Sayt test rejimida ishlamoqda

Латипов Марат Худоёровичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ғўза навларининг ҳосилдорлиги ва чигит сифатига полиДЕФ дефолиантининг таъсири”, 06.01.08 – Ўсимликшунослик (қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.2.PhD/Qx575.
Илмий раҳбар: Тешаев Фатулло Жўрақулович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Пахта селекцияси, уруғчилиги ва етиштириш агротехнологиялар илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Андижон қишлоқ хўжалиги ва агротехнологиялар институти, PhD.05/30.10.2020.Qx.126.01.
Расмий оппонентлар: Жумубоев Зухриддин Мўминович. қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, доцент; Умарова Зулайхо -қишлоқ хўжалиги фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Генетика ва ўсимликлар экспериментал биологияси институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Сурхондарё вилоятининг суғориладиган ўтлоқи тупроқлар шароитида, ингичка толали ғўза далаларидаги бегона ўтларга қарши курашда пуштага экиш  ва таъсир механизми турлича бўлган гербицидларни олдинма-кейин қўллаш ҳисобига ғўзадан юқори ҳамда сифатли ҳосил етиштириш агротехнологияси элементларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор ПолиДЕФ дефолиантининг турли меъёрларини Наманган-77 ва Андижон-35 ғўза навларининг кўсаклари 45-50% ва 55-60% очилганда қўлланилганда баргларининг тўкилиши ҳамда кўсаклар очилишига таъсири ва улар орасидаги корреляцион боғлиқлик аниқланган;
ПолиДЕФ дефолиантининг турли меъёрларини ўрта толали ғўза навларида қўллашнинг бир дона кўсак пахтаси массасига, 1-терим салмоғига, умумий ҳосилдорликка ҳамда толанинг технологик сифат кўрсаткичларига (тола чиқими, нисбий узилиш кучи, чизиқли зичлиги, пишиқлик коэффициенти, толанинг саноат нави) таъсири ва улар орасидаги корреляцион боғлиқлик аниқланган;
чигитни уруғлик сифатига ПолиДЕФ дефолиантини қўллашнинг меъёр ва муддатларининг 1000 дона чигит вазни, унувчанлиги, униб чиқиш қуввати, пишганлик даражасига ва кимёвий таркибига (умумий азот, оқсилсиз азот, оқсилли азот шакллари ва миқдорлари) таъсири аниқланган;
ПолиДЕФ дефолиантининг қўллашнинг меъёр ва муддатларига боғлиқ ҳолда чигит таркибидаги қолдиқлари аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ғўза баргларини суъний тўктириш бўйича олиб борилган тадқиқот натижалари асосида:
пахтачиликка ихтисослашган кластер ва фермер хўжаликлари учун “ПолиДЕФ препарати билан ғўза дефолиациясини ўтказиш бўйича тавсиялар” тасдиқланган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2020 йил 10 сентябрдаги 02/025-2866-сон маълумотномаси). Ушбу тавсиянома бугунги кунда фермер хўжаликлари ва пахтачилик кластерлари учун ғўзани сифатли дефолиация қилишда қўлланма сифатида хизмат қилмоқда. 
ПолиДЕФ дефолиантини табақалаштириб қўллаш агротехнологияси Наманган ва Тошкент вилоятларида жами 803,9 гектар майдонга жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2020 йил 10 сентябрдаги 02/025-2866-сон маълумотномаси). Натижада Наманган ва Тошкент вилоятлари шароитида ғўзанинг ўрта толали Наманган-77 ва Андижон-35 навларида кўсаклар  45-50 ва 55-60% очилганда ПолиДЕФ дефолиантини 6,0-7,0 л/га меъёрларда қўлланганда барглар тўкилиши 84,5-87,2% ни, дефолиация самарадорлиги 94,6-97,8% ни ташкил этиб, биринчи терим салмоғи 19-22% га ортиб, 1,9-2,8 ц/га қўшимча ҳосил олиниб, рентабеллик даражаси 31,3-32,6% ни ташкил этган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish