Sayt test rejimida ishlamoqda

Абдуллаева Муаззамхон Илхомидиновнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Болаларда идиопатик эпилепсиянинг клиник- иммунологик хусусиятлари», 14.00.13 – Неврология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.2.PhD/Tib913.
Илмий раҳбар: Маджидова Якутхон Набиевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Андижон давлат тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Бухоро давлат тиббиёт институти, PhD.04/13.05.2020.Tib.93.02.
Расмий оппонентлар: Душанова Гульсум Абдурахмановна, (Қозоғистон Республикаси); Джурабекова Азиза Тахировна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Россия фанлар академияси Н.П. Бехтерева номидаги Инсон мияси илмий текшириш институти федерал бюджет ташкилоти. 
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқот мақсади: болаларда идиопатик эпилепсиянинг клиник-нейроиммунологик хусусиятлари, касалликнинг патогенези ва кечишини прогнозлаш ҳамда ташхиси ва терапевтик ёндашувларини оптималлаштиришдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
идиопатик эпилепсияли болаларда S100, GFAP, МУО, NF200 оқсиллар ва нейромедиаторлар, глутаматлар, ГАМК, дофамин, серотонин, холин ва вольтажга боғлиқ Са-каналга нисбатан зардобли иммунореактивликни аниқлаш йўли билан иммун-биокимёвий силжишларни мультикомпонентли усуллари ишлаб чиқилган; 
идиопатик эпилепсияли болаларда унинг шаклига боғлиқ равишда иммунореактивлик кўрсаткичлари тарқоқлигининг ортиши кўринишида мазкур оқсилларга нисбатан антитаналарнинг иммунореактивлиги силжишларининг хусусиятлари аниқланган;
мазкур патологиянинг нейроиммун ўзаро боғлиқлиги асосида идиопатик эпилепсияда патогенезнинг нейромедиаторли дисбаланс ва ААТ даражасининг GFAP ва МУО оқсилларга нисбатан ортиши билан характерланувчи ҳал қилувчи бўғинининг роли асосланган;
табиий аутоантитаналарнинг зардобли таркиби ва болалардаги идиопатик эпилепсиянинг шакллари, касалликнинг давомийлиги, хуружларнинг частотаси, когнитив бузилишларнинг мавжудлиги ва характери ўртасидаги корреляцион параллеллар аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Касалликнинг этиологияси, шакли ва давомийлиги, хуружларнинг частотаси ва оғирлигидан келиб чиқиб, нейроиммуннологик ўзгаришларга асосланган болаларда идиопатик эпилепсия оғирлиги ва кечишини прогнозлаш бўйича олинган натижалар, шунингдек, когнитив ва нейропсихологик коррекция усуллари асосида:
идиопатик эпилепсия билан хасталанган болалардаги когнитив ва нейропсихологик ўзгаришларни эрта ташхислаш ва даволаш бўйича олинган илмий натижалар асосида ишлаб чиқилган “Идиопатик эпилепсияга чалинган болаларда когнитив бузилишларни коррекциялаш усули” номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 27 апрелдаги 8н-р/364-сон маълумотномаси). Олинган натижалар нейрометаболик коррекция таркибидаги ноотроп препаратлар идиопатик эпилепсияга чалинган болаларда психосоматик ва когнитив саломатликни ва улар ҳаётининг сифатини яхшилаш учун зарурлигини исботлаш имконини яратган;
идиопатик эпилепсия билан хасталанган болалардаги клиник, иммунологик, когнитив, нейропсихологик ўзгаришларни эрта ташхислаш, шунингдек касаллик кечишини оғирлигини баҳолаш ва даволаш бўйича олинган илмий натижалар асосида ишлаб чиқилган «Болаларда идиопатик эпилепсияни кечишининг оғирлигини прогнозлашни балли баҳолаш» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 27 апрелдаги 8н-р/365-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома идиопатик эпилепсияга чалинган болаларда асоратлар ривожланишини индивидуал прогнозлаш когнитив ва нейропсихологик бузилишлар ривожланишини олдиндан кўра олиш ва даволаш-профилактик, ҳамда реабилитацион тадбирлар ишлаб чиқишга имкон яратган.
Илмий натижалар амалий соғлиқни сақлашга, шу жумладан Андижон вилоят психоневрология диспансери ва Андижон шахар тиббиёт бирлашмаси кўп тармоқлий маркази поликлиникасини клиник амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 6 майдаги 8 н-д/ 153-сон маълумотномаси). Таклиф этилган усулларни жорий этиш натижасида ижобий натижаларга эришилган: идиопатик эпилепсияли болаларда руҳий дезадаптациянинг 2,3 марта камайиши, улар ижтимоий фаоллигининг 2,6 марта ортиши; ҳаёт сифатининг 1,8 марта яхшиланишига эришилган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish