Жўраев Музаффар Рахматовичнинг

фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Фарғона ҳавзасида олтингугуртли сувларнинг истиқболли тўпламларининг ҳосил бўлиш хусусиятлари», 04.00.04–Гидрогеология ва муҳандислик геологияси (геология-минералогия фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.1.PhD/GM1.

Илмий раҳбар: Бакиев Саиднасим Алимович, геология-минералогия фанлари доктори.

Диссертация бажарилган муассаса номи: «Гидрогеология ва инженерлик геологияси институти» ДК.

ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Минерал ресурслар илмий-тадқиқот институти, Геология ва геофизика институти, Гидрогеология ва инженерлик геологияси институти, Сейсмология институти, Ўзбекистон Миллий университети ва Тошкент давлат техника университети, DSc.27.06.2017.GM.40.01.

Расмий оппонентлар: Иргашев Юлдашбой, геология-минералогия фанлари доктори, профессор; Юсупов Шухрат Сакиджанович, геология-минералогия фанлари доктори.

Етакчи ташкилот: «Гидроминерал ресурслар геологияси» илмий-ишлаб чиқариш маркази давлат корхонаси.

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади: Фарғона ҳавзасида водород-сульфидли сувларнинг истиқболли тўпламларининг ҳосил бўлиш хусусиятларини аниқлашдан иборат.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

Фарғона ҳавзасида водород-сульфидли сувларни тарқалиш ва ҳосил бўлиш хусусиятлари аниқланган;

Фарғона ҳавзаси дарзсимон сув ушловчи жинсларнинг гидрогеологик  ва геофизикавий  параметрлари ўртасидаги ўзаро боғлиқлик аниқланган;

гидрогеологик ва геофизикавий параметрларнинг боғлиқлигини акс эттирувчи ва қидирув мезонларини белгилаш учун асос ҳисобланувчи  водород-сульфидли сувлар конларининг физик геологик модели (ФГМ) ишлаб чиқилган;

гидрогеофизикавий параметрлар ва гидрогеокимёвий маълумотлардан фойдаланиб, водород-сульфидли сувларнинг истиқболли участкаларини аниқлаш услубияти ишлаб чиқилган;

Фарғона ҳавзасида (Чўнғара, Шимолий Сўх, Чимион, Полвонтош, Андижон, Хўжаобод ва Жанубий Оламушук) водород-сульфидли сувлар тарқаладиган энг истиқболли майдонлар аниқланган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:

Фарғона ҳавзасида водород-сульфидли сувларнинг истиқболли тўпламларининг ҳосил бўлиш хусусиятларини тадқиқ қилишдан олинган илмий натижалар асосида:

Чимион водород-сульфидли сув конида Туркистон горизонти бўйича сув заҳираларини ошириш учун – Чимион ва Қашқақир тузилмалари туташган жойда лойиҳавий бурғуни ўрнатиш жойи тавсия этилиб, Ўзбекистон Республикаси Давлат геология ва минерал ресурслар қўмитасининг “Фарғона гидрогеология экспедицияси” давлат корхонаси томонидан жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Давлат геология ва минерал ресурслар қўмитасининг 2017 йил 2 августдаги 04-2163-сон маълумотномаси). Натижада водород-сульфидли сувлар заҳирасини ошириш имконияти яратилган;

Давлат бюджети дастури доирасида бажарилган “Геофизик тадқиқотлар натижаларини комплекс таҳлили асосида водород-сульфидли ва чучук сувларни аниқлаш услубиятини ишлаб чиқиш” (2011–2015) ва “Ўзбекистон Республикаси гидроминерал базасини кенгайтириш мақсадида янги турдаги маъданли ер ости сувларининг қидириш-излаш ишларини олиб бориш учун истиқболли майдонларни аниқлаш” (2013–2017) лойиҳаларида тадқиқот натижаларидан фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Давлат геология ва минерал ресурслар қўмитасининг 2017 йил 8 сентябрдаги 04/02СПР-сон маълумотномаси). Натижада водород-сульфидли сувларнинг 7 та истиқболли, яъни Чимион (Қашқақир), Шимолий Сўх, Чўнғара, Полвонтош, Андижон, Хўжаобад ва Жанубий Оламушук майдонларини аниқлашга эришилган.