Sayt test rejimida ishlamoqda

Хожиматов Махсадбек Муйдиновичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Ферроцен ва амигдалин ҳосилалари асосида биологик фаол моддалар синтези ҳамда уларни синфлаш», 02.00.09 – Товарлар кимёси (кимё фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.1.DSc/K103.
Илмий маслаҳатчи: Асқаров Иброҳим Рахмонович, кимё фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Андижон давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Андижон давлат университети, DSc.03/29.10.2021.К.60.05.
Расмий оппонентлар: Махсумов Абдухамид Гафурович, кимё фанлари доктори, профессор; Каримқулов Қурбонқул Мавлонқулович, техника фанлари доктори, профессор; Мадиханов Нематжон, кимё фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Фарғона давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: о-, м-, п-ферроценбензой кислоталар ва п-ферроценфенолнинг монометилолтиомочевина, монометилолмочевина ва амигдалин билан янги турдаги биологик фаол ҳосилаларини ҳамда амигдалиннинг айрим металл ионлари билан комплекс бирикмаларини синтез қилиш, уларни физик-кимёвий хоссаларини аниқлаш, уларни кимёвий таркиби асосида синфлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор ферроцен ва амигдалин ҳамда уларнинг ҳосилалари асосида янги биологик фаол бирикмалар синтез қилинган;
п-ферроценилфенол, м-ферроценилбензой кислотасини метилолмочевина, монометилолтиомочевина билан ҳосилалари диазотирлаш реакцияси натижасида турли ҳил эритувчиларда ҳосил бўлиши аниқланган;
таркибида ферроцен ва амигдалин ҳосилалари сақловчи биологик фаол моддаларни кимёвий таркиби ва физикавий хоссалари аниқланган;
синтез қилинган бирикмаларнинг биологик фаоллигини чигитнинг униб чиқиши, ғўзанинг ўсиши ва ривожланиши ҳамда ҳосилдорлигига ижобий таъсири исботланган; 
амигдалин асосида Cr(III), Fe(III), Cu(II), Co(II) ионлари билан комплекс бирикмалари олинган;
ферроцен ва амигдалин ҳосилалари асосида синтез қилинган бирикмалар учун кимёвий таркиби асосида ҳалқаро код рақамлари ишлаб чиқилган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Ферроценбензой кислоталар ва п-ферроценфенолнинг монометилолтиомочевина, монометилолмочевина, амигдалин билан ҳосилаларини ҳамда амигдалиннинг айрим металл ионлари билан комплекс тузларини синтез қилиш, уларнинг биологик фаолликка эга бўлганларини синфлаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
“м-Ферроценилбензой кислотаси ва тиомочевина асосида ғўзани ўстирувчи хусусиятини намоён қилувчи стимулятори” учун Ўзбекистон Республикаси Интелектуал мулк агентлиги томонидан ихтирога патент олинган (№IAP 06173, 2020 й.). Натижада, биостимулятор билан ишлов берилган ғўза майдонларидан гектаридан қўшимча 4,9 ц ҳосил олиш имконини берган;
ташқи иқтисодий фаолият товарлар номенклатураси бўйича “амигдалиннинг темир, хром, мис ионлари асосида олинган бирикмалари” учун 2938 90 900 2 код рақами ишлаб чиқилган ва давлат божхона амалиётига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Давлат божхона қўмитасининг 2021 йил 7 январдаги 1/16-007-сон маълумотномаси). Натижада, амигдалиннинг металл ионлари билан ҳосил қилган бирикмаларини кимёвий таркиби бўйича синфлаш имконини берган;
Ферроцен ва амигдалин асосида синтез қилинган «АДУМАХ, АсХА-1, Фер-АХ, АСХОАК» биостимуляторлари Андижон ва Фарғона вилоятларидаги жами 561 гектар ғўза майдонларига жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 11 мартдаги 02/025-1019-сон маълумотномаси). Натижада, ғўза ўсимлигининг комплекс ривожланишини кучайтириш имконини берган;
ташқи иқтисодий фаолият товарлар номенклатураси бўйича ферроцен ва амигдалин ҳосилалари асосида олинган биостимуляторлар учун 3808 93 900 4 код рақами ишлаб чиқилган ва давлат божхона амалиётига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Давлат божхона қўмитасининг 2021 йил 7 январдаги 1/16-006-сон маълумотномаси). Натижада, таркибида ферроцен ва амигдалин сақловчи биологик фаол бирикмаларни кимёвий таркиби бўйича синфлаш имконини берган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish