Махмуров Алишернинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Қалқонсимон, қалқонсимон олди безлари ва диафиз суяк тўқимасининг репаратив регенерациясининг ўзаро боғлиқ структур ўзгаришлари», 14.00.02 – Морфология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.4.PhD/Tib737.
Илмий раҳбар: Рахматова Мақаддас Холтаевна, тиббиёт фанлар доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат стоматология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Бухоро давлат тиббиёт институти ҳузуридаги илмий даражалар берувчи DSc/PhD.04/30.12.2019.Тib.93.01.
Расмий оппонентлар: Расулов Хамидулло Абдуллаевич, тиббиёт фанлар доктори (DSc), доцент; Хамдамова Мухаёхон Тухтасиновна, тиббиёт фанлар доктори (DSc).
Етакчи ташкилот: Ош давлат университети (Қирғизистон)
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Гипо- ва гиперкальцемия шароитида қалқонсимон, қалқонсимон бези олди безлари ва найсимон суяк диафиз қисми суяк тўқимасининг репаратив регенерациясидаги структуравий ўзгаришлар ўртасидаги боғлиқлик хусусиятларини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
гипо- ва гиперкальцемия шароитида қалқонсимон без парафолликуляр ҳужайраларидаги структуравий ўзгаришларнинг ультраструктур хусусиятлари аниқланган;
гипо- ва гиперкальцемия шароитида қалқонсимон бези олди бези бош ҳужайраларидаги структуравий ўзгаришларнинг ультраструктур хусусиятлари аниқланган ва баҳоланган;
гипо- ва гиперкальцемия шароитида сунъий нуқсон яратилгандан сўнг катта болдир суяги диафиз қисми суяк тўқимасининг репаратив регенерациясидаги структуравий ўзгаришларида кузатиладиган ультраструктуравий хусусиятлар борлиги исботланган;
гипо- ва гиперкальцемия шароитида қалқонсимон без, қалқонсимон бези олди безлари ва сунъий нуқсон яратилгандан сўнг катта болдир суяги диафиз қисми суяк тўқимаси репаратив регенерациясидаги морфологик ўзгаришлар қиёсий асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Суяк тўқимаси репаратив регенерациясига маҳаллий ва тизимли омилларнинг таъсири механизмларини морфологик ўрганиш асосида:
гипер- ва гипокальцемияда суяк тўқималарининг репаратив регенерацияси бўйича илмий тадқиқотнинг натижалари асосида ишлаб чиқилган «Гипер- ва гипокальцемияда суяк тўқималарининг репаратив регенерациясини оптималлаштириш» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 17 декабрдаги 8н-п/589-сон маълумотномаси). Ушбу услубий тавсиянома кальцийнинг қондаги миқдорига кўра суяк тўқимасининг репаратив регенерациясининг жароҳатдан сўнгги ҳолатини таҳлил қилиш имконини берган;
найсимон суяклар диафиз қисми суяк тўқимаси нуқсонларининг репаратив регенерациясини оптималлаштириш механизмларини ўрганиш ва баҳолаш бўйича илмий тадқиқотлар натижалари клиник амалиётга тадбиқ этилди, хусусан, РШТЁИМ Тошкент вилояти филиалида, Тошкент вилояти Чирчиқ шаҳар Тиббиёт Бирлашмаси шошилинч тиббий ёрдам бўлимида (Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш Вазирлигининг 2021 йил 14 июндаги 8н-з / 190-сонли хулосаси). Олинган илмий натижаларни клиник амалиётга татбиқ этилиши оёқ-қўл шикастланишларини тўлиқ тиклашга, асоратларни бартараф қилишга ва ҳаёт сифатини яхшилашга имкон берган.