Турекеева Альфия Жиенбековнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган  фан тармоғи): “Малака ошириш тизимини илғор хорижий тажрибалар асосида такомиллаштириш механизмлари”, 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.3.PhD/Ped928.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Нукус давлат педагогика институти.
Илмий раҳбар: Неъматов Шуҳрат Эргашович, педагогика фанлари номзоди, доцент.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса, ИК рақами: Нукус давлат педагогика институти, DSc.03/30.12.2019.Ped.34.01.
Расмий оппонентлар: Адизов Бахтиёр Рахмонович, педагогика фанлари доктори, профессор; Рахимов Бахтиёр Худойбердиевич, педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот:  Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади малака ошириш тизимини илғор хорижий тажрибалар асосида такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
халқ таълими ходимларининг малакасини оширишнинг ташкилий-педагогик жиҳатлари қатъий интизомлилик, мулоқотчанлик, ўз-ўзини ривожлантиришга эришишга ҳаракатчанлик ва мустақиллик каби сифатларни таркиб топтиришга йўналтирилган модулли таълимнинг таянч нуқтаси ҳисобланган аналитик-рефлексив фаолиятнинг интеллектуал-педагогик компетенция билан интернал тарзда намоён бўлишининг даража (критик, мақбул, ижобий) тавсифини белгилаш орқали аниқлаштирилган;
малака ошириш тизимини такомиллаштиришнинг касбий малака харитасини тузиш, педагогнинг рейтинг дафтарчасини юритиш, индивидуал таълим траекториясини белгилаш, малака оширишнинг билвосита ва муқобил шаклларини амалга ошириш, андрагогик ва витаген таълим интеграциясини таъминлашга доир устувор йўналишлари янги Ренессанс педагогикасининг ижтимоий мослашув ва мобиллик, шахсий ҳаётий тажрибага асосланган витаген таълим каби талабларини ҳисобга олиш асосида аниқлаштирилган;
малака ошириш тизимини илғор хорижий тажрибалар асосида такомиллаштиришнинг бенчмаркингга асосланган модели “Педагог ходимларни қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш мазмуни, сифати ва уларнинг тайёргарлиги ҳамда компетентлигига  қўйиладиган  малака  талаблари”ни “ҳаёт давомида таълим олиш” парадигмаси ва ўқитувчиларнинг даврий касбий ривожланишидан доимий узлуксиз таълимга ўтиш жараёнлари билан интенсив қайта алоқасини таъминлаш асосида такомиллаштирилган;
малака ошириш тизимини илғор хорижий тажрибалар асосида такомиллаштиришнинг ташкилий, дидактик ва акмеологик механизмлари аффилятив мотивацияни таркиб топтириш ва креатив муҳитнинг яхлитлик, интеграллик, ўз-ўзини ривожлантиришга йўналтирилган тайёргарлик, ахборот алмашиш, рефлексия босқичларига мувофиқ келувчи қисқа муддатли курслар ва даврий семинарлар (workshop) нинг тадқиқий-педагогик (teacher research) ва продуктогенлик даражаси дифференциявий адаптивлигини ошириб бориш орқали такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Малака ошириш тизимини илғор хорижий тажрибалар асосида такомиллаштириш механизмлари бўйича олинган илмий натижалари асосида:
халқ таълими ходимларининг малакасини ошириш тизими қатъий интизомлилик, мулоқотчанлик, ўз-ўзини ривожлантиришги эришишга ҳаракатчанлик ва мустақиллик каби сифатларни таркиб топтиришга йўналтирилган, педагогнинг малакаси даражаси ва индивидуал касбий эҳтиёжини ҳисобга олиш таъминланган хорижий тажрибанинг устувор жиҳатларини тақозо этишини эмпирик жиҳатдан асослашга доир амалий таклиф ва тавсиялардан “Халқ таълими ходимларини қайта таёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш тизимининг таянч ўқув юртларини белгилаш” бўйича йўл харитасини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Халқ таълими вазирлигининг 2021 йил 5 апрелдаги 02-02/3-1042-сон маълумотномаси). Натижада халқ таълими ходимларини малакасини ошириш тизимини кооперативлик асосида такомиллаштиришга хизмат қилган;
илғор хорижий тажрибалар асосида малака ошириш тизимини такомиллаштиришнинг касбий малака харитасини тузиш, педагогнинг рейтинг дафтарчасини юритиш, индивидуал таълим траекториясини белгилаш, малака оширишнинг билвосита ва муқобил шаклларини амалга ошириш, андрагогик ва витаген таълим интеграциясини таъминлашга доир устувор йўналишларини аниқлаштириш, малака ошириш тизимини илғор хорижий тажрибалар асосида такомиллаштиришнинг бенчмаркингга асосланган моделини такомиллаштиришга доир амалий таклиф ва тавсиялардан “Қайта тайёрлаш ва малака ошириш курслари мазмуни, сифати ва тингловчиларнинг тайёргарлиги ҳамда компетентлигига қўйиладиган малака талаблари”ни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Халқ таълими вазирлигининг 2021 йил 5 апрелдаги 02-02/3-1042-сон маълумотномаси). Натижада илғор хорижий тажрибалар асосида малака ошириш жараёнлари мазмунини такомиллаштиришга хизмат қилган;
малака ошириш тизимини илғор хорижий тажрибалар асосида такомиллаштиришнинг ташкилий, дидактик ва акмеологик механизмларини аффилятив мотивацияни таркиб топтириш ва креатив муҳитнинг яхлитлик, интеграллик, ўз-ўзини ривожлантиришга йўналтирилган тайёргарлик, ахборот алмашиш, рефлексия босқичларига мувофиқ келувчи қисқа муддатли курсларнинг элективлик даражасини ошириш орқали такомиллаштиришга доир амалий таклиф ва тавсиялардан И1-ХТ-0-11142 рақамли “Ўқитувчилар малакасини оширишнинг инновацион-қадриятли йўналишларини жорий этиш” (2015-2016 йй) инновацион лойиҳасини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 9 ноябрдаги 89-03-4507-сон маълумотномаси). Натижада халқ таълими ходимларининг малакасини ошириш тизимининг андрагогик таълим талабларига мувофиқ келувчи инновацион механизмини такомиллаштиришга эришилган.