва амалий асослари” мавзусидаги амалий лойиҳасида фойдаланилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2021 йил 15 сентябрдаги 02-07-2388/04-сон далолатномаси). Натижада, чет тилда ўқишни ўргатиш методикасининг ретроспектив илмий тахлилини ривожланишига таъсир этувчи омилларни аниқлаш имконияти оширилган.
Чет тилда илмий матнларни тушуниш билан боғлиқ лисоний, нутқий ва структуравий қийинчиликларни бартараф этишнинг когнитив принциплари она тилини ўзлаштириш психофизиологияси тамойилларга асосланган инновацион ёндашувга мувофиқ ва психолингвистика, нейролингвистика фанлари интеграцияси асосида ишлаб чиқилган таклифлар МУЗ-2015-0908164325 рақамли коммуникатив-кумулятив метод асосида умумтаьлим мактаби ўқувчиларига инглиз тилини самарали ўқитиш технологиялари” мавзусидаги лойиҳа доирасида белгиланган вазифалар ижросини таъминлашда амалга фойдаланилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2021 йил 15 сентябрдаги 02-07-2388/04-сон далолатномаси). Натижада, инглиз тилида соҳавий матнлар ўқишни ўрганиш мотивациясини ривожлантириш, янги ва фойдали ахборот олиш малакаларини шакллантириш имконияти кенгайтирилган;
талабаларнинг чет тилда соҳавий матнларини ўқитиш, маданиятга оид ахборотни касбга оид ахборотдан ажратиш малакаларининг матн олди таянч терминологик лексикасини ўргатиш ва матн танлаш каби лингводидактик принциплар асосида ўқитишда ривожлантиришга оид таклифлар №215- “Чорвачиликда озуқаларни ташиш ва тарқатишда қўлланиладиган алмашувчан кузовли агрегат ва ўзи юрар воситаларни ишлаб чиқариш” мавзусидаги амалий лойихани (2017-2018) бажаришда фойдаланилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2021 йил 15 сентябрдаги 02-07-2388/04-сон далолатномаси).  Натижада, чет тилда соҳавий матнларни тушуниш билан лисоний, нутқий ва структуравий қийинчиликларни бартараф этишнинг когнитив принципларини ишлаб чиқиш имконияти яратилган;
 ҳикоя (storytelling) баён қилиш усулларини илмий матнни идрок этиш ва тушунишга адаптациялаш технологиясини ишлаб чиқиш орқали инглиз тилида соҳавий матн ўқитишни ўрганиш мотивациясининг ривожланишига оид таклифлар A-1-197 рақамли “Инглиз тили ва немис тилларни ўрганиш бўйича ўқув услубий модуллардан фойдаланиш ва уларни такомиллаштиришнинг назарий ва амалий асослари” ва ПЗ-20170930223 “Демократик ва ҳуқуқий жамиятни ривожлантиришда ёшлар ижтимоий фаоллигини ошириш механизмини такомиллаштириш” (2018-2020 йй.) мавзусидаги амалий лойиҳаларда фойдаланилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2021 йил 15 сентябрдаги 02-07-2388/04-сон далолатномаси).  Натижада, талабаларга инглиз тилида матн ўқишни ўргатишнинг инновацион технологияларини ишлаб чиқиш имконияти кенгайтирилган.