Sayt test rejimida ishlamoqda

Хужаниязов Уктам Ешбаевичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: Қорақалпоғистон Республикаси маданиятининг ривожланиши (1991-2018 йй.), 07.00.01 – Ўзбекистон тарихи (тарих фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.2.PhD/Tar180.
Илмий раҳбар: Абдуллаева Яхшибека Атамуратовна, тарих фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Нукус давлат педагогика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қорақалпоқ давлат университети PhD.03/30.12. 2019.Tar.20.05
Расмий оппонентлар: Давлетов Санжарбек Ражабович, тарих фанлари доктори, доцент; Жалғас Айтмуратов, тарих фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот номи: Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ Гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Қорақалпоғистон Республикасининг 1991-2018 йиллардаги маданий ривожланиш тарихини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
1991-2000 йиллар оралиғида дин арбоблари, дин пешволари бўлган тарихий шахслар номларини тиклаш ва уларга холисона баҳо беришга  бағишланган материаллар кўпроқ нашр қилинганлиги, 2004-2005 йилларда “Еркин Қарақалпақстан” газетаси 100 дан ортиқ, “Жеткеншек” гезетаси 130 дан ортиқ, 2010 йилга келиб “Еркин Қарақалпақстан” газетаси 180 дан ортиқ, “Жеткеншек” газетаси эса 200 дан ортиқ рукнлардан фойдаланганлиги далилланган;
мустақиллик йилларида Қорақалпоғистон ОАВида ўзликни англаш, миллий ва умуминсоний қадриятларни тараннум қилишга мўлжалланган, тарихий хотира билан боғлиқ материалларга кўпроқ эътибор берилганлиги, бу ёшларни ватанпарварлик, халқпарварлик, она юртга муҳаббат, инсоний қадриятларни эъзозлаш каби ҳис-туйғулар руҳида тарбиялашга ёрдам берганлиги асосланган; 
“Қорақалпоқфильм” маҳсулотларининг катта туркумини “Қорақалпоғистон” кино журнали ташкил қилганлиги, ушбу журнал ҳужжатли фильмлар тайёрлашда бошланғич босқич вазифасини ўтаганлиги, яъни “Шарьяр” спектакли акс эттирилган киножурнал “Достонимиз – тарихимиз” ҳужжатли фильмига, “Бодой тўқай” киножурнали “Фақатгина иккаласи” фильмига, Қорақалпоғистон рассомлари хроникаси “Қорақалпоғистон рассомлари” фильмларига  асос бўлганлиги аниқланган;
истиқлол йилларида “Қорақалпоқфильм” киностудияси илк бор мустақил тўламетражли бадиий фильмлар яратган ҳолда уларда кўпроқ халқ дардини, экологиясини, миллий ва умуминсоний қадриятларини, турмуш машаққатларини, халқнинг руҳий ҳолатини, орзу ва интилишларини кенг оммага тарғиб қилганлиги далилланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Мустақиллик йилларида Қорақалпоғистонда маданият соҳалари тараққиёти бўйича ишлаб чиқилган илмий хулоса ва таклифлар асосида:
Қорақалпоғистонда илм-фанни бозор муносабатларига мувофиқлаштириш жараёни юз берганлиги, грант асосида ишлаш амалиётига ўтилиши, кашфиёт, ихтирочиликнинг ишлаб чиқаришга кенг жорий этилиши билан боғлиқ илмий материаллардан Қорақалпоғистон Республикаси тарихи ва маданияти давлат музейи янги тарих бўлимининг ижтимоий-сиёсий ва маданий-маърифий соҳалари музей маълумотларини бойитишда фойдаланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Маданият вазирлигининг 2020 йил 27 февралдаги 2-02/348-сон маълумотномаси). Тадқиқот натижалари ёшларнинг таълим, илм-фан соҳаларига қизиқишларини янада оширишга, уларнинг онги ва тафаккурини кенгайтиришга хизмат қилган; 
минтақада ижтимоий фанларга эътибор, Тарих, археология ва этнография институти ҳамда Тил ва адабиёт институтининг юзага келиши, қорақалпоқ тили ва адабиёти, тарихи каби фанларнинг ривожланишига катта имкониятлар яратилиши, халқнинг миллий ўзлигини англашга ҳамда маънавий иммунитетини юксалтиришга замин яратилганлиги билан боғлиқ илмий хулосалардан ЎзР ФА Қорақалпоғистон бўлими Гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институтида № ФА-Ф1-ГОО “Қорақалпоғистон жаҳон маданияти контекстида: Қуйи Амударёдаги шаҳарлар ва шаҳар маданиятининг тарихий истиқболлари” мавзусидаги фундаментал илмий лойиҳаси доирасида фойдаланилган (ЎзР ФА Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ Гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институтининг 2020 йил 18 майдаги 62/1-сон маълумотномаси). Натижалар мустақиллик йилларидаги халқ таълими, илм-фан, маданият ва миллий маънавият соҳаларини ривожлантириш масалаларини ёритишга ҳамда илмий маълумотлар билан бойитиш ва такомиллаштиришга хизмат қилган;
Қорақалпоғистон маданияти тизимида музейларнинг ўрни, истиқлол йилларида тармоқда қўлланилаётган илмий билимлар ва инновацион ёндашувнинг уйғунлашиши натижасида мазкур маданий муассасалар миллий ғоя ва мафкура руҳи билан йўғрилган тарбия масканларидан бирига айланаётганлиги билан боғлиқ тадқиқот натижалари ва хулосалари Қорақалпоғистон Республикаси “Жиров-бахшилар” жамоатчилик бирлашмаси томонидан 2018-2019 йилларда бажарилган 56-14/31-сон “Маданий меросни сақлаш ва унга бўлган ёшларнинг муносабатини шакллантириш борасида тарғибот ишларини олиб бориш” мавзусидаги давлат лойиҳасида фойдаланилган (ҚР “Жиров-бахшилар жамоатчилик бирлашмаси” 2020 йил 21 ноябрдаги 21.11-сон далолатномаси). Натижада, лойиҳа доирасида ёшларда миллий қадриятлар ва миллий маънавиятни асраб-авайлашга қаратилган методик ишларни мазмунан бойитишга имкон берган;
республикада мактабгача таълим, мактаб, лицей, коллежлар ва олий таълимнинг бир текисда ривожланмаганлиги, бошқариш тизимида инновацион ёндашув ва изчилликнинг етишмаганлиги, соҳада амалга оширилиши лозим бўлган ислоҳотларда асосан бозор иқтисодиёти давридаги ҳаётий ўзгаришлар ҳамда илмий инновацион жараёнлар уйғунлигини таъминлаш зарурлиги билан боғлиқ илмий хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Давлат илмий-техник йўналишлари доирасида “ФА-ИЗОО2 “Қарақалпақстан тарийхы (1991-2015 жыллар)” китобини тайёрлаш ва нашр эттириш” инновацион лойиҳасининг маданият ва санъат йўналиши маълумотларини бойитишда фойдаланилган (Қорақалпоқ Гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институтининг 2020 йил 18 майдаги 63/1-сон маълумотномаси). Натижалар мазкур китобни маълумотлар билан бойитиш ва такомиллаштиришга хизмат қилган.  

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish