Хаитов Акбар Октамбаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Неонатал сепсисда ёнбош ичакнинг морфологик ва морфометрик ўзгариши», 14.00.15 – Патологик анатомия (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.2.PhD/Tib667.
Илмий раҳбар: Исроилов Ражаббой Исроилович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тиббиёт академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент тиббиёт академияси, DSc.04/30.12.2019.Tib.30.03.
Расмий оппонентлар: Нишонов Дониёр Анарбоевич, тиббиёт фанлари доктори, Машарипов Азамат Собирович, тиббиёт фанлари доктори. 
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат тиббиёт институти.
Диссертация йўналиши: амалий ахамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади чақалоқлар туғилгандан кейин эрта ва кейин кечки (етти кун) неонатал сепсиснинг ичак шаклида ёнбош ичакнинг асосий морфофункционал майдонларида ривожланадиган патоморфологик ўзгаришларни баҳолашни такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:  
назорат гуруҳи чақалоқлар ёнбош ичагининг ўғил ва қиз болалардаги узунлиги, деворининг ўртача қалинлиги, пейер пилакчалар ва микроскопик жиҳатдан лимфоид фолликулалар сони, ундаги ҳужайравий таркибининг бир-бирига нисбатан миқдорий кўрсаткичи асосланган;
неонатал сепсиснинг ичак шаклида ёнбош ичак шиллиқ пардасида ривожланадиган патоморфологик ўзгаришларнинг макро- ва микроскопик ўзгаришлари ўткир катарал-десквоматив, ўткир геморрагик-десквоматив, ўткир эрозив-некротик ҳамда ўткир некротик-ярали даври кетма-кетлиги исботланган; 
неонатал сепсиснинг ичак шаклида етти кунгача нобуд чақалоқлар ёнбош ичаги шиллиқ пардасида кучли дисциркулятор ўзгаришлар, қон қуйилишлар ва некроз жараёнининг устун бўлиши ёнбош ичакда некротик-деструктив энтерит ривожланганлиги исботланган;
кечки неонатал даврда етти кундан 28-кунгача нобуд бўлганлар  чақалоқлар ёнбош ичагида шиллиқ парда атрофияси, лимфоид фолликулалар сонининг камлиги, яллиғланиш жараёнининг тарқоқ ҳолда бўлиши ўткир ҳамда сурункали некротик-ярали ўчоқлар мавжудлиги ёнбош ичакда сурункали атрофик, некротик-ярали энтерит ривожланишининг патологик  ўзгаришлари асосланган;
неонатал сепсисдан эрта ва кечки даврларда ўлган чақалоқлар ёнбош ичаги шиллиқ пардасидаги лимфоид фоликулалар миқдори назорат гуруҳига нисбатан 7 ва 11% гача кўпайганлиги, уларнинг таркибидаги ҳужайралардан стромасини ташкил қиладиган ретикуляр ҳужайралар ва макрофаглар миқдорининг кескин ошганлиги, лимфоцитларидан кичик шаклдагилари кескин камайиб, йирик ва ўрта шаклдагилари 2-3 баробарга кўпайганлиги сепсисда ёнбош ичакда иммун танқислиги ривожланганлиги исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Неонатал сепсисда ёнбош ичакнинг морфологик ва морфометрик ўзгаришларини баҳолаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
неонатал сепсисда ёнбош ичакнинг структур бирлиги ўзгаришлари бўйича «Неонатал сепсисда ёнбош ичакнинг морфологик ва морфометрик ўзгаришлари» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 25 июндаги 8н-д/79-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома неонатал сепсисда ёнбош ичканинг морфологик ва морфометрик ўзига хос хусусиятлари баҳолаш, касалликларни ўз вақтида самарали  ташхислаш ва даволаш тартибини тизимли ташкиллаштириш имконини берган.
неонатал сепсисда ёнбош ичакнинг морфологик ва морфометрик ўзгаришларини баҳолани такомиллаштириш асосида олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Республика патологик анатомия маркази ва Хоразм вилояти патологик анатомия экспертиза бюроси марказининг ташхислаш бўлими амалиётига тадбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 7 августдаги 8н-з/100-сон маълумотномаси). Натижада сепсис жараёни таъсирида лимфоид фолликулалар кўпайишдан тўхтаганлиги, ундаги ретикуляр ва макрофаг каби стромал ҳужайраларнинг пролифератив фаоллашуви, лимфоцитлардан фаолликка эга бўлган катта ва ўртача катталикдаги лимфоцитларнинг пролиферацияланиб кўпайиши, унга жавобан кичик лимфоцитларнинг камайишини асослаш тартибини жорий қилиш имконини берган.