Умарова Фотима Абдурахимовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
“Талабаларга ахборот-коммуникация технологиялари воситасида кийимларни лойиҳалаш ва моделлаштиришни ўргатиш методикасини такомиллаштириш”, 13.00.05-Касб-ҳунар таълими назарияси ва методикаси (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.4.PhD/Ped2045.
Илмий раҳбар: Муслимов Нарзулла Алиханович, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Педагогик инновациялар тайёрлаш, касб-ҳунар таълими бошқарув ҳамда педагог кадрларини қайта ва уларнинг малакасини ошириш институти, DSs.03/30.12.2019.Ped.48.01.
Расмий оппонентлар: Ҳамидов Жалил Абдурасулович, педагогика фанлари доктори, профессор; Маматов Дилмурод Нормуротович, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Наманган муҳандислик технология институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади талабаларда ахборот-коммуникация технологиялари воситасида кийимларни лойиҳалаш ва моделлаштириш компетенциясини ривожлантириш методикасини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
талабаларга кийимларни лойиҳалаш ва моделлаштиришни ўргатишда, табиий-илмий ҳамда умумкасбий ва ихтисослик фанларини мазмунини интеграциялаш асосида замонавий рақамли инструментларни шаклига кўра (педагогик, эстетик, эргономик ва иқтисодий) ва вазифасига кўра (ахборот, ривожлантирувчи ва назорат) функционал имкониятлари такомиллаштирилган;
талабаларга ахборот-коммуникация технология воситасида кийимларни лойиҳалаш ва моделлаштиришни ўргатишда Research technologies (Case study, Brainstorm, Experiment, Imitation games, Brain ring), Problem education technologies (Problem lecture, Partial research, Heuristic discussion) ва “Project method” инновацион таълим технологиялари, “Trial and error” интерактив методларидан фойдаланиш орқали интерфаол “Valentina” дастурий воситасини таълим жараёнига адекват қўллаш методикаси такомиллаштирилган; 
инновацион рақамли инструментлар воситасида, креатив ва рефлексив ёндашувларни лойиҳалаштириш орқали талабаларга кийимларни лойиҳалаш ва моделлаштиришни самарали ўргатишнинг ташкилий-педагогик модели интерфаол таълим методлари асосида ишлаб чиқилган “SCADEduWeb” технологиясини жорий этиш орқали такомиллаштирилган; 
талабаларнинг лойиҳалаш ва моделлаштириш компетентлиги даражасини ташҳислаш жараёнида эксперт баҳолаш методидан фойдаланишда талабалар касбий компетенцияларини баҳолашнинг ташкилий-дидактик омиллари (мотивацион, интеллектуал, амалий ва рефлексив), мезонлари (репродуктив, продуктив, креатив) ҳамда сифат кўрсаткичларини мувофиқлаштириш асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Талабаларга кийимларни ахборот-коммуникация технологиялари воситасида лойиҳалаш ва моделлаштиришни ўргатиш методикаси бўйича илмий-тадқиқот натижалари асосида:
талабаларга кийимларни лойиҳалаш ва моделлаштиришни ўргатиш мазмунини замонавий рақамли инструментлар воситасида, табиий-илмий (“Мухандислик ва компьютер графикаси”, “Таълимда ахборот технологиялари”) ҳамда умумкасбий (“Амалий антропология”, “Композиция асослари”) ва ихтисослик (“Тикув буюмларини конструкциялаш ва моделлаштириш”, “Костюм дизайни”) фанлари интеграцияси асосида функционал имкониятларини такомиллаштиришга оид таклифлари асосида “Композиция асослари” ўқув қўлланмаси ишлаб чиқилган (Тошкент давлат педагогика университети 2021 йил 12 октябрдаги 02-07-2890/04-сон далолатномаси). Натижада, ахборот-коммуникация технологиялари воситасида талабаларга лойиҳалаш ва моделлаштиришни ўргатиш самарадорлиги ошган;
талабаларга ахборот-коммуникация технология воситасида кийимларни лойиҳалаш ва моделлаштиришни ўргатишда Research technologies (Case study, Brainstorm, Experiment, Imitation games, Brain ring), Problem education technologies (Problem lecture, Partial research, Heuristic discussion) ва “Project method” инновацион таълим технологиялари, “Trial and error” интерактив методларидан фойдаланиш орқали интерфаол “Valentina” дастурий воситасини таълим жараёнига адекват қўллаш методикасини такомиллаштиришга оид таклифлар A-1-141 рақамли “ОТМ педагогларини қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш тизими учун модулли web-технология асосида электрон ахборот таълим ресурсларини яратиш ва амалиётга жорий этиш технологиялари” мавзусидаги амалий лойиҳа доирасида фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университети 2021 йил 12 октябрдаги 02-07-2890/04-сон далолатномаси). Натижада “Талабаларга кийимларни Valentina дастурий воситасида лойиҳалаш ва моделлаштиришни ўргатиш” номли электрон қўлланма ишлаб чиқилган ва амалиётга жорий этилган. Мазкур электрон қўлланма талабаларда кийимларни лойихалаш ва моделлаштиришга оид компетентликни ривожлантиришга хизмат қилган;
инновацион рақамли инструментлар воситасида, креатив ва рефлексив ёндашувларни лойиҳалаштириш орқали талабаларга кийимларни лойиҳалаш ва моделлаштиришни самарали ўргатишнинг ташкилий-педагогик модели интерфаол таълим методлари асосида ишлаб чиқилган “SCADEduWeb” муаллифлик технологиясини жорий этиш орқали такомиллаштиришга оид таклифлари асосида “Композиция асослари” ўқув қўлланмаси ишлаб чиқилган (Тошкент давлат педагогика университети 2021 йил 12 октябрдаги 02-07-2890/04-сон далолатномаси). Натижада талабаларга ахборот-коммуникация технологиялари воситасида кийимларни лойиҳалаш ва моделлаштиришни ўргатиш методикасини такомиллаштиришга оид илмий таклиф ва тавсиялар бакалавриат таълим йўналишларининг “Тикув буюмларини конструкциялаш ва моделлаштириш”, “Тикув буюмлари технологияси”, “Композиция асослари” ва “Костюм дизайни” фанларининг дастурлари мазмунига сингдирилган, ўқув-услубий таъминоти Research technologies, Problem education technologies ва “Project method” инновацион таълим технологиялари, “Trial and error” интерактив методлари ҳамда “SCADEduWeb” муаллифлик технологиясини кенг жорий этиш орқали такомиллаштирилиб, таълим жараёнлари самарадорлигини оширишга эришилган;
талабаларнинг лойиҳалаш ва моделлаштириш компетентлиги даражасини ташхислаш жараёнида эксперт баҳолаш методидан фойдаланган ҳолда талабалар касбий компетенцияларини баҳолашнинг мотивацион, интеллектуал, амалий ва рефлексив ташкилий-педагогик омиллари, репродуктив, продуктив, креатив мезонлари, паст, ўрта, юқори даражалари ҳамда сифат кўрсаткичларини мувофиқлаштириш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялардан ИТД-1-48 рақамли “Касб таълими мазмунини модернизациялаш асосида ўқитувчилар касбий компетентлигини шакллантириш технологияси” мавзусидаги амалий лойиҳаси доирасида фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университети 2021 йил 12 октябрдаги 02-07-2890/04-сон далолатномаси). Натижада талабаларнинг лойиҳалаш ва моделлаштириш компетентлигини ташхислаш мазмунини бойитиш орқали баҳолаш методикасини такомиллаштиришга ва таълим жараёни самарадорлигини оширишга эришилган ҳамда тавсия этилаётган талабаларга ахборот-коммуникация технологиялари воситасида кийимларни лойиҳалаш ва моделлаштиришни ўргатиш методикаси самарадорлигини аниқлаш имкони яратилган.