Sayt test rejimida ishlamoqda

Пўлатходжаев Зиёдилла Сагдуллаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): “Марказий Осиёда халқаро субрегионал тизимнинг шаклланиш жараёнлари”, 23.00.04 – Халқаро муносабатлар, жаҳон ва минтақа тараққиётининг сиёсий муаммолари (сиёсий фанлар).
Диссертацияси мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.PhD/Ss158.
Илмий раҳбар: Мунавваров Зохидилло Иномходжаевич, сиёсий фанлар доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон халқаро ислом академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат шарқшунослик университети, DSc.03/30.12.2019.Ss/Tar.21.02.
Расмий оппонентлар: Қосимова Назокат Анваровна, сиёсий фанлар доктори, профессор; Қирғизбоев Абдуғаппор Каримжонович, тарих фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Марказий Осиёда халқаро субрегионал тизимнинг шаклланишига сабаб бўлаётган объектив ҳолатларни аниқлаш ва асослашдир.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
халқаро муносабатлар тизимининг шаклланаётган субрегиони сифатидаги Марказий Осиё тушунчаси илмий муомалага киритилди, шунингдек, Ўзбекистоннинг қўшни давлатлар билан ҳар томонлама алоқаларини кучайтиришга йўналтирилган янги ташқи сиёсий курси минтақада халқаро муносабатлар тизимининг тўлақонли субрегиони шаклланиши жараёнини бошлаб берганлиги асосланган; 
Марказий Осиё халқларини бирлаштирувчи интеграция мафкураси кўп асрлик умумий қадриятларга асосланган ҳолда мазкур минтақадаги давлатларнинг янгича ҳудудий мансублигини шакллантиришга хизмат қилиши аниқланган; 
айрим жаҳон акторларининг, жумладан, АҚШ, ЕИ, Япония, Ҳиндистоннинг Марказий Осиёни халқаро муносабатлар тизимининг  субрегионига айланишидан манфаатдорлиги очиб берилган, чунки бундай тизимнинг шаклланиши минтақадан ташқаридаги, яъни у билан бевосита чегарадош бўлмаган куч марказларининг Евроосиё “юраги”даги мавқеининг мустаҳкамланишига олиб келади;
глобаллашувнинг тебранувчи табиатга эга эканлиги ҳақидаги фаразнинг тўғрилиги ҳамда ХХР нинг “Бир камар, бир йўл” мегалойиҳаси билан боғлиқ бўлган глобаллашув жараёнларининг янги босқичида Марказий Осиёнинг Евроосиё минтақаси маркази сифатидаги юксалиб бораётган роли, унинг Хитойни Европа билан боғлайдиган транспорт йўлакларини қайта тиклашни назарда тутишини инобатга олган ҳолда, асослаб берилган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: 
Марказий Осиёда халқаро субрегионал тизимнинг шаклланиш жараёнлари щйича олинган илмий натижалар асосида:
Марказий Осиёда яхши қўшничилик муҳитини яратишга, қўшни давлатлар билан ҳар томонлама алоқаларни кучайтиришга йўналтирилган Ўзбекистон Республикасининг янги ташқи сиёсий йўлининг концептуал моҳияти, халқаро муносабатлар тизимининг тўлақонли субрегионини шакллантириш жараёнига туртки берганлиги тўғрисидаги илмий асосланган хулосалар Марказий Осиё халқаро институти (МОХИ) экспертларининг илмий-таҳлилий ишларида фойдаланилган (Марказий Осиё халқаро институтининг 2021 йил 2 апрелдаги  1/205-44-сон маълумотномаси). Натижада илмий умумлаштиришлар бўйича шакллантирилган таклиф ва тавсиялар институт экспертларининг илмий муомаласига мамлакатнинг  янги ташқи сиёсий курсини кучайтириш унсури сифатида хизмат қилган;
Марказий Осиё халқларини бирлаштирувчи кўп асрлик умумий қадриятларга асосланган интеграция мафкураси ва мазкур минтақа мамлакатларининг янгича ҳудудий мансублигини шакллантиришга хизмат қиладиган таклиф ва материаллар Миллий маданиятни ривожлантириш концепцияни амалга ошириш бўйича “йўл харитаси”га киритилган   (Ўзбекистон республикаси Маданият вазирлигининг 2021 йил 26 январдаги  02-12-02-377-сон маълумотномаси). Натижада ҳудудий мансубликни шакллантириш бўйича таклифлар Марказий Осиё мамлакатларининг умумий қадриятлар тизими таснифини киритиш имкониятини яратди, бу минтақа мамлакатлари маданий-ижтимоий алоқаларининг аниқ мақсадга йўналтирилганлиги ва натижадорлигининг ортишига хизмат қилган;
замонавий геосиёсий воқеликларни  минтақага экстраполяция қилиш йўли билан олинган ҳамда жаҳондаги айрим акторларнинг, жумладан, АҚШ, Европа Иттифоқи, Япония, Ҳиндистоннинг Марказий Осиёни халқаро муносабатлар тизимининг субрегиони сифатида кўришдан манфаатдорлигини исботловчи натижалар ва илмий хулосалардан “Замонавий халқаро муносабатларнинг ҳудудий ўзига хосликлари” дарслигини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 27 декабрдаги  1186-сонли буйруғи, 1186-008 раыамли гувоҳнома). Китобда баён қилинган ёндашувлар дарсликнинг илмий-назарий қисмини бойитган. 
Глобаллашувнинг тебранувчи табиатга  эгалиги ҳақидаги фаразнинг тўғрилиги ҳамда ХХР нинг “Бир камар, бир йўл” мегалойиҳаси билан боғлиқ бўлган глобаллашувнинг янги босқичида Марказий Осиёнинг Евроосиё минтақаси маркази сифатидаги юксалиб бораётган роли борасидаги хулосадан Ўзбекистон Республикаси ҳарбий ҳаво мудофааси ва ҳарбий ҳаво кучлари қўмондонлиги шахсий таркиби ўртасидаги маърифий ва ахборот-тарғибот ишларида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Ҳарбий ҳаво мудофааси ва ҳарбий ҳаво кучлари қўмондонлигининг 2021 йил 2 мартдаги 5/135-сон маълумотномаси). Натижада Ўзбекистон Республикаси Мудофаа вазирлигининг қўмондонлик таркиби ҳарбий-сиёсий хавфсизликни таъминлаш ва мавжуд ҳамда истиқболдаги транспорт йўллари, қувур ўтказгичлар, транспорт-юк ташиш занжирларини глобал савдо тизимига Ўзбекистоннинг муваффақиятли қўшилиши учун ишончли ҳимоя қалқонининг яратиш зарурлиги тўғрисидаги  билимлар билан қуролланган. 

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish