Давлятова Эльвира Мурадовнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Мустақиллик даври ўзбек тилидаги Ғарбий Европа ўзлашмаларнинг маданиятлараро тадқиқи”, 10.00.11 – Тил назарияси. Амалий ва компьютер лингвистикаси (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.3.PhD/Fil1398.
Илмий раҳбар: Бакиров Поён Уралович, филология фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Термиз давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Термиз давлат университети ҳузуридаги илмий даражалар берувчи PhD.03/31.03.2021.Fil.78.04 рақамли илмий кенгаш асосида тузилган бир марталик кенгаш.
Расмий оппонентлар: Джусупов Маханбет, филология фанлари доктори, профессор; Пардаев Азамат Бахромович, филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Фарғона давлат  университети. 
Диссертация йўналиши: амалий ва назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади замонавий ўзбек тилида Ғарбий Европа тилларидан ўзлашган сўзларни маданиятлараро мулоқот нуқтаи назаридан очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
ҳозирги ўзбек тилида Ғарбий Европа тилларидан сўз ўзлашиш жараёни орқали шу тиллардан ўзлашган стартап,  аутлет, STEAM, хаб, feedback, бренд каби сўзларнинг ўзбек тили луғат бойлигини оширганлиги ва маданиятлараро алоқа жараёнларида фойдаланилаётганлиги далилланган;
ҳозирги ўзбек тили тизимида ўзлашмаларнинг фонетик-график яқинлашуви Ғарбий Европа тиллари товушларининг ўзбек тили товушлари мослашуви асосида сўз ясалиш (e-, кибер-, нано -,) ва семантик (изоҳли таржима, детерминологизация) жиҳатдан ўзбек тили қонун-қоидаларига мувофиқлашуви очиб берилган;
Ғарбий Европа тилларидан ҳозирги ўзбек тилига ўзлашган сўзларнинг маданиятлараро мулоқот мазмуни жиҳатидан “молия ва иқтисод”, “жамият ва сиёсат”, “спорт”, “компьютер технологиялари ва интернет”, “маданият ва таълим”, “реклама”  каби мавзуий комплекслари мулоқот жараёнида коммуникатив вазифаларни бажараётганлиги далилланган; 
Ғарбий Европа тилларидан структуравий, семантик ва яримкалькалаш асосида ўзбек тили луғат бойлигини бойитадиган глобал тармоқ, йўл харита, наномаҳсулот, киберкенглик, онлайн режим каби маҳсулдор ўзлашган сўзлар кириб келганлиги аниқланган.  
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ғарбий Европа тилларидан ўзлашган сўзларни  маданиятлараро мулоқот жиҳатидан ўрганиш тадқиқи натижалари асосида:
диссертацияда қўлланилган ва тадқиқотлар давомида такомиллаштирилиб, илмий асосланган усуллар ва назарий хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоғистон гуманитар  фанлар илмий-тадқиқот институтида бажарилган Ф1-ГОО2 рақамли "Замонавий қорақалпоқ тилидаги функционал сўз ясалиши" фундаментал лойиҳада фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоғистон гуманитар  фанлар илмий-тадқиқот институтининг 2020 йил 15 декабрдаги 040/1-сон маълумотномаси). Натижада бошқа тиллардан сўз ўзлаштириш асосида ҳосил бўлган ясама сўзлар таҳлилидан фойдаланиш натижасида лойиҳа бўйича бажарилган тадқиқотнинг мукаммал бўлишига эришилган;
Ғарбий Европа сўз бойлигини ўзлаштириш жараёни билан боғлиқ илмий-назарий хулосалар 50-05 / 89 рақамли "Миллатлараро тотувлик ва бағрикенглик-барқарорлик омили, маданий мерос, урф-одатлар, қадриятларини "Тожик маданият маркази" орқали кенг тарғиб қилиш”  номли давлат грантида қўлланилган (Сурхондарё вилояти тожик миллий маданий марказининг 2020 йил 22 ноябрдаги 3-сон маълумотномаси). Натижада тадқиқот  материаллари  ўзбек тилида қўлланиладиган  ясама сўзлар, грамматик ва лексик-семантик воситалардан фойдаланиш натижасида муомала жараёнларида тўғри қўлланилиши амалга оширилган;
диссертациянинг асосий назарий қарашлари Польша Республикасидаги Гданьск университети Инглиз ва Америка тадқиқотлари институти инглиз ва назарий тилшунослик факультетининг ўқув жараёнига татбиқ этилган ва “Introduction to Linguistics” (“Тилшуносликка кириш”), “Linguistics and Cultural Relativity” (“Тилшунослик ва маданий нисбийлик”) фанларини ўқишда фойдаланилган ҳамда инглиз тили ва адабиёти ўқитувчиси (PhD) Дорота Сильвия Мажевичнинг маърузалари мазмунини бойитишга хизмат қилган (Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 4 февралдаги 89-03-648-сон  маълумотномаси). Натижада Ғарбий Европа тилларининг бошқа тилларга таъсири ҳақидаги ўқув жараёнларига тааллуқли маърузалар фактик материаллар жиҳатдан бойитилган;
диссертациянинг асосий назарий қоидалари: маданиятлараро алоқа; тиллар ва маданиятларнинг ўзаро таъсири; хорижий тиллар лексикаси: предмет-тематик тасниф, тузилмавий жиҳатлари 2019 йил 5-10 апрел кунлари бўлиб ўтган “Бахшичилик санъати” халқаро фестивалида  гид-таржимонларни тайёрлашга асос бўлди. Ўзбекистон Республикаси туризмни ривожлантириш қўмитаси ва Сурхондарё вилояти туризмни ривожлантириш қўмиталари томонидан 2019 йил 24-25 август кунлари ташкил этилган "Ўзбекистон буюк йўллар ва цивилизация чорраҳасида: империялар, динлар, маданиятлар" форумини,  2019 йил 21-22 сентябрдаги "Open South International Business Forum II" халқаро бизнес-форумларни ўтказишга асос бўлди (Ўзбекистон Республикаси Туризмни ривожлантириш давлат қўмитасининг 2021 йил 4 февралдаги 89-03-648-сон маълумотномаси). Натижада гид-таржимонларни тайёрлаш самарадорлигини оширишга хизмат қилган.