Иброҳимов Ёрқинжон Тўлқин ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўзбекистон Республикасида электрон тижоратни солиққа тортиш механизмларини такомиллаштириш», 08.00.07 – Молия, пул муомаласи ва кредит (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.3.PhD/Iqt1109.
Илмий раҳбар: Кузиева Наргиза Рамазановна, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат иқтисодиёт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент молия институти, DSc.03/30.12.2019.I.17.01.
Расмий оппонентлар: Жумаев Нодир Хосиятович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Ашурова Насиба Батировна, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Г.В.Плеханов номидаги Россия Иқтисодиёт Университети Тошкент шаҳар филиали.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистон Республикасида электрон тижоратни солиққа тортиш механизмларини такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
чет эл электрон тижорат субъектлари томонидан кўрсатиладиган электрон хизматлар бўйича қўшилган қиймат солиғининг солиқ солинадиган базасини тўлов амалга оширилган вақтдан келиб чиқиб аниқлаш таклиф этилган;
солиқ тўловчиларни реализация қилиш жойида рўйхатга олишни электрон хизматларни кўрсатувчи чет эл электрон тижорат субъектларига жорий этиш таклиф этилган;
электрон тижорат субъектлари томонидан тўланадиган фойда солиғи ставкасини икки баробар пасайтирилган ставкада белгилаш асосланган;
электрон тижорат субъектлари томонидан амалга оширилган айланмалар тўғрисидаги маълумотни солиқ ҳисоботи таркибида алоҳида акс эттиришни жорий этиш орқали солиқлар бўйича ҳисоб-китоблар аниқлаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Ўзбекистонда электрон тижоратни солиққа тортиш механизмларини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
чет эл электрон тижорат субъектлари томонидан кўрсатиладиган электрон хизматлар бўйича қўшилган қиймат солиғининг солиқ солинадиган базасини тўлов амалга оширилган вақтдан келиб чиқиб аниқлаш бўйича таклифи Ўзбекистон Республикасининг 2019 йил 30 декабрда қабул қилинган “Ўзбекистон Республикасининг Солиқ кодексига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги ЎРҚ-599-сон Қонуни билан тасдиқланган янги таҳрирдаги Солиқ кодексида ўз аксини топган (Давлат солиқ қўмитасининг 2020 йил 24 декабрдаги 17-42304-сон маълумотномаси). Мазкур таклиф асосида электрон хизматлар бўйича бўйича қўшилган қиймат солиғининг солиқ солинадиган базасини ҳисоблаб чиқариш механизми яратилган;
солиқ тўловчиларни реализация қилиш жойида рўйхатга олишни электрон хизматларни кўрсатувчи чет эл электрон тижорат субъектларига жорий этиш бўйича таклифи Ўзбекистон Республикасининг 2019 йил 30 декабрда қабул қилинган “Ўзбекистон Республикасининг Солиқ кодексига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги ЎРҚ-599-сон Қонуни билан тасдиқланган янги таҳрирдаги Солиқ кодексида ўз аксини топган (Давлат солиқ қўмитасининг 2020 йил 24 декабрдаги 17-42304-сон маълумотномаси). Натижада, ушбу механизмнинг жорий қилиниши ҳисобига 2020 йилда бюджетга қўшимча 12,4 млрд.сўм қўшилган қиймат солиғи тушишига эришилган;
электрон тижорат субъектлари томонидан тўланадиган фойда солиғи ставкасини икки баробар пасайтирилган ставкада белгилаш бўйича таклифи Ўзбекистон Республикасининг 2019 йил 30 декабрда қабул қилинган “Ўзбекистон Республикасининг Солиқ кодексига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги ЎРҚ-599-сон Қонуни билан тасдиқланган янги таҳрирдаги Солиқ кодексида ўз аксини топган (Давлат солиқ қўмитасининг 2020 йил 24 декабрдаги 17-42304-сон маълумотномаси). Натижада, электрон тижорат субъектларининг ихтиёрий равишда солиқ органларида рўйхатда туришлари ва ўз фаолиятларини янада кенгайтиришларига эришилган;
солиқ ҳисоботи таркибига электрон тижорат субъектлари томонидан амалга оширилган айланмалар тўғрисидаги маълумотни киритиш бўйича таклифи Давлат солиқ қўмитаси томонидан айланмадан олинадиган солиқ бўйича солиқ ҳисоботини тузишда фойдаланилган (Давлат солиқ қўмитасининг 2020 йил 24 декабрдаги 17-42304-сон маълумотномаси). Натижада соддалаштирилган тартибда солиқ тўловчи электрон тижорат субъектлар томонидан электрон тижорат фаолиятини амалга оширдан тушадиган тушумларнинг алоҳида ҳисобини юритиш имконини берган.