Oстoнoкулoв Aзaмaт Aбдукaримoвичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари маблағлари ҳисоби ва ҳисоботи методологиясини такомиллаштириш», 08.00.08 – Бухгaлтeрия ҳисoби, иқтисoдий тaҳлил вa aудит (иқтисодиёт фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.2.DSc/Iqt238.
Илмий маслаҳатчи: Мехмонов Султонали Умаралиевич, иқтисoдиёт фaнлaри дoктoри, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент молия институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент молия институти, DSc.03/30.12.2019.I.17.01
Расмий оппонентлар: Ахмеджанов Каримжон Бакиджанович, иқтисoдиёт фaнлaри дoктoри, профессор; Дусмуратов Ражаббой Давлетбоевич, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор, Ибрагимов Абдугафур Каримович, иқтисoдиёт фaнлaри дoктoри, профессор
Етакчи ташкилот: Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари маблағлари ҳисоби ва ҳисоботи методологиясини такомиллаштиришга оид илмий таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
бюджет ташкилотларининг молия йили давомида фойдаланилмай қолган бюджетдан ташқари маблағларини қайта тақсимламасдан кейинги молия йилига олдин белгиланган мақсадларда фойдаланиш учун ўтказиш таклиф этилган;
бюджет ижроси ҳисобининг ахборот имкониятларини оширишга хизмат қилувчи бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари маблағлари бўйича даромадларини ҳисобга олувчи «Тўловларнинг махсус турларига доир ҳисоб-китоблар бўйича ҳисобланган даромадлар», «Бюджет ташкилотларининг ривожлантириш жамғармаси маблағлари бўйича ҳисобланган даромадлари», «Бюджет ташкилотларининг бошқа бюджетдан ташқари маблағлар бўйича ҳисобланган даромадлари» счётлар таклиф этилган;
молия органлари ва ғазначилик бўлинмаларида бюджет ташилотларининг бюджетдан ташқари маблағлари бўйича харажатларини ҳисобга олувчи «Бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари маблағлари ҳисобидан ҳисобланган харажатлари» номли бухгалтерия счёти таклиф этилган;
бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари жамғармалари маблағлари бўйича тасдиқланган сметалар доирасида амалга ошириладиган харажатларни уларнинг ўрнини қоплаш манбалари мавжуд бўлган тақдирда, тасдиқланган ҳажмларга нисбатан кўпайтириш мумкинлиги асосланган;
бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари маблағлари ҳаракати тўғрисидаги ҳисоботларнинг кўрсаткичларини консолидациялашган бюджет ҳисоботи таркибига киритиш орқали бюджет ижроси ахборотларининг очиқлигини таъминлаш таклиф этилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
бюджет ташкилотларининг молия йили давомида фойдаланилмай қолган бюджетдан ташқари маблағларини қайта тақсимламасдан кейинги молия йилига олдин белгиланган мақсадларда фойдаланиш учун ўтказиш таклифи «Бюджет ташкилотларида бухгалтерия ҳисоби тўғрисидаги йўриқнома»да ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2021 йил 16 февралдаги 06/04-02-01-37/353-сон маълумотномаси). Мазкур таклифнинг жорий этилиши молия йили давомида бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари маблағлардан сметалар доирасида мақсадли фойдаланишларини таъминлашга хизмат қилган;
молия органлари ва ғазначилик бўлинмаларида бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари маблағлари бўйича ҳисобланган даромадлар ҳисобварақлари таркиби ва уларни ҳисобини юритиш тартиби юзасидан ишлаб чиқилган таклифи Ўзбекистон Республикаси бюджет ҳисобининг стандарти (2-сон БҲС) «Ягона счётлар режаси»да ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2021 йил 16 февралдаги 06/04-02-01-37/353-сон маълумотномаси). Бунинг натижасида молия органлари ва ғазначилик бўлинмаларида ғазна ижроси тизимига қамраб олинган бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари жамғармалари даромадлари ҳисобини юритиш тартиби белгиланиб, даромадларнинг турлари тўғрисида жорий ва жамланма бухгалтерия маълумотларини шакллантириш имконини яратган;
молия органлари ва ғазначилик бўлинмаларида бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари маблағлари бўйича ҳисобланган харажатлари ҳисобини юритиш тартибига оид ишлаб чиқилган таклифи Ўзбекистон Республикаси бюджет ҳисобининг стандарти (2-сон БҲС) «Ягона счётлар режаси»да аксини этган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2021 йил 16 февралдаги 06/04-02-01-37/353-сон маълумотномаси). Натижада молия органлари ва ғазначилик бўлинмаларида бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари жамғармалари харажатлари ҳисобини юритиш тартиби белгиланиб, ушбу маблағларнинг турлари бўйича кутилаётган жорий давр молиявий мажбуриятларига оид тезкор бухгалтерия ахборотларини шакллантириш имконини берган;
бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари жамғармалари бўйича тасдиқланган сметалар доирасида амалга ошириладиган харажатларни уларнинг келиб тушиши кутилаётган маблағлар ҳисобидан қоплаш имконияти мавжуд бўлган тақдирда, тасдиқланган ҳажмларга нисбатан кўпайтиришга рухсат этилиши юзасидан ишлаб чиқилган таклифи Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги томонидан амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2021 йил 16 февралдаги 06/04-02-01-37/353-сон маълумотномаси). Мазкур таклифнинг амалиётга жорий этилиши бюджет ташкилотларига бюджетдан ташқари маблағлар бўйича сметалар доирасида амалга ошириладиган харажатларни уларнинг қоплаш манбалари доирасида кўпайтириш, фаолият учун зарур бўлган харажатларни қисқа муддатда амалга ошириш ва ҳисоб-китоб қилиш имкониятини яратиб, бу бўйича ҳуқуқий асосни ишлаб чиқишга хизмат қилган;
бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари жамғармалари бўйича тушумлар ва харажатларини консолидациялашган бюджет ҳисоботи таркибига киритиш таклифи Ўзбекистон Республикасининг 2020 йил 30 декабрдаги «Бюджет жараёни такомиллаштирилиши муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида»ги ЎРҚ-660-сон Қонунида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2021 йил 16 февралдаги 06/04-02-01-37/353-сон маълумотномаси). Мазкур таклифнинг амалиётга жорий этилиши консолидациялашган бюджет ҳисоботи маълумотларининг янада очиқлиги ва бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари маблағларини мақсадли сарфланишини таъминлаш ҳамда бюджет ижросига оид ҳисоботларни молия йили якунлари бўйича кенг миқёсда таҳлил қилиш имконини яратган.