Adashev Jobir Kodirovichning
fan doktori (DSc) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon
I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Nilpotent Leybnis algebralarining echimli va markaziy kengaytmalari va berilgan xarakteristik ketma-ketlikka ega Koshul ma’nosida qo‘shma algebralarining tasniflari», 01.01.06 – Algebra (fizika-matematika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2021.2.DSc/FM73
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: V.I.Romanovskiy nomidagi Matematika instituti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Matematika instituti huzuridagi DSc.02/30.12.2019.FM.86.01 raqamli Ilmiy kengash.
Ilmiy maslahatchi: Omirov Baxrom Abdazovich, fizika-matematika fanlari doktori, professor.
Rasmiy opponentlar: Allakov Ismail, fizika-matematika fanlari doktori, dotsent; Kudaybergenov Karimbergen Kadirbergenovich, fizika-matematika fanlari doktori, professor; Eshmatov Farxod Xasanovich, fizika-matematika fanlari doktori, katta ilmiy xodim.
Yetakchi tashkilot: Samarqand davlat universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi nilpotent Leybnis algebralarining echimli va markaziy kengaytmalarini va Leybnis algebralariga Koshul ma’nosida qo‘shma algebralarning berilgan xarakteristik ketma-ketlikka ega bo‘lgan sinflarini tasniflashdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
nilradikali Abel algebrasi bo‘lgan echimli Leybnis algebralari va nilradikali n-o‘lchamli bo‘lgan (2n1)-o‘lchamli echimli Leybnis algebralarini tasniflangan;
nol-filiform va tabiiy usulda graduirlangan Li bo‘lmagan filiform Leybnis algebralarining markaziy kengaytmalari tasniflangan hamda Virasoro algebrasining Leybnis markaziy kengaytmalarini trivial bo‘lishi isbotlangan;
Evklid Li algebrasi bilan bog‘liq bo‘lgan Leybnis algebralari qurilgan va uch o‘lchamli sodda Li algebrasi bilan bog‘liq sodda Leybnis algebrasining ikkinchi tartibli kogomologik gruppasining trivialligi isbotlangan;
berilgan xarakteristik ketma-ketlikka ega tabiiy usulda graduirlangan chekli o‘lchamli Zinbiel algebralari tasniflangan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Nilpotent Leybnis algebralarining echimli va markaziy kengaytmalari va berilgan xarakteristik ketma-ketlikka ega Koshul ma’nosida qo‘shma algebralarining tasniflari bo‘yicha olingan natijalar asosida:
nilradikali Abel algebrasi bo‘lgan echimli Leybnis algebralari tasnifidan №MTM2016-79661-P raqamli «Gruppa va noassotsiativ algebralarning gomologiyalari, gomotopik va kategorik invariantlari» mavzusidagi xorijiy grant loyihasida nilradikali tabiiy usulda graduirlangan p-filiform va koo‘lchami birga teng bo‘lgan echimli Leybnis algebralarini tasniflashda foydalanilgan (Santyago de Kompostela universitetining 2021 yil 20 iyuldagi ma’lumotnomasi, Ispaniya). Ilmiy natijaning qo‘llanilishi nilradikali tabiiy usulda graduirlangan p-filiform va koo‘lchami maksimal bo‘lgan echimli Leybnis algebralarini tasniflashni va olingan algebralarning to‘laligini va qattiqligini isbotlash imkonini bergan;
Evklid Li algebrasi bilan bog‘liq bo‘lgan Leybnis algebrasi tasnifidan № YoFA-Ftex-2018-79 raqamli «Leybnis algebralarining tasviri» mavzusidagi fundamental loyihasida Vitt algebrasi bilan bog‘liq bo‘lgan Leybnis algebralarini tasniflashda foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasining 2021 yil 24 sentyabrdagi 2/1255-2620-sonli ma’lumotnomasi). Ilmiy natijaning qo‘llanilishi Vitt algebrasi bilan bog‘liq bo‘lgan cheksiz o‘lchamli Leybnis algebralarini tasniflashni va Vitt algebrasi bilan bog‘liq bo‘lgan Leybnis algebralarining kichik tartibli kogomologik gruppalari trivialligini isbotlash imkonini bergan;
nol-filiform va tabiiy usulda graduirlangan Li bo‘lmagan filiform Leybnis algebralarining markaziy kengaytmalari tasnifidan xorijiy ilmiy jurnallardagi maqolalarda (Communications in Algebra, 2019, 47(1), 173-181; Algebras and Representation Theory, 2021, 24(1), 135-148; Communications in Algebra, 2020, 48(8), 3608-3623) nilpotent assosimmetrik va antikommutativ algebralarning markaziy kengaytmalarini tavsiflashda foydalanilgan. Ilmiy natijaning qo‘llanilishi kichik o‘lchamdagi assosimmetrik va antikommutativ algebralarni tasniflash imkonini bergan;
berilgan xarakteristik ketma-ketlikka ega tabiiy usulda graduirlangan chekli o‘lchamli Zinbiel algebralari tasnifidan xorijiy ilmiy jurnallardagi maqolalarda foydalanilgan (Linear and Multilinear Algebra, 2018, 66(4), 704-716; Communications in Algebra, 2020, 48(1), 204-209; Journal of Siberian Federal University. Mathematics & Physics, 2019, 12(2), 173-184). Ilmiy natijaning qo‘llanilishi kompleks maydonda berilgan besh o‘lchamli nilpotent Tortkara algebralarining algebraik va geometrik tasniflash imkonini bergan.