Раджибаев Дилшод Патидиновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Нефтегазоконденсат аралашмаларини ректификациялаш жараёнининг иссиқлик самарадорлигини ошириш», 02.00.08 - Нефть ва газ кимёси ва технологияси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.4.PhD/Т163.
Илмий раҳбар: Худайбердиев Абсалом Абдурасулович, техника фанлари доктори, катта илмий ходим.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Умумий ва ноорганик кимё институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент кимё-технология институти, DSc.03/30.12.2019.Т.04.01.
Расмий оппонентлар: Фозилов Садриддин Файзуллаевич, техника фанлари доктори, профессор; Рахмонов Тойир Зойирович, техника фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: «O’ZLITINEFTEGAZ» AЖ.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: нефтни бирламчи ҳайдаш ускунасида нефтегазо-конденсат аралашмасини ректификациялаш жараёнининг иссиқлик самарадорлигини оширишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
нефть ва унинг фракциялари дистиллятлари ҳароратларини ректификация колоннаси баландлиги бўйлаб тақсимланиш қонуниятлари аниқланган;
хомашё таркиби, ҳарорати ва сарфини ҳамда флегма сарфи ва ҳароратини нефтегазоконденсат аралашмасини ректификациялаш жараёнининг иссиқлик самарадорлигига таъсири исботланган;
дистиллят фракцияларини ажратиш самарадорлигини ошириш имконини берувчи флегма сонининг оптимал қийматлари аниқланган;
нефтегазоконденсат аралашмасини углеводород буғлари билан ҳайдаш жараёнининг рационал технологик ва гидродинамик режимлари аниқланган;
нефтни бирламчи ҳайдаш ускунасининг ректификация колоннаси тубидаги клапанли тарелкани ағдарма типдаги тарелкага алмаштириш билан нефтегазо-конденсат аралашмасини ректификациялаш жараёни такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Нефтегазоконденсат аралашмаларини ректификациялаш жараёнининг иссиқлик самарадорлигини ошириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
нефтни бирламчи ҳайдаш ускунасида нефтегазо-конденсат аралашмасини ректификациялаш жараёнининг иссиқлик самарадорлигини ошириш технологияси «Бухоро НҚИЗ» МЧЖнинг «aмалиётга жорий этиш бўйича истиқболли ишланмалар рўйхати»га киритилган («Ўзбекнефтегаз» АЖнинг 2021 йилни 9 сентябридаги 03-17-5/132-сон маълумотномаси). Натижада, ректификация колоннасининг иссиқлик самарадорлигини 20÷30 фоизга ошириш (3952 кВт), ҳарорат режимини рационал чегараларда ростлаш ва ишлаб чиқарилаётган нефт маҳсулотлари таннархини пасайтириш имконини берган;
ректификация колоннасининг туб қисмига ағдарма типдаги тарелка ўрнатиш билан такомиллашган нефтегазоконденсат аралашмасини ҳайдаш технологияси «Ўзбеккимёмаш заводи» АЖнинг «aмалиётга жорий этиш бўйича истиқболли ишланмалар рўйхати»га киритилган («Ўзбекнефтегаз» АЖнинг 2021 йилни 9 сентябридаги 03-17-5/132-сон маълумотномаси). Натижада, маҳаллий углеводород хомашёларини фракцияларга ажратувчи тарелкали ректификация колоннасининг янги самарали конструкцияларини лойиҳалаш, суъний босим ошиш жараёнини олдини олиш ва сувсизлантирилган нефт маҳсулотлари ишлаб чиқариш имконини берган.