Sayt test rejimida ishlamoqda

Ҳамдамова Нозима Муқимовнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўқувчиларнинг техник ижодкорлигини муқобил энергия манбалари қурилмалари воситасида ривожлантириш”,  13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (физика) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.2.PhD/Ped1008.  
Илмий раҳбар: Қаҳҳоров Сиддиқ Қаҳҳорович, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Бухоро давлат университети, PhD.03/30.12.2019.Ped.72.04.
Расмий оппонентлар: Бозорова Саодат Жамоловна, педагогика фанлари доктори, профессор; Қурбонов Мирзааҳмад, педагогика фанлари доктори, профессор. 
Етакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: амалий ва назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади умумий ўрта таълим мактаблари ўқувчиларининг техник ижодкорлигини муқобил энергия манбалари қурилмалари воситасида ривожлантиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
умумий ўрта таълим мактаблари физика тўгарак машғулотларида узвийлик ва интегративлик тамойиллари асосида ўқувчиларга техник ижодкорлигини ривожлантириш (теxник oбъектлaрни ўргaниш, физик-теxник мaзмундaги компетенцияга йўналтирилган тoпшириқлaр) орқали дарсдан ташқари машғулотларнинг дидактик имкониятлари кенгайтирилган;
ўқувчиларнинг техник ижодкорлиги (лаёқат, теxник фикрлaш, фaзoвий тaсaввури, теxник кузaтувчaнлиги) билан аниқ ва табиий фанлардан малака талабаларини интеграциялаш асосида техник ижодкорлик қобилиятнинг мoтивaциoн-когнитив, технологик ва креатив каби тизимли компонентлари аниқлаштирилган; 
физикадан тўгарак машғулотларида “Веб-квест”, “creative technology”, “brainstorming” каби инновацион таълим методлари ва компетенцияларни шакллантиришга йўналтирилган рақамли таълим ресурсларини ишлаб чиқиш асосида ўқувчиларнинг техник ижодкорлигини ривожлантириш методикаси такомиллаштирилган;   
муқобил энергия манбалари қурилмалари (лойиҳалаш, конструкциялаш, моделлаштириш)ни ишлаб чиқиш воситасида ўқувчиларнинг техник саводхонлигини ошириш орқали ўқув жараёнида техник ижодкорликни ривожланганлик даражаларини (эмпирик, репродуктив, продуктив) баҳолаш мезонлари (юқори, ўрта, паст) такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўқувчиларнинг техник ижодкорлигини муқобил энергия манбалари қурилмалари воситасида ривожлантириш  бўйича ўтказилган тадқиқот натижалари асосида: 
умумий ўрта таълим мактаблари физика тўгарак машғулотларида узвийлик ва интегративлик тамойиллари асосида ўқувчиларга техник ижодкорлигини ривожлантириш (теxник oбъектлaрни ўргaниш, физик-теxник мaзмундaги компетенцияга йўналтирилган тoпшириқлaр) орқали дарсдан ташқари машғулотларнинг дидактик имкониятларини кенгайтиришга доир таклифлардан АIF-2/20 рақамли “Техника йўналишидаги олий таълим муассасаларида шахсга йўналтирилган инновацион технологиялар асосида малакали инженер кадрлар тайёрлаш ва профессор-ўқитувчиларнинг малакасини ошириш сифатини яхшилаш” (Бухоро муҳандислик технология институтининг 2021 йил 28 июлдаги 87-01/1545-сон маълумотномаси) амалий лойиҳасини амалга оширишда фойдаланилган. Натижада, физикадан тўгарак машғулотларида ўқувчиларнинг техник ижодкорлигини муқобил энергия манбалари қурилмалари воситасида ривожлантириш имкониятлари оширилган;
ўқувчиларнинг техник ижодкорлиги (лаёқат, теxник фикрлaш, фaзoвий тaсaввури, теxник кузaтувчaнлиги) билан аниқ ва табиий фанлардан малака талабаларини интеграциялаш асосида техник ижодкорлик қобилиятнинг тизимли компонентлари (мoтивaциoн-когнитив, технологик ва креатив) тизими ҳамда физикадан тўгарак машғулотларида “Веб-квест”, “creative technology”, “brainstorming” каби инновацион таълим методлари ва компетенцияларни шакллантиришга йўналтирилган рақамли таълим ресурсларини ишлаб чиқиш асосида ўқувчиларнинг техник ижодкорлигини ривожлантириш методикаси оид тавсиялардан “Электротехника, радиотехника ва электроника” ўқув қўлланмалари яратишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 28 декабрдаги 628-сон буйруғи, 676-124 рақамли гувоҳнома). Натижада, ўқувчиларнинг техник ижодкорлик қобилиятларини ривожлантиришда муқобил энергия манбалари қурилмалари ўқув-методик таъминотини яхшилашга, ўқитиш методикасини  такомиллаштиришга хизмат қилган;
муқобил энергия манбалари қурилмалари (лойиҳалаш, конструкциялаш, моделлаштириш)ни ишлаб чиқиш воситасида ўқувчиларнинг техник саводхонлигини ошириш орқали ўқув жараёнида техник ижодкорликни ривожланганлик даражаларини (эмпирик, репродуктив, продуктив) баҳолаш мезонлари (юқори, ўрта, паст) ишлаб чиқилган ва амалиётга татбиқ этилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг     2021 йил 29 апрелдаги 824-сон буйруғи, 237-598 рақамли гувоҳнома). Натижада, ўқувчиларнинг техник ижодкорлик қобилиятларини муқобил энергия манбалари қурилмалари воситасида ривожлантириш   самарадорлигини оширишга  эришилган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish