Аскаров Аброр Давлатмирзаевичнинг

фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Халқ таълими ходимлари малакасини масофадан ошириш тизимини такомиллаштириш», 13.00.01–Педагогика назарияси ва тарихи. Таълимда менежмент (педагогика фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.1.PhD/Ped13.

Илмий раҳбар: Рахмонқулова Наргиз Ходжиакбаровна, педагогика фанлари доктори, доцент.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон педагогика фанлари илмий-тадқиқот институти.

ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, DSc.27.06.2017.Ped.26.01.

Расмий оппонентлар: Мардонов Шукрулло Кулдашевич, педагогика фанлари доктори, профессор; Юлдашев Мақсуд Абдуллаевич, педагогика фанлари доктори.

Етакчи ташкилот: Гулистон давлат университети.

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади: халқ таълими ходимлари малакасини масофадан ошириш тизимини такомиллаштириш юзасидан таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқиш.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

касбий эҳтиёжларга асосланган халқ таълими ходимлари малакасини ошириш курслари ўқув мазмунини шакллантиришнинг механизми касбий фаолиятга алоқадор параметр ва индикаторларни аниқлаштириш, баҳолаш мезонларини белгилаш, функционал омилларни тизимлаштириш асосида такомиллаштирилган;

муносабат элементлари асосида касбий эҳтиёжларни максимал қаноатлантириш шартига қаратилган вариатив малака ошириш ўқув мавзулари таркибини аниқлаш технологияси ишлаб чиқилган;

халқ таълими ходимлари малакасини масофадан ошириш ўқув меъёрларини оптималлаштириш ва субъектларнинг мотивацион фаолиятини тизимлаштириш асосида ўқув жараёнининг интеграциялашган модели мазмуни, таркибий ташкил этувчилари такомиллаштирилган;

халқ таълими ходимлари малакасини масофадан ошириш шароитида самарали ўқув фаолияти учун тингловчи тайёргарлиги сифатига қўйиладиган компетенциявий талабларнинг параметрлари ва индикаторлари адаптация шартлари асосида аниқлаштирилган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:

Халқ таълими ходимлари малакасини масофадан ошириш тизимини такомиллаштириш юзасидан ишлаб чиқилган назарий-методологик ва амалий таклифлар асосида:

халқ таълими ходимлари малакасини масофадан ошириш тизимининг ташкилий-педагогик босқичлари мазмуни ва ўқув меъёрларини оптималлаштиришга доир таклифларидан Вазирлар Маҳкамасининг 2014 йил 15 августдаги «Халқ таълими ходимларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги 234-сон қарори билан тасдиқланган 1, 3, 5-иловалардаги меъёрий ҳужжатларни тайёрлашда фойдаланилган (Халқ таълими вазирлигининг 2016 йил 11 октябрдаги 01-02/1-3-313-сон маълумотномаси). Мазкур таклифлар халқ таълими ходимлари малакасини масофадан ошириш тизимининг ҳуқуқий, ўқув-услубий асосларини мустаҳкамлаш, малака ошириш муассасаларининг ташкилий тузилмаси таркибида Масофадан ўқитишни ривожлантириш маркази ва Масофадан ўқитиш ҳудудий мувофиқлаштириш марказларини ташкил этиш, ишдан ажралмаган ҳолда малака ошириш ўқув жараёнини ягона ёндашув асосида олиб бориш имконини берган;

халқ таълими ходимлари малакасини масофадан оширишдаги принципиал ёндашувларни аниқлаштириш, субъектлар ҳамкорлиги ва тингловчининг мотивацион фаолиятини фаоллаштиришга оид таклифлар асосида Халқ таълими вазирлигининг 2016 йил 10 декабрдаги 281-сон буйруғи билан тасдиқланган «Халқ таълими ходимларининг масофадан малакасини ошириш тўғрисида» низом ишлаб чиқилган (Халқ таълими вазирлигининг 2016 йил 20 декабрдаги 01-366-сон маълумотномаси). Мазкур низом ХТХММО тизимини такомиллаштириш, курслар сони ва қамровини ошириш, ўқув жараёнини изчил ташкиллаштириш ва олиб бориш, тингловчиларни масофадан малака оширишга сифатли тайёрлаш, уларнинг ўқув фаоллигини баҳолаш технологияларини жорий этиш, тьюторларнинг самарали фаолиятларини йўлга қўйишга хизмат қилган;

халқ таълими ходимларининг малака оширишга бўлган касбий эҳтиёжларини аниқлаш, ўқув мавзу режа ва дастурларини янгилаш ва тизимлаштириш, вариатив ўқув мавзулари таркибини тузишнинг концептуал моделига доир билдирилган таклифлари асосида «Халқ таълими ходимларининг малака оширишга бўлган эҳтиёжларини аниқлаш ва буюртмаларни шакллантириш механизми», Халқ таълими вазирлигининг 2016 йил 4 январдаги 1-сон буйруғи билан тасдиқланган масофадан малака ошириш курслари тузилмасини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Халқ таълими вазирлигининг 2016 йил 11 октябрдаги 01-02/1-3-313-сон ва 20 декабрдаги 01-366-сон маълумотномалар). ХТХММО тизими мазмунини такомиллаштириш, оптимал ўқув вариантларини танлашнинг автоматлаштирилган дастурий маҳсулотини ишлаб чиқиш мазкур ҳужжатлар асосида амалга оширилган.

халқ таълими ходимлари малакасини масофадан ошириш тизими ташкилий бўғинлари фаолияти самарадорлигини ошириш ҳамда назоратини юритишга оид илмий-назарий таклифлари Халқ таълими вазирлигининг 2015 йил 16 февралдаги «Халқ таълими ходимларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш институти (марказ)ларининг уставини тасдиқлаш тўғрисида»ги 34-сон буйруғи билан тасдиқланган меъёрий ҳужжатларда акс этган (Халқ таълими вазирлигининг 2016 йил 20 декабрдаги 01-366-сон маълумотномаси). Мазкур ҳужжатлар асосида масофадан ўқитишни ривожлантириш маркази ва Масофадан ўқитишни ҳудудий мувофиқлаштириш марказлари фаолиятини такомиллаштириш, тегишли функционал вазифаларни белгилаш ва амалга ошириш имконияти яратилган.