Sayt test rejimida ishlamoqda

Қаршиева Дилбар Эшпўлатовнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтиссослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Кластер воситасида бўлажак ўқитувчиларда касбий компетенцияни шакллантиришнинг педагогик асослари (мактаб малакавий амалиёти мисолида)”, 13.00.01-Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам:B2021.2.PhD/Ped2445.
Тадқиқот иши бажарилган муассаса номи: Тошкент вилояти Чирчиқ давлат педагогика институти. 
Илмий раҳбар: Ходжамқулов Умид Негматович, педагогика фанлари доктори, доцент.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент вилояти Чирчиқ давлат педагогика институти, DSc.03/30.04.2021.Ped.82.01.
Расмий оппонентлар: Джумабаева Жамила Шариповна, филология фанлари доктори;Рахимов Бахтиёр Худойкулович,педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Намангандавлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади кластер ёндашувига асосланган мактаб малакавий амалиёти воситасида бўлажак ўқитувчиларнинг касбий компетенциясини шакллантиришнинг педагогик асосларини ишлаб чиқишдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
бўлажак ўқитувчиларнинг касбий компетентлигини шакллантиришнинг педагогик-психологик хусусиятлари талабаларнинг мотивацион ва интеллектуал ўқув-билиш фаолиятини малакавий амалиёт билан интеграциялаш мезонлари ҳамда компетентликка асосланган кўп босқичли малакавий амалиёт механизмларини педагогик таълим ўқув жараёни мазмунига изчиллик, узвийлик ва узлуксизликни таъминлаган ҳолда сингдириш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак ўқитувчиларнинг касбий компетентлигини шакллантиришнинг педагогик-психологик хусусиятлари талабалардаги мотивацион, интеллектуал, фаолиятли ўқув-билиш фаолиятини малакавий амалиёт билан интеграциялаш мезонлари ҳамда компетентликка асосланган малакавий амалиёт механизмларини педагогик таълим ўқув жараёни мазмунига изчиллик, узвийлик ва узлуксизликни таъминлаган ҳолда сингдириш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак ўқитувчиларнинг малакавий амалиёт воситасида касбий компетентлигини шакллантиришда Европа “мактаб кластери” (European “School cluster” structure – ESC) дан фойдаланишнинг матнли, аудиовизуал, ёрдамчи, моделли дидактик имкониятлари педагогик таълим инновацион кластерининг табиий алоқадорлик, йўналтирилганлик, мақсаднинг умумийлиги каби тамойилларини мактаб малакавий амалиёт жараёнида вариатив асосда қўллаш орқали очиб берилган;
кластер ёндашуви воситасида касбий компетентликка асосланган мактаб малакавий амалиёти модели ва унинг касбга йўналтирувчи-адаптив, интеграллашган ташкилий компонентлари бўлажак ўқитувчи когнитив фаолиятининг танишув-билиш, тушуниш-қўллаш, таҳлил-умумлаштириш, рефлексия-баҳолаш алгоритмик босқичларини тизимлаштириш асосида ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Педагогик таълим инновацион кластерининг илмий-назарий асослари ва уни амалиётга татбиқ этиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
бўлажак ўқитувчиларнинг касбий компетентлигини шакллантиришнинг педагогик-психологик хусусиятлари, талабаларнинг ўқув-билиш фаолиятини малакавий амалиёт билан интеграциялаш мезонлари, компетентликка асосланган малакавий амалиёт механизмларини ўқув жараёни мазмунига сингдириш бўйича таклиф ва тавсиялар 5110600 – Тарих ўқитиш методикаси таълим йўналиши Давлат таълим стандартини ишлаб чиқишда ҳамда “Озарбайжон-Ўзбекистон: адабий алоқаларнинг ўрни ва аҳамияти” номли амалий лойиҳа мазмунига сингдирилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2021 йил 25 августдаги 02-07-2148/04-сон далолатномаси ҳамда Озарбайжон Фанлар Академияси Низомий номидаги адабиёт институтининг 2020 йил 10 майдаги 67-сон далолатномаси). Натижада амалиётчи-талабаларда касбий компетенцияни шакллантиришга оид фанлараро ва хусусий компетенциялар тизими такомиллаштирилган; 
педагогик таълим инновацион кластерининг тамойилларини мактаб малакавий амалиётида қўллаш асосида очиб берилган бўлажак ўқитувчиларнинг малакавий амалиёт воситасида касбий компетентлигини шакллантиришда Европа “мактаб кластери” структураси (European “School cluster” structure – ESCS)дан фойдаланишнинг матнли, тасвирли, аудиовизуал, ёрдамчи, моделли дидактик имкониятари бўйича ишлаб чиқилган илмий методик таклиф ва тавсиялар “Марказий Осиёда касбий таълимни ривожлантириш” номли грант лойиҳаси мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат аграр университети 2021 йил 6 августдаги №1/4-1-2340-сон маълумотномаси ҳамда Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2021 йил 25 августдаги 02-07-2148/04-сон далолатномаси). Натижада бўлажак ўқитувчиларнинг малакавий амалиёт жараёнида касбий компетентлигини шакллантириш структураси хорижий механизм ва дидактик имкониятлар билан бойитишга эришилган;
кластер ёндашуви воситасида касбий компетентликка асосланган мактаб малакавий амалиёт модели ва унинг ташкилий компонентлари (касбга йўналтирувчи-адаптив амалиёт, интеграллашган амалиёт, касбий тажриба амалиёти) бўлажак ўқитувчи когнитив фаолиятининг танишув-билиш, тушуниш-қўллаш, таҳлил-умумлаштириш, рефлексия-баҳолаш алгоритмик босқичлари бўйича билдирилган илмий хулосалар “Касбий таълим мазмунини модернизациялаш асосида ўқитувчилар касбий компетенцияларини ривожлантириш технологияси” ҳамда “Ёшларни умуммиллий қадриятларимизга хос тарбиясини шакллантириш технологияси ва методикасини ишлаб чиқиш” номли амалий лойиҳалар мазмунига сингдирилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2021 йил 25 августдаги 02-07-2148/04-сон далолатномаси ва Қарши давлат педагогика университетининг 2021 йил 2 июлдаги 04-2174-сон далолатномалари). Натижада педагогик олий таълим муассасаларида касбий компетентликка асосланган малакавий амалиётни, шунингдек, олий таълим ва умумий ўрта таълим муассасалари ўртасидаги ҳамкорликни ташкил қилиш механизмлари ҳамда ўқитувчиларнинг касбий компетентлигини шакллантириш имкониятлари такомиллаштирилган;
кластер ёндашуви воситасида касбий компетентликка асосланган мактаб малакавий амалиётининг ўқув-услубий таъминоти (ўқув-методик манбалар, дидактик воситалар, электрон таълим ресурслари, баҳолаш мезонлари)ни вариативликка йўналтирилган ўқув жараёнини комплекс лойиҳалаш ва эргономик талабларнинг табиий, ижтимоий-психологик, техник-ташкилий шакллари асосида такомиллаштириш бўйича илмий-методик тавсия ва хулосалардан “Таълим ва тараққиёт”, “Болалар учун”, “Болалар ва биз” номли радио эшиттиришларда фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг “Ўзбекистон” телерадиоканали ДУКнинг 2021 йил 9 августдаги 04-25-1301-сонли маълумотномаси). Натижада касбий компетентликка асосланган мактаб малакавий амалиётининг ўқув-услубий таъминоти назарий-амалий жиҳатдан бойитилган ҳамда ўқув жараёнини комплекс лойиҳалаш ишлари такомиллаштирилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish